The Ranch

Mensen in Amerika hebben onze prachtige commune vernietigd, die we met een enorme inspanning gecreëerd hadden, die in de woestijn een oase was. Vijf jaar lang hadden vijfduizend mensen er continu aan gewerkt. Maar Amerika kan zulke gelukkige vreugdevolle dansende mensen niet tolereren.
Zo sereen, zo kalm, zo vredig.

Het was allemaal illegaal en crimineel wat ze deden, maar zij hadden de macht en hebben de de commune verwoest. Een marmeren herdenkingsplaat hebben ze nu gemaakt als symbool van hun overwinning. Maar onbewust hebben ze een zin op de herdenkingsplaat geschreven waar ik van hou, ik zou het ze hebben kunnen aangeraden te schrijven. Het gaat als volgt:
‘Kwade krachten kunnen alleen winnen wanneer goede mensen stil blijven.’

Die zin spreekt voor ons. Die herdenkingsplaat die ze gemaakt hebben zegt echt iets over wat er gebeurd is: kwade krachten hebben gewonnen omdat de goede mensen zich stil hielden. Amerika zit vol met goede mensen. Als die hun stem hadden laten horen had de commune gered kunnen worden. Maar dit is de zwakheid van goede mensen overal, privé zeggen ze, het is prima, helemaal goed. Maar publiekelijk sluiten ze zich bij de massa aan. Goede mensen hebben geen lef. 

Dat is het probleem. Dus een handjevol slechte mensen heerst over de hele mensheid, en miljoenen goede mensen zien de vernietigingsdrang, het geweld, de criminaliteit en blijven gewoon stil. Ze willen niet betrokken raken bij problemen.
De slechte mensen zoeken problemen, de goede mensen ontlopen ze. 

Osho, The Razor’s Edge #11

Als 6-jarig jochie toog Joss Paddock met zijn ouders en 8-jarige zus in 1981 vanuit North Carolina naar Rajneeshpuram in het landelijke Oregon, aan de andere kant van de V.S. Na 4 jaar in de commune gewoond te hebben, vertrok hij met zijn vader naar de oostkust, waar hij moeite had om zich aan te passen aan de ‘normale’ wereld (‘the urban hell’ in zijn woorden).
Nu woont hij sinds 20 jaar in Washington State, op slechts 5 uur rijden van waar hij opgroeide in de heuvels van Oregon. In een interview met Ron Evans vertelt hij over zijn kindertijd in Wild Wild Country.

Joss groeide in Rajneeshpuram op in een ongewone omgeving, samen met andere kinderen in een Kids Town, een oude school die was opgeknapt. ‘We hadden allemaal een buddysysteem voor als we rondliepen, de oudere kinderen pasten zo’n beetje op de jongere.’

‘We leerden onafhankelijk te zijn en vrij van bepaalde hechtingen. En we waren kinderen, dus we speelden meestal gewoon, door overal over de woestijnheuvels te rennen. En het werkte goed voor mijn familie omdat mijn zus en ik niet meer hoefden toe te kijken hoe onze ouders steeds ruzie maakten. Het was niet zo dat ons gezegd werd dat we onze ouders niet mochten zien, dat konden we  wel als we wilden.’

   Joss met zijn moeder

Wat was de kern van wat Osho probeerde te leren?
‘Om te breken met hechtingen. En om vrede met jezelf te hebben door middel van meditatie.’

Wat heb je meegekregen van de controverse met de plaatselijke bevolking? 
‘Dat Sheela bij de Ted Koppel talkshow zat te vloeken en te dreigen maakte het niet gemakkelijker. En zelfs dat gedoe met die Rolls Royces – dat werd allemaal gebruikt als een manier om ons af te schilderen als een stelletje gekken.’

Wat vind je van de Netflix documentaire Wild Wild Country?
‘Ik vond het geweldig. En het is geweldig omdat ik er zo lang niet over gepraat heb. Het was altijd als “die grote gekke sekte” en ik kon wel mijn verhaal proberen te vertellen, maar het was moeilijk om het onder woorden te brengen. En nu kan ik dit dus aan mensen laten zien en ik heb het gevoel dat het goed werkt.’

   Joss Paddock nu
‘Ik beschouw mijn tijd in de commune als een van de hoogtepunten van mijn leven. Het was een hele liefdevolle en creatieve plek.’ 

Lees verder wat Joss vertelt over hoe hij het leven in de commune heeft ervaren, hoe het met zijn ouders en hem vergaan is in het leven, over Sheela en Osho en de plaatselijke bevolking en hoe zijn leven er nu uit ziet: 
Wilde kindertijd in Rajneeshpuram- Joss Paddock

Na Osho’s arrestatie aan de oostkust van de V.S. in 1985 werd hij, zeer ongebruikelijk, in 12 dagen, via 6 verschillende gevangenissen, naar Oregon aan de westkust gevlogen. Toen hij 2 jaar later in India ongewone, onverklaarbare lichamelijke klachten begon te ontwikkelen, ging zijn persoonlijke arts, Dr. Amrito, te rade bij experts op het gebied van vergiftiging. 

Een mogelijke verklaring voor deze verschijnselen was thalliumvergiftiging. Thallium is een zwaar metaal dat in 8 weken uit het lichaam is verdwenen maar het immuunsysteem aantast. Andere mogelijke verklaringen van de verschijnselen waren vergiftiging met synthetische heroïne of fluorocarbon, of blootstelling aan radioactieve straling. Ook deze middelen lieten na verloop van tijd geen sporen meer in het lichaam achter. 

   Osho’s arrestatie
Ik werd van de ene gevangenis naar de andere gebracht. In twaalf dagen moest ik langs zes gevangenissen door heel Amerika.
In Oklahoma werd mijn verdenking zekerheid, want ik landde midden in de nacht op een stil vliegveld, en de U.S. Marshal was er zelf om mij onder zijn hoede te nemen. Hijzelf bestuurde de auto, ik zat achter hem. De man die hem overdroeg fluisterde in zijn oor – iets wat ik zonder enige moeite kon horen, ik zat vlak achter hem. Hij zei: ‘Deze man is wereldberoemd en al het wereldnieuws is op hem gericht,  doe dus niets direct. Wees heel voorzichtig.’ 
Dat zette mij aan het denken: ‘Wat is hun bedoeling? Wat willen ze indirect doen?’ 
En toen ik de gevangenis bereikte, werd hun bedoeling me duidelijk.

Ze wilden Osho inschrijven onder de naam David Washington, in plaats van onder zijn eigen naam.

Hij vulde het formulier in. David Washington was mijn naam, en ik zette mijn eigen handtekening in het Hindi eronder. Hij vroeg me: ‘Wat heeft u nou getekend?’
Ik zei: ‘Dat moet wel David Washington zijn.’
Ik zei: ‘Dit zal u eraan herinneren dat u gepakt zult worden, om alles wat u, direct of indirect, wilt doen. Het is met uw handschrift dat u David Washington hebt geschreven en dit is mijn handtekening, die wereldberoemd is en zonder enige moeite kan worden herkend. Heel dat complot van u is mislukt. Ik zie het duidelijk in uw ogen, in uw nervositeit, in uw trillende handen.’

Het idee was dat als ik met David Washington zou ondertekenen, ik zou worden vermoord, vergiftigd, doodgeschoten, en er zou geen bewijs zijn dat ik ooit in die gevangenis was geweest. Ik werd  via de achterdeur van het vliegveld gebracht, ik kwam de gevangenis ook via de achterdeur binnen, midden in de nacht, zodat niemand het zou weten… alleen de U.S. Marshal was in het kantoor aanwezig, niemand anders. 

Hij nam me mee naar de cel en zei dat ik een van de matrassen moest pakken, heel erg vies, vol kakkerlakken.
Ik zei tegen hem: ‘Ik ben geen gevangene. U moet zich wat menselijker gedragen. Ik heb ook een deken en een kussen nodig.’
Maar hij weigerde dat gewoon: ‘Geen deken, geen kussen. Dit is alles wat u krijgt.’
En hij deed de deur van die kleine, vieze cel op slot. 

Vreemd genoeg, vroeg in de ochtend om vijf uur deed hij de deur open en… hij was een compleet andere man. Ik kon mijn ogen niet geloven, want hij had een nieuw matras meegenomen, een deken, een kussen.
Ik zei: ‘Maar vannacht gedroeg u zich nog zo primitief. Plotseling bent u zo beschaafd geworden.’ 
En hij bood me ‘s morgens vroeg – om vijf uur – ontbijt aan. In geen enkele andere gevangenis kreeg ik voor negen uur ontbijt aangeboden. 
Ik zei: ‘Het is nog zo vroeg – en waarom ineens al die aandacht?’
Maar hij zei: ‘U moet snel eten, want binnen vijf minuten moeten we naar het vliegveld.’ 
Ik zei: ‘Wat hebben die matras en dat deken en dat kussen dan te betekenen?’ 
Hij zei niets en deed gewoon de deur dicht. Het ontbijt stelde niet veel voor: slechts twee sneetjes brood gedrenkt in een soort saus, iets onbestemds, zonder smaak of geur. 

Dr. Amrito denkt dat ik vergiftigd ben. Misschien hebben ze me in alle zes gevangenissen vergiftigd. Dat was de reden waarom ze me geen borgtocht hadden gegeven en dat was de reden waarom het twaalf dagen duurde om een reis van zes uur te voltooien. Een langzame vergiftiging die me niet onmiddellijk zou doden, maar op de lange termijn zou verzwakken – en het heeft me ook verzwakt. 
Sinds die twaalf dagen in de Amerikaanse gevangenissen is alle slaap verdwenen. Er begonnen veel dingen in het lichaam te gebeuren die daarvoor niet gebeurd waren: alle eetlust verdween, voedsel leek absoluut geen smaak meer te hebben, een draaiend gevoel in de maag, misselijkheid, braakneigingen, geen gevoel van dorst, maar een enorm gevoel van ontworteld zijn.

Osho: Jesus Crucified Again, This Time in Ronald Reagan’s America. 

Satyam Joop is een gepensioneerde politieman die zijn werkzame leven bij de afdeling Technische Recherche heeft gewerkt. Hij was altijd al op zoek naar de ‘waarheid’, iets wat door de gesprekken met verdachten voor zijn werk ook op een andere manier diepgang kreeg.
Door het boek ‘Het Mosterdzaad’ kwam hij in aanraking met Osho en heeft hij in 1982, na een hele duidelijke droom, sannyas genomen. ‘Satyam’ betekent ‘waarheid’.
In 1983 ging hij naar Osho tijdens de 2e Annual World Celebration in Rajneeshpuram, Oregon, V.S. waar hij een uniek Super 8 filmpje geschoten heeft, dat nu beschikbaar is op Youtube.

Het geeft een impressie van het leven in de heuvels van Centraal Oregon, van de Muddy Ranch waar ooit een cowboyfilm met John Wayne in de hoofdrol werd opgenomen en dat nu omgetoverd was in een commune van honderden sannyasins die een festival hostten voor duizenden sannyasins van overal ter wereld.

Je ziet beelden van het vertrek in een vliegveld wachtkamer en een Pan Am 747, in alle schakeringen rood geklede sannyasins die hun maaltijd komen nemen in de Zorba the Buddha Cafetaria, gele schoolbussen met zwarte strepen van het Buddhafield Transport, die over het rode asfalt van de pas aangelegde wegen rijden, het tentenkamp waar alle festivalgangers onderdak kregen, de Dairy Farm waar koeien gemolken werden, de Truck Farm waar groente verbouwd werd, de Shopping Mall, de Krishnamurti Lake met de Gurdieff Dam.

Je ziet de zware machines die bij de aanleg van wegen werden bestuurd, vaak door vrouwen, het vliegveld met een Dakota DC 3 en een viermotorige Convair. De enorme open Buddha Hall waar de meditaties plaatsvonden en de feestelijke dagelijkse drive by waar Osho langs de rijen sannyasins reed. En tenslotte het afscheid en het vertrek in Greyhound bussen.

Een sfeertekening van een bijzondere tijd en een uniek experiment dat een beter lot verdiende dan bedreigd te worden door schietgrage rednecks en vervolgd te worden door de lokale en federale instanties van het Amerika van Ronald Reagan.

Youtube 17:27 min.

Het is augustus 1984, een heldere en frisse ochtend in Oregon. Om 7 uur ‘s morgens sta ik met een paar andere sannyasins bij de bushalte te wachten. De Ranch strekt zich kilometers ver uit in een weids en heuvelachtig landschap met kale stukken en wat dennenbosbegroeiing. De Muddy Ranch was vroeger een filmlocatie voor westerns zoals Rawhide, voordat Osho’s secretaresse Sheela het 26 hectare grote landgoed in 1981 kocht.

Als we door de vallei rijden naar het ontbijt komt de zon op. Na een prachtige rit arriveren we bij Magdalena, een grote open kantine met houten picknicktafels. Sannyasins van over de hele wereld kletsen en eten hun ontbijtgranen met melk of yoghurt van koeien van de biologische melkveehouderij, volkorenbrood, oranjekleurige kaas, tomaten en tofu-schijfjes, en allerlei soorten fruit. De XL broodrooster produceert stapels toastjes, heerlijk om te eten met boter en marmelade. De geur van houtspaanders op de vloer vermengt zich met de geluiden van duizend sannyasins die samen ontbijten. 

Worship in de keuken betekent vegetarische maaltijden bereiden; stapels wortels, uien en andere groenten van onze biologische boerderij, enkele minuten met de bus of taxi buiten het centrum van de stad. Enorme 50 liter potten voor het eten op de gasvuren, de geur van eten, geluiden van bonkende potten en pannen, en gelach. 

In de rij staan voor “Drive-by” midden op de dag, hete en droge lucht, staan in de zon, wachtend op Osho die in een versierde Rolls-Royce rijdt, geëscorteerd door sannyasins met geweren. ‘Ga alsjeblieft in de rij staan, doe een stap naar voren’. Soms een verkeersopstopping van gedachten; wat gebeurt hier? In het winkelgedeelte, in de boekwinkel, planken en tafels vol met Osho boeken. In de cadeauwinkel Osho-horloges, stropdassen, openers en bekers, aanstekers en T-shirts. In de boetiek is sannyas kleding te koop. De mode is rood en rozerood op het moment. Een lange rij voor de ijssalon – mijn favoriete ijco is chocolate chip ice cream.

Wegen en huizen in aanbouw, machines voor zwaar materieel, zand- en steenwagens. Elektriciteit, voedsel- en watervoorziening, een vliegveld met vliegtuigen. Ik ben trots op wat er gerealiseerd is in 3 jaar worship op de Muddy Ranch, met de steun van individuen en gemeenschappen over de hele wereld. Een brandweerkazerne, winkelcentrum, een discotheek, een hotel en verschillende restaurants, een openbaar vervoersysteem, een rioolwaterzuiveringsinstallatie, een enorm waterreservoir. Soms lijkt het wel een droom die uitkomt, een levend Utopia. Later bleek het ook te lijken op een opdracht die Gurdjieff zijn discipelen gaf: ‘Wees je bewust, graaf een gat en maak het dicht.’ Maar dan groter, zoals Osho. Zarathustra Centraal Station, bushalte voor 7 richtingen. Een swami komt achter de bus aangerend. De chauffeur stopt en doet de deur open. Buiten adem komt de swami binnen en hijgt: ‘Bedankt, ik heb haast voor mijn eerste ontspanningscursus.’

Allerlei roodgekleurde zwempakken, tassen en handdoeken samen in de gele schoolbus naar het Krishnamurti meer. Onze zelfgemaakte waterdam voor de opslag van water, om in te zwemmen, duiken en rond te hangen. Een bord waarschuwt om niet te veel after sun lotion te gebruiken en om een douche te nemen voor het zwemmen, om de waterkwaliteit te beschermen. Kijken naar boeddha lichamen, boeddha buiken en rednecks.

In de rij voor Darshan, in de Buddha Hall, een enorme constructie, wit geschilderd, bijna 100 meter lang, 50 meter breed, oorspronkelijk gedacht als broei- en kweekkas. Zittend in Buddha Hall samen met wel 5000 sannyasins, een zee van rood, Osho zit in een fauteuil, in stilte, de muziekgroep speelt. Space out, space in. Thuiskomen bij het vallen van de avond met de bus, koppels en singles. Stilte valt over de Ranch, spaarzame lichten van huizen en gebouwen rond de vallei. Laat in de avond, zittend op de veranda van mijn A-frame hoor ik krekels; voor de rest een uitgestrekte stilte, de geur van de Oregonian pijnbomen en duisternis, verlicht door de sterren.

Antar Marc
(Eerder verschenen in Osho News).

Dadu*, de landbouw ‘tempel’ bestond uit een grote groentetuin en een bloementuin die ongeveer tien hectare besloegen van de enige natuurlijke vruchtbare grond op de verder onvruchtbare ranch. Dadu was een grote afdeling met ongeveer 300 worshippers (medewerkers) in 1985 en omvatte Surdas, de garage met landbouwmachines en -voertuigen, Rabiya, de melkstal voor tientallen koeien, Atisha met kippen, ganzen en emoes uit Australië om coyotes weg te houden, een wijngaard, bijenkorven en de kassen Paul Reps en Yari. Dadu lag aan het einde van de weg die van het centrum van Rajneeshpuram naar het noordoosten liep, naar de Radha-rivier, bij de buitenwereld beter bekend als de John Day-rivier.

Sommige van de daar verbouwde groenten werden te koop aangeboden op markten in Oregon, maar de meeste gingen naar de groeiende (vegetarische) bevolking op de Ranch. Het was, zoals bijna alle landbouw op de Ranch, volledig biologisch, met een enorme variëteit aan groenten, waaronder bijvoorbeeld alfalfa, boerenkool, peterselie, spinazie en spruiten. Er waren natuurlijk seizoensgebonden beperkingen, maar alles wat mogelijk was werd gedaan, zoals een grote wortelgrot onder de grond gegraven om de wortelgroentes het grootste deel van het jaar koel te houden, en boven het vriespunt in de zeer koude winters.

Punya schrijft in haar boek On the Edge: ‘We waren verre van zelfvoorzienend, omdat het aantal inwoners bleef toenemen in een tempo dat de moestuinen nooit konden bijhouden, maar we waren altijd blij om op ons bord te zien wat Surdas naar Magdalena Cafetaria had gestuurd: het was vers, biologisch en bovenal van eigen bodem.’

*Dadu was een Indiase mysticus, waar je misschien nog niet van gehoord hebt. Hij werd Dadu genoemd, wat broeder betekent. Hij was zo liefdevol dat de mensen zijn echte naam vergaten en hem eenvoudig herinnerden als Dadu, de broer. Er zijn duizenden liederen die Dadu zong, maar ze werden niet door hem opgeschreven, ze werden door anderen verzameld, net zoals een tuinman bloemen verzamelt.

Osho, Boeken die ik heb liefgehad # 7

Een persoonlijke recensie van de recent gestreamde documentaire op Netflix.

Sorry dat je hem gemist hebt, Sheela. Hij was, en is heel wonderbaarlijk.
Eens in de zoveel tijd verschijnt er een meester op deze gekwelde Aarde. Ik hoorde Osho zeggen dat je ze op de vingers kon natellen: een Kabir, een Jezus, een Socrates. Ze komen heel zelden voor.

Dit is een recensie van de Netflix film, ‘Searching for Sheela,’ maar eerst een disclaimer: ik houd van Osho en heb 44 jaar van de meester/discipel relatie overleefd. Ik heb gevochten en vragen gesteld, de mala weggegooid, in kussens geschreeuwd, getwijfeld, gezweet in groepsruimten in India, en gerild bij bushaltes in Oregon. Wie is deze goeroe persoon? Waarom kan ik me niet afwenden? Is het hypnose? Zit er iets in de cool aid*?
Terwijl ik zweette en piekerde, wierp de meester steeds meer obstakels op om de zwakkeren van geest eruit te wieden, tot uiteindelijk mijn mind verslagen was en mijn wezen ontdekt.

Gedurende 60 minuten keek ik naar een oude vrouw, badend in de gloed van de cameralichten en de glinsterende ogen van haar bewonderaars, en alles wat ik kon voelen was droefheid en medelijden. Die charmante, ondeugende natuurkracht, die ons allemaal (bijna allemaal) in de ban had en ons liet popelen om haar bevelen uit te voeren, was nu een grijze, schuifelende figuur, die haar Indiase accent op een komische manier overdreef en moeite had om gevatte antwoorden te geven op de saaie vragen van haar ondervragers.

Halverwege zegt Sheela: ‘Ik wilde niet spiritueel worden. Ik wilde niet verlicht worden of leren over meditatie. Ik heb daar geen interesse in.’
Dat is misschien de kern van haar dilemma, en waarom ze ervoor koos haar tijd te besteden aan het bestuderen van manieren om mensen te vergiftigen, en Rajneeshpuram met zeer geavanceerde apparatuur af te luisteren.

Op een ander punt klaagt ze over het feit dat mensen haar na 35 jaar nog steeds vragen stellen over haar misdaden. Nou, lieve schat, misschien zouden ze ophouden met vragen te stellen als je echte antwoorden zou geven.
Zo is het genoeg! Er was daar geen verhaal om te recenseren. Sommige mensen zochten naar Sheela. Zij hebben niets gevonden!

www.netflix.com

Chintan (David Hill) is een schrijver, en auteur van Mastering Madness.
Eerder verschenen in Osho News.

(* Jim Jones liet in 1978 zijn achthonderd sekteleden collectief zelfmoord plegen in de jungle van Guyana door het drinken van cool aid limonade met cyanide. De associatie van Osho met sekteleiders is vaak -kwaadaardig of onwetend, maar totaal vergezocht en onterecht- gesuggereerd in de media – red.)

Max Brecher is een voormalige journalist uit New York die op eigen houtje de gebeurtenissen rond Rajneeshpuram heeft onderzocht die geleid hebben tot het arresteren en deporteren van Osho uit Amerika in 1985. Hij heeft dit vastgelegd in een boek, ‘Passage to America’.
In twee podcasts van Love Osho doet hij uit de doeken -met solide bewijsmateriaal van vele interviews- hoe er vanaf het begin een duidelijke strategie van de Amerikaanse overheid was om Osho het land uit te krijgen en de commune te ondermijnen. Ook de veelbesproken relatie tussen Osho en Sheela komt aan bod.
Max Brecher heeft jarenlang in Amsterdam gewoond en woont nu in Portugal.

   Max Brecher

Deel 1 (Episode 120) gaat over:
• Max’ achtergrond en motivatie om het boek te schrijven
• Hoe het lukte om hoge ambtenaren te interviewen
• Hoe hij het project gefinancierd heeft
• Osho’ visum en immigratie status
• Het conflict met de locale ranchers over grondgebruik
• Een stad opbouwen uit het niets
• Arrestatie Team en National Guard die klaar staan om de commune te bestormen
• Osho illegaal gearresteerd, 12 dagen vastgehouden, langzaam vergiftigd met thallium en radioactiviteit
• Max’ kijk op Wild Wild Country
• (Het gebrek aan) bewijs van Osho’s betrokkenheid bij misdaden.

Deel 2 (Episode 121) gaat over:
• het vonnis dat Osho niet wilde accepteren
• de kwestie van de nephuwelijken
• hoe Sheela aan de macht kwam
• het daklozen-programma
• de rol van Laxmi om te zoeken naar grond voor de commune in India
• waarom heeft Osho Sheela de macht gegeven?
• wie heeft de hoogste prijs betaald?
• de lastercampagne tegen Osho in de pers
• de respons op Max Brecher’s boek
• verdere inzichten in Max Brecher’s boek
• een nieuw project voor Osho.

Over de documentaire Wild Wild Country.
Het Volkskrant Magazine kent een rubriek waarin ‘Bekende Mensen’ uit binnen- of buitenland geïnterviewd worden over zaken die ze in hun leven van groot belang vinden. Dat betreft bijvoorbeeld een muziekstuk, een gezelschapsspel, een bepaald restaurant, etc.

In het nummer van 27 juni 2020 komt de Brit Jarvis Cocker (geb. 1963) aan het woord, muzikant en radio-presentator op o.a. BBC 6. Bij het onderwerp ‘Documentaire’ zegt hij:
‘Wat me aan de serie Wild Wild Country op Netflix over de Bhagwan en zijn volgelingen in Portland zo intrigeerde, was vooral de vraag die niet beantwoord werd: waarom bleven die mensen in hem geloven terwijl zijn rol als geestelijk leider in Portland al was uitgespeeld? Wat zagen ze in die gast die alleen wat paradeerde met zijn dure horloges en Rolls-Royces?

Ik stuitte onlangs op zijn Book of Secrets. Misschien gaf dat enige opheldering. Er staan bewerkingen in van toespraken die hij in India hield en het verbaasde me hoe weinig spirituele kolder ik tegenkwam. Ik vond het allemaal best grappig en zeer leesbaar, en ben alle vijf de dikke delen gaan lezen.

   The Book of Secrets

Zo’n woord als tantra kennen we eigenlijk alleen van Sting met zijn eeuwigdurende tantrale seks. Maar die 112 technieken om tot de hoogste staat van verlichting te komen, zijn aardig om te lezen. Ik ben ondanks die documentaire juist extra geïnteresseerd geraakt in Bhagwan.’