Muso, de nationale leraar en een van de meest illustere meesters van zijn tijd, verliet de hoofdstad in gezelschap van een discipel voor een verre provincie. Bij het bereiken van de Tenryu rivier moesten ze een uur wachten voordat ze aan boord van de veerboot konden gaan.
Net toen de veerboot de oever wilde verlaten, kwam er een dronken samoerai aanrennen die in de volgepakte boot sprong en deze bijna onder water zette. Hij wankelde wild toen het kleine vaartuig de rivier overstak.
De veerman vreesde voor de veiligheid van zijn passagiers en smeekte hem rustig te blijven staan.
‘We zitten hier als sardientjes opgepakt,’ zei de samoerai nors.
Toen, wijzend naar Muso: ‘Waarom gooien we de bonzae er niet uit?’
‘Heb geduld,’ zei Muso, ‘we zullen spoedig de overkant bereiken.’
‘Wat!’ brulde de samoerai, ‘ik geduld hebben? Hoor eens even, ik zweer dat ik je zal verzuipen als jij niet van dit ding springt.’
De kalmte van de meester maakte de samoerai zo woedend dat hij Muso met zijn ijzeren waaier op het hoofd sloeg zodat het ging bloeden. Muso’s discipel had er nu genoeg van en omdat hij een machtig man was, wilde hij de samoerai uitdagen. ‘Ik kan niet toestaan dat hij hierna nog leeft,’ zei hij.
‘Waarom maak je je zo druk om een kleinigheid?’ zei Muso met een glimlach. ‘Juist in dit soort zaken bewijst de training van de bonzae zich. Geduld, moet je onthouden, is meer dan alleen een woord.’
Toen reciteerde hij spontaan een waka, een kort gedicht:
De winnaar, de verliezer
gewoon spelers van een spel
vluchtig als een droom.
Toen de boot de oever bereikte en Muso en zijn leerling van boord gingen, kwam de samoerai aangerend en knielde aan de voeten van de meester neer. Daar ter plekke werd hij een discipel.
Dit is waar het bij getuigen om gaat. Als je een getuige kunt worden in een situatie, sta je er plotseling buiten, maak je er geen deel meer van uit. Als je je getuige zijn verliest, word je er zelfs in een droom deel van.
Je gaat naar de film, je kijkt naar de film. Je bent daar gewoon een toeschouwer, maar vroeg of laat vergeet je dat je een toeschouwer bent – je wordt deel van het verhaal. Je lacht, je huilt, je weent, je wordt boos, je raakt geagiteerd – en er is niets op het scherm, alleen maar schaduwen die voorbijgaan, maar je bent het getuigen kwijt. Je bent nu bijna geïdentificeerd. Je maakt nu deel uit van het verhaal. Dan worden zelfs schaduwen die op het scherm voorbijgaan werkelijkheid.
Het omgekeerde gebeurt ook: als je langs de kant van de weg staat en gewoon toekijkt hoe mensen passeren, zul je plotseling zien dat echte personen vluchtig zijn geworden, schaduwen op het scherm.
Alles hangt van jou af. Als je geïdentificeerd bent, wordt iets onwerkelijks echt. Als je niet geïdentificeerd bent, wordt zelfs iets echts onwerkelijk. Voor iemand die te weten komt wat getuigen is, is dit hele leven niets anders dan een grote droom, een groot drama.
Osho: Nirvana, The Last Nightmare #3.
Afbeelding: https://www.deviantart.com/b-nine/art/drunken-samurai
Vorige verhalen
Wees een licht voor jezelf
Maar één van de honderd
Een ossenkar die vliegt!
De kleren van Ghalib
Keizer Akbar en Farid