De Nieuwe Mens
Een documentaire van Frank Wiering voor de VPRO uit 1984.
Vier sannyasins uit de Nederlandse communes van Heerde en de voormalige Amsterdamse gevangenis aan de Havenstraat worden gevolgd, hoe ze leven en werken (‘worshippen’) en de Third Annual World Festival in Rajneeshpuram bezoeken. Het zijn Ma Prem Dassana, Sw Ekanto, Sw Deva Ojas and Ma Preyas.
De meester en het echte leven
20 jaar later brengt de VPRO een heronderzoek door Frank Wiering: De meester en het echte leven (2004).
Beide documentaires werden door de Nederlandse sannyasins gezien als de meest waarheidsgetrouwe documentaires die door een outsider gemaakt zijn. De maker was duidelijk geïnteresseerd in persoonlijke zaken en durfde die ook in de film te laten zien.
Wild Wild Country
Netflix heeft in 2018 6-delige serie uitgebracht, die wereldwijd goed bekeken is.
De trailer vermeldt: ‘Als een omstreden sekteleider een utopische stad bouwt in de woestijn van Oregon, groeien conflicten met de lokale bevolking uit tot een nationaal schandaal.’ De zes delen gaan over:
1. Onder het toeziend oog van zijn secretaresse Ma Anand Sheela verplaatst de goeroe Bhagwan Shree Rajneesh in 1981 zijn ashram van India naar Oregon.
2. De lokale bevolking ergert zich aan Bhagwans flamboyante volgelingen en onderneemt juridische stappen tegen de commune. Maar Sheela slaat terug met een sluw plan.
3. Sheela blijkt een provocerende woordvoerder. Terwijl de verkiezingsdag nadert, werven de Rajneeshees duizenden daklozen om hun gelederen te versterken.
4. Lokale ambtenaren proberen bewijs te verzamelen tegen de Rajneeshees. Wanneer Sheela’s honger naar macht op geweld uitloopt, verbreekt Bhagwan eindelijk de stilte.
Ma Anand Sheela
5. De vete tussen Sheela en Bhagwan is een splijtzwam binnen de gemeenschap en opent de deur voor de FBI. Een speciale eenheid verzamelt bewijs op de ranch.
6. Bhagwan ontvlucht de ranch. Sheela en enkele volgelingen worden gearresteerd in Duitsland. Zowel aanbidders als vijanden van Bhagwan overdenken zijn erfenis.
Kijk hier naar de serie: Wild wild country.
Meer over Wild Wild Country: The Ranch.
ARD documentaire: Die Deutschen und der Guru
De ARD heeft een 1,5 uur durende documentaire uitgezonden over de sannyasins in Duitsland. Een tiental verschillende mensen wordt geïnterviewd over hun tijd bij Osho, het is bijzonder om de beelden van vroeger te zien naast die van nu, van de jonge uitbundige hippies tot de bedaarde, bedachtzame maar ook mooie senioren. Hoewel de documentaire helemaal in het Duits is, zonder ondertitels*, is ze toch goed te volgen.
Ramateertha vertelt over de stormachtige ontwikkeling van sannyas initiatieven in Keulen, de commune, het meditatiecentrum, restaurants en cafés, en de populaire Zorba the Buddha disco. Sannyasins vertellen over hun reis naar Osho in Poona 1 en Rajneeshpuram. De kids worden gevolgd in hun verhuizing naar de sannyasin-school in Osho Medina in Engeland. Er zijn beelden van de commune in Berlijn, de disco in Hannover en een landelijke commune. Het pionieren in de heuvels van Oregon en het einde van de commune daar, met de emoties die daarmee gepaard gingen en de impact die het gehad heeft op de levens van velen, komen ook aan bod.
De geïnterviewden vertellen ieder hun eigen persoonlijke verhaal, sommigen zijn nog steeds betrokken bij sannyasin initiatieven, anderen hebben afscheid genomen van de beweging. De documentaire geeft een tijdsbeeld van een bijzondere beweging die in Duitsland en elders veel heeft losgemaakt.
Zie: Die Deutschen und der Guru.
*Als je op UT drukt, krijg je de Duitse ondertiteling, dan is het makkelijker te volgen.