Afscheid

Elsja Lewin (Saraswati)
10 aug 1949 – 20 juli 2023

  Elsja en Sanatan

Vleugellam
Na een rijk leven vol avontuur
Raakte ze vleugellam
Haar leven was voltooid
Ze koos ervoor om weg te zweven

Meer: Elsja’s wens.

Abhay heeft deze wereld verlaten… Vlieg hoog, vlieg wijd, vlieg vrij, vlieg licht en zweef, geliefde van mijn lichaam, mijn hart, mijn mind en ziel. Je was er zo klaar voor en bent zo goed vertrokken, je Osho-gegeven naam Nirav Abhay – onverschrokken stilte –
echt passend!
Garimo

Telkens als er ergens iemand sterft, klopt de dood ook bij jou aan. En niet alleen een mens: een hond sterft, een kraai sterft, of een blad wordt bleek en sterft en valt van de boom – jij sterft, want we zijn betrokken bij elkaar, we zijn delen van elkaar, we zijn onderdeel van elkaar.

Osho: The Revolution.

Santo (17 mei 1949 – 24 juni 2023) groeide op in Nederland, in een familie van bollenkwekers. In 1978 ging hij naar Pune en kreeg daar zijn nieuwe naam: Swami Deva Santo. Vele jaren woonde hij in Nederlandse communes. Hij bezocht Rajneeshpuram en verbleef elk jaar een paar maanden in Pune.
Zes maanden geleden verzwakte Santo’s gezondheid door hartproblemen en vorige week gaf zijn lichaam het op. Hij stierf vredig in zijn eigen huis. Gedurende de laatste periode van zijn leven werd hij verzorgd door een kleine groep sannyasin vrienden.

   Santo

‘Hij liet vaak tranen van dankbaarheid, voor Osho, voor zijn vrienden en voor de lieve zorg die hij kreeg van de verpleegsters en artsen. Zijn verzorgers werden verliefd op deze rustige en gevoelige man, die altijd hun namen onthield en hen bedankte voor hun werk. Hij was zijn authentieke zelf.
Hij was nieuwsgierig naar de dood. Vier broers hadden hun lichaam voor hem verlaten, waaronder zijn broer Advaita, met wie hij elke winter een paar maanden naar Pune ging.’
Devabodhi

Bron: Osho News.

‘De laatste dagen van Premartha’s leven in zijn lichaam waren omgeven door een ongelooflijke vredigheid, en we voelden en genoten er allemaal van. We luisterden veel naar Maneesha’s Osho Bardo, en dit was enorm ondersteunend. In de al verstilde ruimte waarin hij zich bevond – ver weg en van binnen – liet Premartha een traan toen hij ernaar luisterde. We hebben Osho liedjes gezongen en samen genoten van momenten van stilte.
Premartha was een echte krijger, die het leven tot de laatste druppel opdronk – alles!’
Svarup

   Svarup en Premartha

Bron: Osho News.

De dood is het meest onbegrepen verschijnsel. Mensen denken dat de dood het einde van het leven betekent. Dat is de eerste fundamentele misvatting. De dood vormt niet het einde, maar het begin van een nieuw leven. Ja, het is het einde van iets dat al dood is. Het is ook het hoogtepunt van dat wat we leven noemen, al weten maar weinig mensen wat het leven eigenlijk inhoudt. Ze leven, maar ze zijn zo onwetend dat ze de confrontatie met hun eigen leven niet aangaan. En het is voor hen onmogelijk om hun eigen dood te ervaren, want de dood is de ultieme ervaring van dit leven en het begin van een nieuw leven. De dood is de poort tussen twee levens; het ene ligt achter je, het andere wacht je op.

Er is niets afstotelijks aan de dood; maar vanuit angst heeft men zelfs het woord ‘dood’ afstotelijk gemaakt, iets waar je niet over mag praten. Mensen willen er niet over praten. Ze willen niet eens het woord ‘dood’ in de mond nemen.
Deze angst wordt ergens door veroorzaakt. De angst komt op omdat het altijd iemand anders is die doodgaat. Je ervaart de dood altijd als een buitenstaander en de dood wordt juist door je allerdiepste wezen ervaren. Het is net als liefde als een buitenstaander toeschouwen. Je kunt jarenlang toeschouwen, maar je zult niet te weten komen wat liefde is; misschien wel hoe liefde geuit wordt, maar over de liefde zelf kom je niets te weten. Hetzelfde geldt voor de dood: je ziet alleen wat er aan de buitenkant gebeurt – de ademhaling is gestopt, het hart is gestopt, degene die praatte en liep is niet meer: in plaats van een levend lichaam ligt er nu een lijk.

Dit zijn de uiterlijke verschijnselen. De dood is de overgang van de ziel van het ene naar het andere lichaam, of als iemand volledig verlicht geworden is: de overgang van de ziel van zijn eigen lichaam naar het lichaam van het hele universum. Het is een enorme reis, van buitenaf kun je het niet begrijpen. Van buitenaf zie je alleen de verschijnselen; en dat heeft de mens bang gemaakt. Bij degene die de dood van binnen leert kennen, verdwijnt de angst voor de dood vanzelf.

Osho:  Zarathustra – A God That Can Dance #16.

…zo beschreef Tatini hem toen we haar vroegen iets over Dharmen te zeggen.
Dharmen (Wil Sengers) groeide op in Nijmegen en kwam naar Pune 1 waar hij werkte als Krishna bewaker. In die tijd leerde hij ook Karate.

Nadat Osho naar Amerika was verhuisd, verliet hij Pune in de zomer van 1981 en verhuisde naar het noorden van Nederland, in de buurt van Groningen, waar hij hielp bij het opzetten van de De Stad Rajneesh Commune in Heerde. Daar nam hij de distributie van Osho’s boeken en tapes over en maakte er een succesvolle onderneming van die vele jaren onder leiding van iemand anders werd voortgezet. Zijn liefde voor Osho’s woorden was duidelijk: meer dan 15 jaar lang was hij bezig met het vertalen van zijn boeken in het Nederlands en luisterde hij dagelijks naar een toespraak van Osho.

In 1982 bezocht hij samen met een vriend het eerste Summer Festival in Oregon. Omdat ze geen geld hadden, speelden ze op een avond in een Amsterdams casino en wonnen zo het geld voor hun reis. En weg waren ze!
In de jaren 90 woonde hij een aantal jaren in de Osho Risk Community in Denemarken. Later woonde hij in Eressos en werkte hij bij Osho Afroz. Een paar jaar bracht hij ook de zomers door in Corfu, maar was teleurgesteld dat hij daar niet de kost kon verdienen.

‘Dharmen was een goede vriend. Hij was sterk en compromisloos; hij kon zijn als onweer, als een donkere ridder. Hij was liefdevol en zorgzaam, maar kon ook gemakkelijk boos worden,’ schrijft Tatini. ‘Als een echt rock and roll-type hield hij van blues en rockmuziek. Hij hield ook van kunst en schilderde zelf. Hij had een grote collectie dure schilderijen. Hij kocht ook vier schilderijen van mij.
Hij had geen hechte band met zijn familie, maar het lijkt erop dat hij vier jaar terug vrede heeft gesloten met dat deel van zijn leven. Ik denk dat hij uiteindelijk gelukkig was in Ghana, waar hij een paar dagen geleden overleed. Hij zal gemist worden en de liefde zal voor altijd blijven.’

Bron: Osho News.

Leef diep, leef totaal, leef volledig, zodat je klaar bent wanneer de dood aan je deur komt  kloppen — klaar als een rijpe vrucht om te vallen. Slechts een klein briesje komt en de vrucht valt; soms valt de vrucht zelfs zonder het briesje door zijn eigen gewicht en rijpheid. Zo moet de dood zijn. En de bereidheid moet komen door te leven.    Osho

Ook zijn familie was ‘verrast en onthutst over het spoedige vertrek van Prem. Hij hield van beweging in al haar verschijningen. Zijn eens zo sterke lichaam begaf het, nu is het stil geworden. Zijn ziel beweegt voort….’

   Prem 
Prem Abhay (Wieger Doeven) was een bijzonder mens, een gevoelsmens die de onschuld van een kind verenigde met de wijsheid van een oude commissaris van de recherche. Dat was zijn baan voordat Osho in zijn leven kwam en hij eind jaren 80 sannyasin werd.

In samenwerking met Osho Publikaties heeft hij vele boeken van Osho in het Nederlands vertaald. Ook was hij de laatste jaren een trouwe medewerker van de Vrienden van Osho en heeft hij bijgedragen aan de website en nieuwsbrief, o.a. door zijn vertalingen van de meditaties uit Osho’s Boek der Geheimen.
Zijn laatste post voor de website was typisch Prem: de mind tegenover het hart, speelse kinderen vanuit hun hart, hun gevoelswereld, tegenover rationele volwassenen vanuit hun mind.

Dood en liefde gaan samen; het zijn aspecten van dezelfde energie. Wanneer de dood je liefde vervult, en wanneer je in de liefde bereid bent te sterven – wanneer ze dezelfde smaak en hetzelfde aroma hebben – dan ben je je voor het eerst echt bewust geworden van de mysteries van het leven, de liefde en de dood.
Osho: The Revolution.

Vrijdag 7 oktober was er een herdenking voor Nandan, een van de initiatiefnemers van de Vrienden van Osho. Er waren verschillende sprekers waaronder zijn goede vriend Satyamo, die  herinneringen aan hem ophaalde die op een diepzinnige en aandoenlijke manier eindigen.

 Satyamo Uyldert

Echte liefde kent geen dood, en misschien staat het hebben van stoffelijke lichamen wel de echte verbinding tussen twee zielen in de weg. Ik kom dit soort gedachten ook vaak bij Osho tegen. Zoals dat sterven ook een feest kan zijn. Hebben de romantici dan toch gelijk? Dank je wel, Nandan, onze vriendschap gaat nooit verloren, daar is zelfs de dood niet tegen opgewassen! En ik denk dat Osho het wel mooi zou vinden als ik zeg: death is not a problem to be solved, but a mystery to be lived. Want ook de dood hoort bij het leven.
Je kan wel doen alsof, maar voor mij ben je helemaal niet dood, Nandan! Je bent in mijn leven gekomen en nooit meer weggegaan!

Meer: https://www.satyamo.nl/4314/spiritualiteit/hoe-nandan-in-mijn-leven-kwam/

Mijn mooie en moedige moeder, onze Geeta die het leven van zovelen heeft geraakt, heeft haar lichaam verlaten na bijna 102 levensjaren op deze aarde! Ze vertrok rustig en gemakkelijk. Het was prachtig om aan haar zijde te zijn de laatste dagen terwijl ze de overgang maakte. Ik ben enorm dankbaar om te weten hoe tevreden en gelukkig ze was geworden – welverdiend!!     
Garimo

Zie het interview met Geeta van 3 jaar geleden: Geraakt door Osho.
‘… Haar ontmoeting met Osho was een overweldigende ervaring die haar tilde uit haar leven als vrouw van een bankier en senator van de Eerste Kamer. Zij was haar kinderen gevolgd die zich verdiept hadden in de groepstherapieën die in de jaren 70 in zwang kwamen en die in rode kleren met een mala terugkwamen uit India.’ 

   Geeta

‘Als je eenmaal weet wat de dood is, zul je het met een groot feest ontvangen. Je zult het verwelkomen. Het is de vervulling van je hele levensinspanning. Het is de vrucht van je hele levensinspanning. De reis komt tot een einde. Je komt weer thuis.
Maar in de dood sterf je niet. Alleen de energie die je via het lichaam en de mind hebt gekregen, komt vrij en gaat terug naar de wereld. Je komt weer thuis.’
Osho

Plotseling en onverwacht heengegaan, in de bloei van haar leven. 
Joëlle leidde al langere tijd meditaties in Osho Wajid Meditatie Centrum in Den Haag en had een paar maanden geleden de opleiding tot meditatiebegeleider daar gedaan.
We zullen haar zachtmoedige opgewekte aanwezigheid missen.

   Joëlle Bogaert

Op donderdag 5 mei is er gelegenheid om afscheid van Joëlle te nemen op haar geliefde werkplek Wajid. Op vrijdag  6 mei om 13.00 uur nemen wij afscheid van Joëlle op de Algemene Begraafplaats. 
Meer: Afscheid Joëlle.
Rouwkaart: Joëlle Bogaert

Swami Anand Nandan. 
E. Bosma, 1940 Drachten – 2022 Nieuw-Vennep.

Vandaag 15 januari is Nandan Bosma overleden, na een lange en uitputtende periode met chemotherapie, in zijn woonplaats Nieuw Vennep. Hij heeft zich de laatste tijd goed voorbereid op het naderende einde en is rustig overleden. De uitvaart wordt in besloten familiekring gehouden.
Nandan stond aan de wieg van de Vrienden van Osho, mede op zijn initiatief is de stichting opgericht in 1989 om Osho’s visie bekendheid te geven in het Nederlandse taalgebied. 

   Nandan Bosma

In die tijd zat Nandan ook in het bestuur van de Amsterdamse commune Osho Stad aan het Cornelis Troostplein. Hij heeft toen het project opgezet om alle lezingen van Osho te digitaliseren in een programma The Quest, dat later door Samadhan uitgewerkt is tot een compleet archief met zoekmachine:
Osho Archive Catalog.

Nandan heeft in de jaren 80 een serie van 20 lezingen georganiseerd voor Amrito (Jan Foudraine). Andere initiatieven van Nandan waren een seminar over Osho’s boeken en een verzameling van 68 verhalen van sannyasins over hun weg naar Osho:
Hoe Osho in mijn leven kwam.

Nandan heeft er ook voor gezorgd dat er in de Koninklijke Bibliotheek een complete collectie boeken van en over Osho aanwezig is. Daarnaast heeft hij, met eindeloos geduld, alle mogelijke documenten en foto’s van de Osho centra in Nederland verzameld, geordend en ondergebracht bij het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG), tegenwoordig het International Institute of Social History in Amsterdam. Dit archief beslaat 18,5 meter.

Wij gedenken Nandan met warmte en onze gedachten gaan uit naar Ma Prem Mandira, sinds 1987 Nandan’s echtgenote, en hun kinderen Sanat, Mark en Nienke.

En de grootste ramp die de menselijke mind is overkomen, is dat hij tegen de dood is. Tegen de dood zijn betekent dat je het grootste mysterie mist. En tegen de dood zijn betekent ook dat je het leven zelf mist – omdat ze diep met elkaar verweven zijn; ze zijn niet twee. Het leven is een groei, de dood is de bloei ervan. De reis en het doel zijn niet gescheiden; de reis eindigt in het doel.

Osho, The Revolution #9.

Spiritueel, warm en vriendelijk.
met haar eigen leven intens tevreden, bleef er over
onvoorwaardelijke liefde voor ieder levend wezen.

Omringd door haar dierbaren heeft zij, in vrede en zonder angst, losgelaten.

Tassita

Helena Maria Haffner
(22 november 1954 – 22 december 2021)

Life begins where fear ends.
Osho