Boekbesprekingen

Zeven gouden sleutels – review

Ma Deva Indra: Zeven gouden sleutels voor onmiddellijke zelfrealisatie
Een krachtige methode om obstakels te transformeren op mentaal, fysiek, emotioneel en spiritueel gebied.

Review door Kaiyum

Er is zojuist een nieuw boek verschenen in het Nederlands, terwijl de Engelse versie ‘under construction’ is.
Deva Indra vertelt haar verhaal van groei, transformatie en transcendentie met behulp van Atisha’s ‘7 points of mind-training’ als een krachtig kader en benadering van dit belangrijke onderwerp. In The Book of Wisdom spreekt Osho meer dan 49 uur lang om Atisha’s complexe soetra’s te verduidelijken en levensvatbaarheid te geven.


Bewust zijn van negatieve emoties, zoals zelfhaat, angst, boosheid en andere negatieve gedachten is waar dit boek een directe opening biedt tot inzicht in de spelletjes van de Mind. De concrete en enthousiaste manier van schrijven maakt dit boek toegankelijk en motiverend. Daar waar de meeste soortgelijke boeken voortborduren op abstracte wijsheden, pakt Deva Indra het op een originele en no-nonsens manier aan. Ze verbindt de soetra’s aan alledaagse herkenbare situaties en handelingen. Als lezer is er (h)erkenning van de eigen emoties en gedrag en tegelijk nodigt Deva Indra uit om werkelijk stil te worden in het moment. Het eindresultaat is een verfrissend, praktisch handboek om het leven te ontmoeten in al zijn glorie.

Meer: Zeven gouden sleutels voor onmiddellijke zelfrealisatie

Samen op aarde

Lieve mensen, familie en vrienden,
Dank voor alle goede wensen. Samen op aarde. 
In gezondheid en geluk, in vrede en harmonie met elkaar. 
Dat wensen we elkaar graag toe nu we het nieuwe jaar 2023 ingaan.

Alleen aan elkaar? Daar willen wij graag iets aan toevoegen. In onze steeds veranderende wereld wordt onze blik breder.  En ons hart gaat uit uit naar alle leven op aarde, ook naar alle dieren en de planten met wie we samen leven. We zijn van hen afhankelijk en zij van ons. Deze wisselwerking kunnen we vieren.
Vrede op aarde voor alles wat leeft en adem heeft. 

‘T is the season to be jolly.’ Het is een tijd van ontvangen en schenken, van vrijgevigheid. Dus geven we elkaar cadeautjes en zijn blij met wat we krijgen. We hebben nagedacht over welk cadeautje we willen geven en het is een boekje geworden. 50 tekeningen en tekstjes die gaan over het wel en wee van onze planeet. 

Dat is een breed thema, dus nu even ter introductie: het gaat over onze manier van leven in het ‘antropoceen’. Nu wij mensen (antropos) de baas geworden zijn op aarde komt steeds meer de vraag naar boven: hoe gaan wij met de aarde om?
De impact is enorm en dat ontdekken we dagelijks. Gevolg is dat we onze systemen waaraan we zo gewend waren moeten aanpassen. We zitten in een diepe transitie op technisch, economisch, politiek en sociaal niveau. Dit geeft vaak een crisisgevoel.

Hierover worden we dagelijks geïnformeerd in de ‘mainstream’ en de sociale media. Maar een onderbelicht thema is het gegeven dat hiervoor ook een verandering van bewustzijn nodig is.  
De crisis geeft ons de kans een bewustzijnssprong te maken en te herkennen dat we deel uitmaken van een wonderlijk, dynamisch, bijna goddelijk levensweb. Wetenschappers, kunstenaars en mystici gidsen ons hierin. En het is voor ieder van ons hier en nu, in ons hart en de eigen omgeving ervaarbaar.  

Toen ik dit op het spoor kwam, ben ik hierover gaan tekenen en schrijven.
Het resultaat is bijgaand boekje ‘Samen op aarde’.
Heb je interesse? Klik dan op: Samen op aarde

Samen op aarde? Daar gaan we voor.
Hartelijke groet, ook namens Dorith,
Ojas

Nederlandse Rajneesh Times 1983-1987

Hoera! De Nederlandse Rajneesh Times is vanaf nu helemaal op je computerscherm te lezen. Het 14-daagse magazine op krantformaat verscheen vier jaar lang, van najaar 1983 tot najaar 1987. Het was de spreekbuis van de toenmalige Bhagwanbeweging in ons land en het werd volgeschreven door een  enthousiaste redactie die kantoor hield in de commune aan het Cornelis Troostplein in Amsterdam.


Foto met als titel ‘Het wisselen van de wacht’, genomen in augustus 1987, van links naar rechts: Sw. Deva Ojas, hoofdredactie, Ma Deva Sadhya, Sw. Sanatan, Sw. Prem Paramo en Sw. Deva Ketu (vormgeving), Ma Kranti Animisha en Ma Anand Premrani (typografie). Achter in beeld, moeilijk herkenbaar: Ma Sangit Rasamaya (administratie).

Dit jaar zijn alle 96 nummers van de Rajneesh Times gedigitaliseerd en de VVO leek het een aardige geste naar onze trouwe lezers en donateurs om dit als eindejaarsgeschenk aan te bieden. Blader naar hartenlust door vier gedenkwaardige jaren van neo-sannyasgeschiedenis, ook als je die tijd – die nu al weer meer dan 35 jaar achter ons ligt – niet zelf hebt meegemaakt. Want wat we nu digitaal toegankelijk maken, bevat vele juweeltjes voor oude én jonge vrienden van Osho. Juweeltjes die decennia in oude archieven op vergeeld papier lagen te verstoffen… Geniet van de vele foto’s van bekende en onbekende gezichten, de verhalen, de controverses, de ingezonden brieven, de commentaren, en niet te vergeten de interviews met de BN’ers van toen (en soms ook nog van nu): Jan des Bouvrie, George Groot, Freek de Jonge, Roel van Duyn, Adelheid Roosen, Ischa Meijer, en internationale bekendheden als Fritjof Capra, Ronald Laing, Deepak Chopra… en niet te vergeten: Osho!

Als hulpmiddel bij het zoeken hebben we als tussenstap een bestand aangelegd van belangrijke trefwoorden in elke editie. Trekt daar iets je belangstelling, dan klik je naar het betreffende nummer van de Rajneesh Times en zoek je daar verder: 
Rajneesh Times NL trefwoordenregister.
Om de 96 Rajneesh Times edities zelf te bekijken, klik op: Rajneesh Times NL. 
Het zijn grote bestanden, dus het uploaden kan even duren.

Zeven gouden sleutels

Boekpresentatie ‘Zeven gouden sleutels voor onmiddellijke zelfrealisatie’.
Bijna vier jaar na mijn ongeluk met hersenletsel als gevolg, is het dan eindelijk zover. Het boek waarin ik vertel over mijn ervaring tot zelfrealisatie, aangevuld met praktische oefeningen, verschijnt op vrijdag 6 januari. De boekpresentatie vindt plaats in Zutphen op woensdag 18 januari. Informatie en aanmelding: www.ma-deva-indra.org of welkom@ma-deva-indra.org

Osho verschijnt
Zwevend op het randje van leven en dood, ervaar ik de absurditeit van het leven. De strijd om te overleven en mijn intense verlangen naar waarheid en zelfrealisatie zijn gezeteld in mijn kindertijd. Al heel jong weet ik dat echte waarheid geen verleden noch toekomst kent. Ook weet ik dat liefde altijd vrij is van oordelen en voorwaarden. Toch ziet mijn leven er anders uit en raak ik deze innerlijke wijsheid kwijt, totdat Osho zijn intrede doet in mijn leven.

   Deva Indra

Zélf ontdekken?
Tijdens deze interactieve boekpresentatie maak je kennis met een van de gouden sleutels om de ziekmakende, destructieve gedachten te beëindigen.

In liefde deel ik mijn inzichten en ervaring over wie we wérkelijk zijn voorbij de Mind – en hoe we vreugdevol in verbinding kunnen leven zonder maskers, vanuit ons hart en intuïtie. De innerlijke wereld verbergt een geheim dat niet overdraagbaar is en dat je alleen maar zélf kan ontdekken. Als dit boek je verlangen aanwakkert naar het vinden van je eigen waarheid, dan vult me dit met diepe vreugde en dankbaarheid. Door stil te worden en naar binnen te keren, ontdek je het verborgen zaad van jouw waarheid, dat in jou ligt te wachten.

Herinneringen aan Pune

Stukjes uit een artikel in Osho News van een Finse sannyasin, Anup Henrikki, die een boek geschreven heeft over zijn ervaringen met Osho: The Sex Oracle and the Sacred Wisdom. Het boek is deels feit deels fictie, er zit bijvoorbeeld een passage in dat de hoofdpersoon thee drinkt met ‘de goeroe’ maar dat heeft niet echt plaatsgevonden. En voor het verhaal is de gebeurtenis ‘Time stopped’ geplaatst in Pune terwijl die plaatsvond in Rajneeshpuram. Voor het hele artikel (in het Engels), zie Time Stopped.

Ik ga de grote poort van de Ashram binnen en stap een nieuwe wereld binnen. Hoewel het lawaai van het verkeer nog steeds buiten is, lijkt het hier binnen de poorten erg rustig. Rondom staan grote bomen, bamboe, die schaduw bieden tegen de zon van de dag. Kunstig gevormde marmeren paden kruisen tussen de bomen. Ik zie mensen bewegen, alleen en samen. Ze lijken allemaal te glimlachen, hoewel ze niet per se iemand aankijken. De mensen zijn hier binnen de muren duidelijk anders dan buiten, en een zekere harmonie blijft me ook bij. En ik ben hier maar een paar minuten. Ik vraag me af wat er gebeurt als ik hier langer blijf?

  Anup Henrikki
Er staat een grote tent voor me. Het woord tent lijkt klein, want als ik naar binnen ga, zie ik hoe groot hij is. Je zou er met gemak een voetbalwedstrijd in kunnen spelen. De muren zijn enkele meters hoog met een muskietennet en de daksteun is één grote gebogen metalen buis met stof erover gespannen. Dikke metalen kabels houden de hele constructie aan de grond. Tegenover de ingang staat een podium waarop een fauteuil met hoge rugleuning staat. Mij is verteld dat de goeroe vanavond spreekt. De toegangsprijs is inclusief een maaltijd, dus ik sta achteraan in de rij die naar een restaurant in het complex slingert. Het eten ziet er lekker uit en ruikt heerlijk, dus ik neem dankbaar mijn groenteschotel en ga zitten in het kleine park. Bij zulk warm weer lijkt er veel buiten te gebeuren.

Ik ga zitten om de maaltijd te proeven en mijn gewaarwordingen te observeren. Wat verwacht ik eigenlijk van dit bezoek? Niet veel. Ik heb meer behoefte aan een andere omgeving dan ik gewend ben, en deze paar uur hebben mijn mind al een stuk rustiger gemaakt. Er zit een groep vrouwen naast me en ik vind het leuk om met hen te kletsen. Hun zachte gelach klinkt als muziek in mijn oren. Veel vrouwen hier lijken gelukkig. In feite iedereen die ik tot nu toe heb gezien. Ik denk gewoon, wat zou de reden kunnen zijn? Heeft de goeroe hen gehersenspoeld? Ik heb ergens over zoiets gehoord. Als je naar de mensen kijkt, lijken ze het tegenovergestelde te zijn.

Kennelijk waren de mensen die voor hem zaten hem bekend, en er leek enige communicatie in de lucht te hangen door hun uitdrukkingen. De man liep naar het podium met zijn handen ter begroeting en stond even recht naar mij te kijken. Er was een behoorlijke afstand tussen ons en vele rijen mensen. Toch leken die zeer vaste ogen mij recht aan te kijken. Het was een overweldigende ervaring. Hoewel ik verschillende soorten hypnotiseurs en mental coaches heb gezien, was er iets heel anders aan de blik van deze persoon. Voor een ogenblik had ik het gevoel alsof de tijd stilstond en hij rechtstreeks in mijn ziel keek.

Anup Henrikki is eco-bouwer, ademtherapeut en wereldreiziger.
Hij beweegt zich momenteel tussen Nederland en Finland.

Een rebel tegen de pillenmaatschappij

In het april nummer van HP/ De Tijd staat een artikel van Bram Bakker, een psychiater die onder de indruk is geraakt van Amrito’s kruistocht tegen de biologische psychiatrie.
De titel van het artikel: ‘De pillen-maatschappij. Hoe onze afhankelijkheid van de farma-industrie levens verwoest.’
Gepubliceerd op 28 maart, geplaatst in de categorie LEVEN.

   Amrito (Jan Foudraine)

Zijn hele werkzame leven streed psychiater Jan Foudraine (1929-2016) tegen het steeds dominantere medische model als verklaring van psychische problemen. Psychotherapie moest de kern zijn van de behandeling. Wat kunnen wij nu van hem leren?

Bakker vertelt hoe in zijn opleiding tot psychiater over Foudraine werd gepraat: ‘Een spuit met Haldol is aanmerkelijk effectiever dan therapie bij Foudraine.’ Hij constateert dat de Nederlandse psychiatrie altijd moeite heeft gehad met kritiek uit eigen gelederen.
Een paar andere citaten:
‘De dissonante geluiden die Foudraine produceerde over het vak wilde men domweg niet horen.’
‘De kracht én de tragiek van Foudraine is dat hij altijd is blijven staan voor psychiatrie als de essentie van het psychiater zijn.’
‘Mocht ik ooit hebben gedacht dat ik originele gedachten had, meer kennis over Foudraine stemt me nederig.’

Zie ook: Biografie van Jan Foudraine.

InZicht – Meester editie Osho

Het is het eerste blad in Nederland dat een maandelijkse uitgave volledig wijdt aan Osho. Dit is bijzonder en betekent misschien wel dat Osho geleidelijk aan ons landje regelmatig spiritueel gaat beïnvloeden, misschien wel spiritueel gaat veroveren. Dat zou prachtig zijn, de veelzijdige mens- en samenleving gerichte Meester en Boeddha. Zelf kende ik tot nu toe maar een enkele keer in een artikel een verwijzing naar Osho, zoals in Happinez en de Optimist.

De foto van Osho op de omslag is prachtig. Zijn krachtige expressie van een spiegel van gewaarzijn en ontvankelijkheid en van eindeloze innerlijkheid. Herinner me dat ik vele jaren geleden me door deze expressie van Osho liet ‘inpakken’ en een dergelijke grote foto ophing in mijn slaapkamer. Maar op mijn verdere weg naar de oceaan ontstonden in mij meer en meer belevingen van plezier en spel en enthousiasme met mezelf. Dat verbond me vanuit mijn innerlijke resonantie als vanzelf met Osho’ s uitstraling van speelse openheid en ontvankelijkheid.

Die beleving sluit aan bij zo’n 12-tal foto’s in deze uitgave waar Osho met een ontvankelijke speelsheid kijkt, en in een aantal gevallen naar de vele mensen om zich heen.
Maar die beide expressies, waarmee ik mij nu verbonden voel en van houd, geven mij naar Osho het sterke gevoel van een Zorba de Boeddha, zijn visie op het ware mens-zijn. Osho zegt: Zorba kan zingen, dansen, van eten en drinken genieten, maar weet niet wie hij is, weet niet wat de betekenis van het bestaan is.  

Misschien is die volledig aan Osho geweide uitgave wel mede gebaseerd op het feit dat Hij de eerste Boeddha is die vanuit India, het landelijke centrum van de spirituele bedding van onze mensheid, wereldwijd de essentie van het Wakker Worden, het ontstaan van Een Nieuwe Mens, in vele boeken over de wereld heeft verspreid.
De innerlijke belevingen ten aanzien van Osho, weergegeven in de verschillende artikelen, zijn prachtig. Bij het lezen ervan is het voelbaar dat de weergaven gebaseerd zijn op een bereikte persoonlijke innerlijkheid die a.h.w. is gaan resoneren met de eindeloze innerlijkheid van Osho.

Ma Chetan Unmani, de vrouw van de laatste uiteenzetting over Osho zegt: ‘Ik koesterde een diep verlangen naar waarheid, volgde mijn hart. Toen ik Osho’ s woorden las, raakte de eenvoudige, krachtige essentie mij onmiddellijk met het gevoel dat mijn hart dit altijd geweten had. In Poona kon ik zijn ongelooflijke aanwezigheid nog steeds voelen. Ik vond het heerlijk om naar Osho’ s woorden te luisteren en dat is nog steeds zo.’ 
Wouter van Oord zegt: ‘Een hevige verliefdheid op de wonderschone manifestatie van Bhagwan Shree Rajneesh, en me opgeroepen om eindelijk thuis te komen. Ik had Bhagwan, nu Osho, in 1989 voor het eerst gezien op film, zittend in vrijwel onbeweeglijke stilte, zijn ogen glanzend als vuur, zijn schoonheid oogverblindend. En ik loste op in stilte. Mijn hart zong en er was een vrede die niet kan worden beschreven.’

Tevens las ik een paar kritische en ook wat negatief getinte uitspraken over Osho. Die betrokkenen hadden kennelijk nog niet die rustige, ontvankelijke innerlijkheid in zich bereikt, waardoor een continu blij gevoel van resonantie naar Osho was ontstaan. Anders gezegd, de rationele mind had kennelijk nog wat kracht behouden bij enkelen. Osho zal dan zeggen: Meditation is always the Answer.

Ook staan in de artikelen bijzondere  uitspraken van Osho waarvan ik zelf ook met veel plezier en met liefde heb kennisgenomen. Zoals: Je moet niet in seks blijven steken, maar het gebruiken als springplank en dan kan die extase van seks je brengen naar het grote orgasme, een kosmisch orgasme. En: Het leven is geen probleem maar een mysterie om te leven. Je gaat van hoofd naar hart, van mindfuck naar overgave, en het leven ontwaakt in je. Je valt als een druppel in de oceaan en de oceaan valt in de druppel. Vervolgens: De rol van de goeroe is je een glimp te laten zien van wat echt is – geen onderricht maar een ontwaken. De goeroe is geen leraar, de goeroe is een ontwaker.
Tot slot: Een van de grootste problemen is dat je een ego moet hebben voordat je het kunt verliezen. Alleen rijpe vruchten vallen van de boom. Een onvolgroeid ego kun je niet laten varen. Alle inspanningen zullen voor niets zijn. En in plaats van het te vernietigen, zal je merken dat het alleen maar sterker wordt, langs nieuwe, subtiele sluipwegen.

Een bijzonderheid is dat de eerste en laatste uiteenzetting over Osho van een vrouw is. Je zou kunnen zeggen, overigens met een speelse glimlach, dat de bedding van een tiental weergaves van mannen worden omgeven door vrouwen. Gefeliciteerd InZicht, het past volledig bij Osho, want hij zegt: Het vrouwelijke ligt hoger, hoger dan de mannelijke kwaliteiten in de mens. Maar de mannelijke chauvinistische mind is niet in staat dat te accepteren. En zegt Osho: Een man kan ook vrouwelijk zijn – een Boeddha is vrouwelijk, een Lao Tzu is vrouwelijk, een Jezus is vrouwelijk. En een man, zegt hij, kan met een vrouwelijke existentie leven en dan wordt hij een mysticus, want alle mystici worden op een bepaalde wijze vrouwelijk. Osho heeft dat ook, op enigerlei moment, over zichzelf gezegd.
Inderdaad, als die kant in je wakker gaat worden, is ook mijn ervaring, dan kan Osho spontaan je innerlijke vriend worden.

With Life, Love and Laughter,
Prem Abhay Wieger Doeven

Recensie van Amrito’s biografie

In de Volkskrant stond een recensie van Alex Rutten’s biografie door Rianne Hovius.

   Alex Rutten
Zorgvuldige, prettig leesbare biografie van de omstreden psychiater Jan Foudraine.
Is het tijd voor een voorzichtig eerherstel voor de psychiater Jan Foudraine? Biograaf Alex Rutten presenteert de zorgvuldig uitgeplozen feiten en laat het oordeel aan de lezer.

Meer: De Volkskrant 17-02-22.

Dansen met je ego

Het moet iemand met een sannyasin-ziel zijn die een boekje schrijft met als titel ‘Dansen met je ego’. En die dat boekje, dat de serieuze ondertitel draagt van ‘wijsgerige aanwijzingen om je vrij te maken’, ook nog eens verlucht met eigen vrolijke tekeningen. 


Een paar dagen geleden kreeg ik dit boekje in handen, geschreven door Sanatan de Jongh Swemer. Een klein vrolijk boekje, vol praktische tips en op een heel heldere en voor ieder toegankelijke manier geschreven. Je vindt in dit boekje geen zweverige mystieke teksten of ingewikkelde oefeningen.

   Sanatan
Alles klinkt alsof het door een goede vriend of vriendin van je precies zo gezegd zou kunnen zijn. Maar tegelijkertijd sta je verbaasd over de diepte en wijsheid van de inhoud. Als je die woorden tot je laat doordringen, banen zij een weg naar ‘de nieuwe mens’. 

Meer: Dansen met je ego

Boekbespreking door Ojas de Ronde.

Biografie Jan Foudraine deel 2

Jan Foudraine, psychotherapeut, onderzoeker, schrijver.
Alex Rutten. Uitg. Ambo|Anthos, 2021. 

In de zomer van 1978 breekt er in Jan Foudraine’s leven een nieuwe episode aan, wanneer hij besluit naar Osho te gaan, naar diens in 1974 opgerichte commune in het Indiase Poona (thans Pune). De ashram had zich in die tijd een grote reputatie verworven als hotspot voor duizenden spirituele zoekers uit de hele wereld, waaronder veel psychotherapeuten die hun sporen elders al eerder hadden verdiend. Foudraine is één van hen. Op 11 augustus 1978 wordt hij discipel en ontvangt hij van Osho de naam Sw Deva Amrito – bron van onsterfelijkheid. Even later wordt hij uitgebreid geïnterviewd door Ma Anand Savita, een door o.a. de beroemde Engelse psychiater en ‘vader van de anti-psychiatrie’ Ronald Laing opgeleide psychotherapeute.

   Swami Deva Amrito

Aan zijn initiatie tot sannyasin waren weken van hevige innerlijke strijd voorafgegaan: enerzijds vervulde het gebeuren in de ashram hem met afschuw en wantrouwen – zodanig dat hij op het punt had gestaan er weg te lopen. Anderzijds was hij enorm geraakt door de figuur van Osho en alles wat hij in de therapiegroepen meemaakte, alsook door een diepe mystieke ervaring die hem in lunchtijd overviel tijdens een wandeling door de tuin van de ashram. Lees hierover in Hallelujah! A Darshan Diary. En lees natuurlijk ook Amrito’s eerste, openhartige verslag van zijn verblijf bij Osho: Oorspronkelijk gezicht (1979)

Osho had hem verzocht dit boek te schrijven en zal dat een jaar later herhalen, wat zal uitmonden in Bhagwan, notities van een discipel (1980). Ook in dit boek, dat rijk verluchtigd is met foto’s van het communeleven in al zijn aspecten, weet Amrito zijn lezers onweerstaanbaar in zijn gevoelig beschreven wederwaardigheden en diepste zielenroerselen mee te voeren. In de vierentwintig jaren die hierop volgden zal hij nog negen boeken schrijven over de visie van – en de ontmoetingen met – zijn meester Osho en andere mystici, alsmede zijn evoluerende zienswijze op de psychotherapie. Ook zijn visie op de dood – ‘het laatste taboe’- is door de jaren met Osho ingrijpend veranderd; hiervan getuigt zijn indringende boek Wie is van licht (1985), dat nog niets aan actualiteit heeft verloren. In 2004, hij is dan 75, volgt zijn laatste publicatie Metanoia, over psychiatrie, psychotherapie en bevrijding. Een kernachtige en verrassende samenvatting van een levenslange zoektocht naar de waarheid. Hierna blijft hij wel schrijven, maar uit dit materiaal is nog niets gepubliceerd.

In zijn biografie slaagt Alex Rutten er in om de figuur van Foudraine / Amrito dicht bij de lezer te brengen, met diens grote gedrevenheid en gevoel voor urgentie, diens talent om zijn zienswijze en die van Osho en andere mystici in woord en geschrift helder uiteen te zetten. Maar ook met diens frustratie over de lauwe ontvangst of de regelrechte hoon of ergernis die zijn optreden desondanks vaak veroorzaakte. Osho houdt hem echter voor om speelser met zijn opdracht om te gaan: ‘… niet argumenteren – zingen, dansen, mensen omhelzen.’

De weerstand die Amrito ontmoette geldt uiteraard niet voor de velen, zoals Ramses Shaffy en ook schrijver dezes, die zich, na het lezen van zijn boeken en interviews of het beluisteren of bekijken van zijn optredens op radio en TV, richting Poona begaven. Rutten laat zien hoe eind jaren zeventig, begin jaren tachtig de mede door Amrito veroorzaakte groei van de ‘Bhagwan-beweging’ in Nederland maatschappelijke onrust veroorzaakte. Zozeer zelfs dat de Tweede Kamer besloot om een commissie in te stellen om deze en andere nieuwe religieuze bewegingen op hun mogelijke gevaar voor de geestelijke volksgezondheid te onderzoeken. Van deze zorg bleef uiteindelijk weinig over. Ten aanzien van de vanuit de Bhagwan-beweging gestichte communes, zoals die in Heerde en Egmond aan Zee, constateerde de commissie in haar eindverslag zelfs: ‘Ons inziens is deze ontwikkeling binnen de beweging het waard om met belangstelling te worden gevolgd.’ Wat de Binnenlandse Veiligheidsdienst, zo toont Alex Rutten in zijn biografie op vermakelijke wijze aan, er niet van weerhoudt om onder het mom van therapie een undercoveragent op Amrito af te sturen. Deze ‘cliënt’ valt echter onmiddellijk bij hem in de eerste zitting door de mand, waarna deze besluit uit eigen beweging naar Poona af te reizen en er sannyasin te worden!

Rutten laat in zijn biografie goed uitkomen hoe Amrito zich met Osho, die hem als zijn ambassadeur voor Nederland, ‘my orange country’, had aangesteld, weliswaar diep engageerde – maar toch steeds afstand bewaarde tot de organisatie rond de meester. Hij wil geen ‘spreekbuis’ voor een groep zijn, noch voor Osho. Hij publiceert dan in 1988 Jaren van voorbereiding, een laatste publiekelijke getuigenis. Amrito is geen ‘gezelschapsmens’, net zo min als hij dat in zijn studententijd was. Zeker toen Osho’s grote communale experiment Rajneeshpuram in Oregon op al te menselijke conflicten stuk gelopen was wist hij zeker dat hij zich nog meer moest richten op een innerlijke revolutie van ‘inzicht en begrijpen’. Wat hem er overigens niet van weerhield om Osho tot aan diens ‘leaving the body’ in januari 1990 jaarlijks te bezoeken. Voor Amrito was de innerlijke weg een stille weg, een oefening in al-een zijn, daar waar Osho de waarde onderstreepte van het ‘boeddhaveld’ van de commune waarin zoekers van verschillend niveau zich aan elkaar kunnen spiegelen en van elkaar kunnen leren. Misschien niet permanent, maar wel zodanig dat de sannyasin – eenmaal teruggekeerd in de ‘normale’ wereld – voldoende opgeladen is om zijn leven van meditatie verder als een rebel, een ‘Zorba de Boeddha’ op speelse wijze te leven.

Behalve met Osho heeft Amrito diepgaande ontmoetingen met andere verlichten, zoals Krishnamurti, Barry Long, Tony Parsons en Alexander Smit. De vriendschap met Willem Oltmans brengt hen tot het verslag van een discussie die als boek verschijnt onder de titel Het dolgedraaide brein (1990). Dan volgt Bunkerbouwers (1997), waarin hij zich nog een keer tegen de medicalisering van de psychiatrie keert en zijn werkwijze uiteenzet om tot een daadwerkelijke ontmoeting met zogenaamde afgeslotenen te komen. Vrij kort daarop volgt De man die uit zijn hersenen zakte (1998). In 2004 volgt ten slotte nog het eerder genoemde boek Metanoia.

Als biograaf heeft Alex Rutten het in zekere zin betrekkelijk makkelijk gehad omdat er zo veel materiaal van en over Jan Foudraine uit openbare bronnen beschikbaar is. Behalve diens hiervoor vermelde boeken, zijn artikelen, interviews en wetenschappelijke publicaties (een lijst van vier pagina’s publicaties is achterin het boek opgenomen), zijn er nog talloze (66) lezingen en gesprekken als audio- en beeldopname beschikbaar. Deze zijn bij het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid  (helaas tegen niet geringe betaling) verkrijgbaar. Bovendien gaf Foudraine zich in zijn uitingen volkomen bloot, met grote urgentie op zoek naar de kern, naar het wezenlijke. We kunnen hem hierin op de voet volgen. Daarentegen moet het voor een biograaf ook lastig zijn geweest om die kern, dat mystieke ‘niets’ dat nooit in woorden is uit te drukken, voor de lezer toegankelijk te maken. Wat mij betreft is hij daar echter uitstekend in geslaagd.  

   Marijke-Chaitanyo
Wat het boek daarnaast ook zo leesbaar maakt, zijn de vele anekdotes die er met behulp van Jan Foudraine’s levensgezellin gedurende veertig jaar, Marijke-Chaitanyo, in zijn verwerkt. Zij kon Rutten veel materiaal verschaffen en contacten met sannyasins (Nandan, Sugit, Garimo, Neeten) tot stand brengen die hij nodig had om zich een scherper beeld van de wereld rondom Osho te kunnen vormen. Daarnaast kon zij, die jaren lang in de wereld van management-opleidingen werkzaam is geweest, aan Rutten laten zien dat haar echtgenoot regelmatig als spreker voor het bedrijfsleven werd uitgenodigd, waar de mentaliteit ook met de tijdgeest was meegegroeid. Zonder haar vier jaar durende betrokkenheid bij de totstandkoming van deze biografie had de figuur van Jan Foudraine nooit zo levendig uit de verf kunnen zijn gekomen. 

De zoektocht die Alex Rutten in deze biografie beschrijft is in zijn aard tijdloos en zal daarom ook toekomstige generaties aanspreken. Alex Rutten’s boek vormt een geweldige smaakmaker voor het oeuvre dat Jan Foudraine alias Swami Deva Amrito heeft geschapen, een oeuvre waaruit een stem opklinkt die door zijn oprechtheid ook na decennia nog altijd weet te inspireren. 

Boekbespreking door Anand Frank, deel 2.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Marijke-Chaitanyo

Wat het boek daarnaast ook zo leesbaar maakt, zijn de vele anekdotes die er met behulp van Jan Foudraine’s levensgezellin gedurende veertig jaar, Marijke-Chaitanyo, in zijn verwerkt. Zij kon Rutten veel materiaal verschaffen en contacten met sannyasins (Nandan, Sugit, Garimo, Neeten) tot stand brengen die hij nodig had om zich een scherper beeld van de wereld rondom Osho te kunnen vormen. Daarnaast kon zij, die jaren lang in de wereld van management-opleidingen werkzaam is geweest, aan Rutten laten zien dat haar echtgenoot regelmatig als spreker voor het bedrijfsleven werd uitgenodigd, waar de mentaliteit ook met de tijdgeest was meegegroeid. Zonder haar vier jaar durende betrokkenheid bij de totstandkoming van deze biografie had de figuur van Jan Foudraine nooit zo levendig uit de verf kunnen zijn gekomen. 

De zoektocht die Alex Rutten in deze biografie beschrijft is in zijn aard tijdloos en zal daarom ook toekomstige generaties aanspreken. Alex Ruttens boek vormt een geweldige smaakmaker voor het oeuvre dat Jan Foudraine alias Swami Deva Amrito heeft geschapen, een oeuvre waaruit een stem opklinkt die door zijn oprechtheid ook na decennia nog altijd weet te inspireren. 

Boekbespreking door Anand Frank, deel 2.

Meer: Biografie Jan Foudraine deel 2