Je kunt geen enkele gedachte onderdrukken. Het is het makkelijkste om niet te forceren maar gewoon een getuige te zijn.
Ik heb altijd een eeuwenoud Tibetaans verhaal verteld… Een jongeman was heel erg geïnteresseerd in het esoterische, het mysterieuze. Hij vond een heilige die erom bekend stond dat hij veel geheimen kende, maar het viel niet mee om geheimen van hem te krijgen. De jongeman zei: ’We zullen wel zien. Ik zal mij met heel mijn leven bij hem in dienst stellen en dan krijg ik die geheimen wel, die mysteries.’
Dus bleef hij bij de oude heilige. De oude heilige zei tegen hem: ‘Je verdoet je tijd onnodig. Ik heb niets, ik ben alleen maar een arme oude ziel. Omdat ik niets zeg denken de mensen dat ik een of ander geheim bewaar. Maar ik heb niets te zeggen en daarom blijf ik zwijgen.’
Maar de man zei: ‘Zo gemakkelijk laat ik mij niet overtuigen. U zult mij het geheim moeten prijsgeven dat de deur tot alle mysteries ontsluit.’
Moe van die jongeman, want hij was daar vierentwintig uur per dag… de oude heilige moest eten voor hem regelen, moest iemand vragen om voor zijn kleren te zorgen – de winter kwam eraan en dan had hij nog meer kleren nodig. Het gaf alleen maar overlast.
Om Mani Padme Hum.
Uiteindelijk kreeg de oude man er schoon genoeg van. Hij zei tegen die jonge kerel: ‘Vandaag ga ik je het geheim verklappen. Het is iets heel simpels.’ In Tibet is er een mantra die religieuze mensen gewoon zijn te herhalen: Om Mani Padme Hum. Hij zei: ‘Alles zit hierin verborgen.’
Maar de jonge man zei: ‘Neem me niet in de maling! Iedereen kent deze mantra, het is geen geheim. Het is voor de Tibetanen de meest bekende mantra.’
Hij zei: ‘Dat klopt, dat is overal bekend. Maar de sleutel om die te openen kennen ze niet. Weet jij wat de sleutel is om hem te openen?’
De jongeman zei: ‘Sleutel? Ik heb nog nooit gehoord dat er een sleutel is om een mantra te openen.’
‘Dat is het geheim! De sleutel is, als je de mantra opzegt – vijf minuten slechts- moet je gewoon geen aap in je hoofd op laten duiken.’
Hij zei: ‘Je lijkt wel een oude gek! Ik heb in mijn hele leven nog nooit aan een aap gedacht. Waarom zou ik dat nu dan wel gaan doen?’
Hij snelde de trap af van de tempel waar de oude heilige leefde. Maar vreemd genoeg, ook al was hij de mantra niet aan het opzeggen, begonnen er apen te verschijnen, giechelend. Als hij zijn ogen dicht deed waren ze daar. Als hij ergens heen rende waren ze daar.
Ze zaten niet buiten, ze zaten in zijn hoofd. En beetje bij beetje werd de menigte groter. Overal waar hij kon kijken, alleen maar apen en apen, die allerlei soorten circus deden!
Hij zei: ‘Mijn God, is dit nou de sleutel? Het is gedaan met mij! Ik ben nog niet eens aan de mantra begonnen.’
Tenslotte zei hij: ‘Laat ik eens een goed bad nemen om al die apen kwijt te raken.’
Maar hoe meer hij ze wegduwde hoe meer ze naar hem toe sprongen. Hij ging in bad, hij brandde wierook, hij zat in de religieuze lotushouding, maar wat hij ook deed, van alle kanten zaten er apen toe te kijken.
Hij zei: ‘Dit is merkwaardig, er zijn in dit huis nog nooit apen geweest…’
De hele nacht bleef hij het maar proberen, maar het lukte hem niet om die simpele mantra Om Mani Padme Hum te herhalen zonder dat de apen erin sprongen.
Tegen de ochtend was hij zo moe. Hij zei: ‘Die oude heilige, ik vermoord hem! Wat voor een sleutel…?’
In de ochtend spoedde hij zich naar de oude heilige en zei: ‘Neem alstublieft uw sleutel weg. Ik ben er bijna gek van geworden!’
De oude man zei: ‘Daarom heb ik het aan niemand verteld, want het is een hele moeilijke sleutel. Snap je nou waarom ik niks gezegd heb?’
Hij zei: ‘Ik wil geen enkel woord meer van u horen. Neemt u gewoon die sleutel van me af en laat me naar huis gaan. En ik wil niet hebben dat die apen achter me aan komen!’
De heilige zei: ‘Als je de sleutel teruggeeft, moet je nooit meer de mantra herhalen. Anders blijven de apen komen! Daar kan ik niets aan doen, ik heb daar geen macht over.’
De man liet de mantra vallen, hij liet de sleutel vallen. Hij ging dezelfde trappen af en er was helemaal geen aap meer. Hij deed zijn ogen dicht en er was geen aap meer. Hij keek overal om zich heen en er was geen aap te zien.
Hij zei: ‘Dit is merkwaardig…’ Hij probeerde het onderweg een keer uit, gewoon om te zien wat er gebeurde als hij Om Mani Padme Hum zei en zijn ogen sloot. En daar kwamen ze weer aan, vanuit alle hoeken!
Je kunt geen enkele gedachte onderdrukken. Heel het proces van onderdrukken geeft er energie, kracht aan. En het verzwakt jou want jij wordt een verslagen deelnemer aan het spel. Het is het makkelijkste om niet te forceren, maar gewoon een getuige te zijn. Als er een aap komt, laat hem maar komen. Zeg gewoon ‘hallo!’ en dan gaat hij weer weg. Maar zeg niet tegen hem dat hij weg moet gaan. Wees er gewoon getuige van dat er een aap is gekomen, of dat er duizend apen zijn gekomen. Wat maakt het uit? Dat is helemaal jouw zaak niet. Misschien hebben ze wel een of andere bijeenkomst, een of ander religieus festival, dus laat ze maar gaan. Het gaat jou helemaal niets aan. En de menigte zal al gauw verdwijnen als ze zien dat ‘die man is niet geïnteresseerd.’
Al jouw gedachten zitten in dezelfde categorie.
Dwing geen enkele gedachte ooit om te verdwijnen, anders stuitert hij terug met grotere energie. En die energie is van jou! Je zit op een spoor wat averechts werkt. Hoe meer je het weggooit, hoe meer het terug zal komen.
Als ik je zeg dat meditatie niets anders dan gedachteloosheid is, kun je me verkeerd begrijpen. Je moet niets doen om gedachteloos te worden, want alles wat je doet zal ook weer een gedachte zijn. Je moet leren om de optocht van gedachten te zien, terwijl je langs de weg staat, alsof het je niets kan schelen wat er voorbijkomt. Gewoon het alledaagse verkeer. Als je je gedachten op zo’n manier kunt nemen dat ze je niet veel kunnen schelen, dan zal gemakkelijk, geleidelijk aan, de caravaan van gedachten, die duizenden jaren door is gegaan, wel verdwijnen.
Je moet iets simpels begrijpen, dat aandacht geven voeding geven is. Als je er helemaal geen aandacht aan geeft maar onverschillig blijft, beginnen de gedachten vanzelf af te sterven. Ze hebben helemaal geen andere manier om aan energie te komen, geen andere bron van leven. Jij bent hun energie en omdat jij er maar serieus aandacht aan blijft geven, denk je dat het heel moeilijk is om vrij van gedachten te zijn.
Het is het makkelijkste ter wereld maar je moet het op de juiste manier doen. De juiste manier is om langs de kant te gaan staan. Het verkeer gaat maar door – laat het maar gaan. Vel geen oordeel van goed of slecht, geef geen waardering, veroordeel niet. Dat wordt er bedoeld met gemakkelijk wezen. Het is allemaal in orde.
Zonder te forceren… en dat is iets wat je moet onthouden, want wij zijn van nature geneigd dat als we gedachteloos willen worden, waarom dan niet de gedachten dwingen? Waarom gooien we ze er niet uit? Maar je geeft ze juist energie gewoon door ze te forceren, je geeft ze voeding, je geeft er aandacht aan en je maakt ze belangrijk – zo belangrijk dat je, zonder ze eruit te gooien, niet kunt mediteren.
Probeer maar eens een enkele gedachte eruit te gooien en je zult zien hoe moeilijk dat is. Hoe harder je gooit hoe harder hij terug stuitert! Hij zal heel erg van het spel genieten en uiteindelijk zul jij het onderspit delven. Je bent een verkeerde weg ingeslagen.
Osho, The Buddha: The Emptiness of the Heart – Talks on Zen, pp. 5-9.
Uit de serie 1001 verhalen, verzameld door Shanti.
Eerder verschenen in het Engels in Osho News, www.oshonews.com.
Afbeeldingen:
http://artof4elements.com/images/2015-06/om-mani-padme-hum-on-stones.jpg
https://lh3.ggpht.com/Cu8-KGy5WyCjRS5emrV5Pq_B2WyV-Aof-QZB86EZTGq2ImjB-ONjE9WjVE6xtQYR_A=h900
https://s-media-cache-ak0.pinimg.com/564x/ec/29/08/ec2908f2e236d3d6a35ef973f34abe4e.jpg
Vorige verhalen
