Een grote koning, Prasenjita, tijdgenoot van Gautama Boeddha, was gekomen om Gautama Boeddha voor het eerst te zien. Zijn vrouw was al lange tijd een leken-leerling van Gautama Boeddha sinds ze getrouwd was met Prasenjita. Ze was een dochter van een grotere koning.
Dus toen Gautama Boeddha naar de hoofdstad van Prasenjita kwam, zei de vrouw tegen de echtgenoot: ‘Het is niet gepast dat, wanneer een man als Gautama Boeddha naar je hoofdstad komt, je er niet heen gaat om hem te verwelkomen. Ik ga. Hij zal zeker naar jou vragen. Wat moet ik zeggen?’
De echtgenoot dacht even na en zei: ‘Dat is goed, ik ga ook wel. Maar omdat ik voor het eerst ga, wil ik hem graag een cadeau geven. Ik heb een hele grote diamant, zelfs keizers zijn jaloers op die diamant. Boeddha zal het vast wel waarderen, dus ik neem de diamant mee.’
Zijn vrouw begon te lachen. Ze zei: ‘In plaats van de diamant kun je beter een lotusbloem uit onze grote vijver meenemen. Voor de Boeddha is de lotusbloem mooier. Wat moet hij met die diamant? Die zal een onnodige last zijn.’
Hij zei: ‘Ik zal ze allebei meenemen en dan zullen we zien wie er gelijk heeft.’
Toen kwam hij op zijn gouden wagen naar de gemeenschap van Boeddha, waar tienduizend monniken om hem heen zaten. Vlak voordat hij aan zijn ochtendlezing zou beginnen, stopte de gouden wagen van de koning, dus wachtte hij tot de koning binnen kon komen.
De koning kwam voor hem staan en bood Boeddha eerst de diamant aan.
Boeddha zei: ‘Laat vallen!’
Het was heel moeilijk voor Prasenjita om zijn diamant te laten vallen – dat was zijn leven! – maar het was ook moeilijk om hem niet te laten vallen. Boeddha had het ten overstaan van tienduizend mensen gezegd: ‘U heeft de diamant aangeboden, dus is hij niet langer van u.’
Hij aarzelde.
Boeddha zei: ‘Laat vallen!’
Dus liet hij de diamant met tegenzin vallen en bood met de andere hand de lotusbloem aan.
Boeddha zei: ‘Laat vallen!’
Prasenjita dacht: ‘Is die man gek soms?’
Hij liet de lotusbloem vallen en Boeddha zei: ‘Heeft u het niet gehoord? Laat vallen!’
Hij zei: ‘Mijn beide handen zijn leeg. Wat wilt u nu dat ik laat vallen?’
Op dat moment zei een van de oudste discipelen van Boeddha, Sariputra: ‘U begrijpt het niet. Boeddha zegt niet dat u de diamant of de bloem moet laten vallen. Hij zegt: “Laat uw persoonlijkheid vallen. Laat vallen dat u een koning bent. Laat dit masker vallen, wees gewoon menselijk, want door het masker is het onmogelijk voor mij om u te benaderen.”‘
Hij had er nooit over nagedacht. Maar zo’n diepe stilte en tienduizend mensen … en hij viel spontaan aan de voeten van Boeddha neer.
Boeddha zei: ‘Dat is wat ik u gezegd heb: laat vallen. Ga nu zitten. Wees gewoon mens. Hier is niemand keizer en niemand bedelaar. Hier is iedereen zichzelf. Wees gewoon jezelf. Dit keizer zijn kan u afgenomen worden. Op een dag zal iemand uw koninkrijk veroveren en zult u een bedelaar zijn. Dit keizerschap is niet uw essentiële deel. Het kan gestolen worden, het kan veroverd worden, het kan vernietigd worden. Het is beter dat u het zelf laat vallen – dat is mannelijker – en gewoon uw authentieke wezen blijft. En blijf gewoon uw authentieke wezen.’
Je bent je er misschien niet van bewust dat het woord ‘persoonlijkheid’ uit het Grieks komt. Het betekent masker. In het Griekse toneel had iedere acteur vroeger een masker. Persona betekent masker en van persona komt het woord persoonlijkheid. Als je je persoonlijkheid niet laat vallen, kun je je individualiteit niet vinden. Individualiteit wordt gegeven door het bestaan; persoonlijkheid wordt opgelegd door de maatschappij.
Osho: One Seed Makes the Whole Earth Green, p.156-159.
Afbeeldingen:
Buddha and Sangha in a Cave at Siripada, Kelaniya Raja Maha Vihara, Photo Dharma from Sadao, Thailand.
Tragikomische maskers, Romeinse mozaïek, Wikimedia Commons.
Uit de serie 1001 verhalen, verzameld door Shanti.
Vorige verhalen
Confucius ontmoet Lao Tse
De chassidische mysticus en de paleiswachter
Gertrude Stein op haar sterfbed
Een glas water, de prijs van een keizerrijk
Bindis, bindis, bindis!