Een echt schilderij

Een echt schilderij is niet alleen de optelsom van kleuren, het is meer.
Dat ‘meer’ is de betekenis.

Naar verluidt vroeg ooit een hele rijke man aan Pablo Picasso om een portret van hem te maken. Picasso zei: ‘Dat gaat heel duur worden.’
De man was zo rijk, dat hij zei: ‘Geen zorgen. U hoeft niet eens over de kosten te praten, geld speelt geen rol. Maak mijn portret en wat u ook vraagt, ik zal het geven.’

Pablo Picasso, Hoofd van een man, 1907. Barnes Foundation.

Na zes maanden was het portret klaar. De rijke man kwam, maar de prijs die gevraagd werd was fantastisch: een miljoen dollar, alleen voor een klein doek en een paar kleuren!
De rijke man zei: ‘Is dat een grap? Voor een paar kleuren en een doek?’
Picasso zei: ‘Goed dan, neem dan een leeg doek en een paar tubes vol met kleur en u kunt betalen zoveel u wilt.’

Leeg doek met een paar tubes vol met kleur.
Tibor de Nagy Gallery, New York.

De rijke man zei: ‘Maar dat is niet hetzelfde.’
Picasso zei: ‘Dat is waar ik u op probeer te wijzen. Ik heb een context geschapen, ik heb een gestalt geschapen, een patroon. En niemand anders kan dat creëren, vandaar de prijs. Het is een schilderij van Picasso: niemand anders kan het doen zoals ik het heb gedaan, het heeft mijn handtekening erop.
De harmonie van de kleuren, de muziek van de kleuren, de poëzie van de kleuren – dat is waar het om gaat. Ik vraag de prijs niet voor de kleuren, maar voor iets dat door de kleuren tot uitdrukking is gekomen.’

Een echt schilderij is niet alleen de som van de kleuren, het is meer – en dat ‘meer’ is de betekenis. Een echt leven is niet de optelsom van wat je doet; tenzij er iets meer is, leef je een niet-authentiek leven. Dat ‘meer’ is God. Die poëzie is God, die muziek is God, die je omringt en je overspoelt.
Mensen komen naar me toe en vragen: ‘Waar is God?’ Het is niet een kwestie van ‘waar’ vragen; God is een betekenis, geen persoon. Ik kan niet zeggen: ‘Daar – ga daarheen, en je zult hem vinden.’
God heeft geen adres, God kan niet gelokaliseerd worden, het is een betekenis. Je moet betekenis in je leven scheppen, dan is God. God moet geschapen worden.
En het begin van het scheppen van God is om meer en meer gevoelig te worden voor het bestaan dat je omringt. De bomen, de rotsen, de sterren, de aarde – je bent omgeven door grote poëzie.

Maar je blijft afgescheiden, daarom blijf je het missen. Als je als afgescheiden leeft, als je denkt: ‘Ik ben afgescheiden’, als je leeft als een ego, dan is je bestaan een schijnbestaan. Dan zal je bestaan betekenisloos blijven. Dan zul je nooit de glorie en de grootsheid van het leven kennen; je zult nooit de pracht kennen die altijd al voor je beschikbaar was, maar die je bent blijven missen.
Als je als een afzonderlijk individu bestaat, heb je een muur om jezelf heen gecreëerd, je bent een eiland geworden. En geen mens is een eiland, we zijn delen van een oneindig continent: dat continent is God. We zijn delen van een oceaan. Zodra je erkent dat we delen zijn van een oceaan, begint je leven een context te krijgen die groter is dan jij, hoger dan jij. In die context ligt het begin van betekenis – en betekenis is God.

Eén enkele stap is voldoende: verlies jezelf. Besta niet als een ‘ik’, ga niet door met jezelf als een ego te verkondigen. Laat het ego vallen, en plotseling, onmiddellijk, ogenblikkelijk, verandert de hel van je leven in een hemel. Ellende verdwijnt.
Ellende is een bijproduct van je afscheiding. Gelukzaligheid is de schaduw van het terugvallen in de eenheid: Unio Mystica.

Wanneer je je weer gaat voelen als een golf in de oceaan, kan ellende niet bestaan. Wat is ellende? De angst voor de dood. Maar je kunt alleen sterven als je afgescheiden bent, je kunt niet sterven als je niet afgescheiden bent.
Als de golf denkt, ‘Ik ben gescheiden van de oceaan,’ zal hij sterven. Ze zal bang blijven, beven. Als hij weet dat hij deel uitmaakt van de oceaan, zal hij niet sterven.
Het zal terugvallen in de bron, het zal weer terugkomen; het zal gaan, het zal komen, het zal verschijnen en verdwijnen, maar het kan niet sterven.

Geboorte is verschijnen, dood is verdwijnen. Maar noch is geboorte het begin, noch is dood het einde: de oceaan gaat door. Dit oceaangevoel te hebben is meditatie, is bidden.

Osho, Unio Mystica – Talks on Hakim Sanai’s “The Hadiqa”, Volume 2, pp. 17–19.

Afbeeldingen:
http://www.barnesfoundation.org/assets/collectionImgResize/b/bf/529_600_bf419_i2r.jpg
https://s-media-cache-ak0.pinimg.com/236x/40/19/f0/4019f03a37072731692bb9a70ca65fdc.jpg

Uit de serie 1001 verhalen, verzameld door Shanti.
Eerder verschenen in het Engels in Osho News, www.oshonews.com.