Concentratie is exclusief, de mind op één punt houden. Meditatie is allesomvattend.
In het oude verhaal van Mahabharata – de grote Indiase oorlog die vijfduizend jaar geleden plaatsvond – was er een beroemde boogschutter, Dronacharya. Alle prinsen kwamen naar hem toe om van hem het boogschieten te leren. Zijn favoriete leerling was Arjuna, omdat hij zo geconcentreerd was, want boogschieten berust op concentratie.
Op een dag was Dronacharya zijn discipelen aan het testen. Hij vroeg aan een discipel, Yudhishthira, Arjuna’s oudste broer… Dronacharya had een dode vogel aan een boom gehangen, en het rechteroog van de dode vogel was het doelwit.
Hij zei tegen Yudhishthira – hij was de eerste, omdat hij de oudste was: ‘Neem de boog en de pijl, maar voordat je schiet, moet ik je iets vragen.’
Hij stond klaar met zijn pijl en boog, en Dronacharya vroeg hem: ‘Wat zie je?’
Hij zei: ‘Ik zie alles – alle bomen, alle vogels.’
De tweede man werd erbij geroepen en werd gevraagd: ‘Wat zie je?’
Hij zei: ‘Ik zie alleen de vogel.’
De derde man was Arjuna.
Dronacharya vroeg hem: ‘Wat zie je?’
Arjuna zei: ‘Alleen het rechteroog van de vogel.’
Toen zei Dronacharya tegen alle drie dat ze hun pijlen af moesten schieten.
Yudhishthira’s pijl ging zo ver weg … je kunt niet eens zeggen dat hij miste – de afstand tussen zijn pijl en de vogel was zo groot.
De pijl van de tweede man was iets dichterbij, maar bereikte nog steeds het rechteroog niet – hij raakte de vogel.
Maar Arjuna’s pijl raakte precies het rechteroog van de vogel. En het rechteroog van de vogel op een boom in de verte is zo’n klein plekje …
Maar Dronacharya zei: ‘Alleen al jullie antwoorden hadden me een idee gegeven van wie het doel zou gaan raken. Als je zoveel bomen ziet, ben je niet gefocust. Als je alleen de vogel ziet, ben je meer gefocust, maar nog steeds ben je niet gefocust op het rechteroog. De hele vogel is een groot ding in vergelijking met het rechteroog.
Maar toen Arjuna zei: “Ik kan niets anders zien dan het rechteroog,” toen was het zeker dat zijn pijl het doel zou treffen.’
In de wetenschap, in het boogschieten, in andere kunsten, kan concentratie van groot nut zijn – maar het is geen meditatie…
Concentratie is exclusief; het sluit alles uit en houdt de geest op één punt.
Meditatie is allesomvattend.
Een auto rijdt voorbij… de mind in meditatie is zich volledig bewust van de claxon.
De vogels beginnen te zingen … de mind is zich volledig bewust van hun gezang.
Er is geen sprake van afleiding; niets leidt af.
Alles – de mind is er niet meer – wordt gewoon gadegeslagen.
Je bent je er alleen van bewust dat er een claxon is, dat er een auto voorbij komt – maar het leidt je niet af.
Afleiding komt alleen wanneer je je probeert te concentreren, dan is alles – een kleine mier die langs je been omhoog kruipt – genoeg om je af te leiden. Maar wanneer je in meditatie bent, weet je gewoon dat de mier langs je been omhoog kruipt. Als je het leuk vindt, sta je het toe; als je het niet leuk vindt, gooi je hem weg. Maar er is geen afleiding – je stilte blijft ongeschonden. Hoe kunnen de geluiden op straat je afleiden? Je luistert er gewoon naar – ze hebben geen enkele invloed op je.
Ze komen en gaan, en jij blijft slechts een getuige.
Meditatie is mogelijk in het rumoer van alledag…
Osho, The Great Zen Master Ta Hui, pp. 150 – 152.
Afbeeldingen:
http://www.theunrealtimes.com/wp-content/uploads/2014/09/urtdronapic1.jpg
https://sites.google.com/site/arjunaessenceofahero/_/rsrc/1301866515858/the-bird-s-eye/arjuna%20bird.jpg
Uit de serie 1001 verhalen, verzameld door Shanti.
Eerder verschenen in het Engels in Osho News, www.oshonews.com.
Vorige verhalen
God schept de mens uit modder
De papegaai en de vrijheidsstrijder
De tien blinden
Bodhidharma en de keizer
De poorten van de hel
Op zoek naar een kameel op het dak