Archimedes ontspant in zijn badkuip

Het antwoord komt in een moment van ontspanning,” zegt Osho.

Tenzij je zelf op onderzoek uitgaat, zul je nooit vinden waar het leven om draait, wat waarheid is, wat die geweldige momenten zijn, zoals wanneer je een discipel wordt, wanneer je een meester vindt…. Je zult nooit die momenten van ultieme blijdschap kennen. Je zult nooit naakt roepend over straat rennen: ‘Eureka! Ik heb het gevonden!’

Archimedes (287-212 v. Chr.)

Archimedes was maandenlang in de war omdat de koning tegen hem had gezegd: ‘Als je echt een wetenschapper bent, moet je één ding uitzoeken. Iemand, een andere koning, heeft mij een kroon van goud gegeven. Ik wil weten of het zuiver goud is, of dat er een mengsel in zit. Zit er een ander metaal in verwerkt? En ik wil niet dat de kroon wordt doorgezaagd. Ik wil zelfs niet dat je hem aanraakt. Je moet het antwoord vinden zonder het mooie cadeau te verpesten.’
Maandenlang was Archimedes in de war: hoe moest hij daar achter komen? Als hij een stukje van de kroon had mogen afzagen, had hij kunnen ontdekken of er andere metalen in vermengd waren of niet. Wanneer een vraag vierentwintig uur lang onophoudelijk bij je blijft, brengt ze je, na verloop van tijd, dicht bij het antwoord. Het antwoord komt in een moment van ontspanning. De vraag is een spanning, maar je kunt het antwoord alleen in ontspanning krijgen als de spanning tot het uiterste hoogtepunt is geweest.

Dat was al maanden zo, en de koning vroeg het elke dag. Archimedes begon zich te schamen: een bekend wetenschapper kan zoiets kleins niet vinden? De mensen begonnen hem uit te lachen. Hij kon niet slapen, hij kon niets doen – slechts een vraag…. Die dag, ontspannen in zijn badkuip – die vol water zat, helemaal vol – terwijl hij in de kuip zat, stroomde er natuurlijk wat water uit om ruimte voor hem te maken. En iets klikte er in zijn hoofd. Hij mat de hoeveelheid water dat eruit was gestroomd, en hij vond het principe.

Nu hoeft de kroon niet te worden vernietigd; hij hoeft alleen maar in water te worden gelegd, en een ander stuk zuiver goud van hetzelfde volume kan in water worden gelegd en je kunt zien hoeveel water er uit beide komt. Als het precies hetzelfde is, dan is de kroon van zuiver goud; is dat niet het geval, dan is er een mengsel. De vondst was niet iets groots. Hij had geen meester gevonden, of waarheid; hij had zichzelf niet gerealiseerd. Hij was het nirvana niet binnengegaan. Maar zo’n kleine vondst…. De vraag is niet klein of groot, de vraag is jezelf vinden. De vreugde komt van het vinden, niet van wat je vindt.

Archimedes sprong uit zijn badkuip, rende zijn badkamer uit, en rende roepend de straat op,, ‘Eureka!’ Een menigte volgde hem. Ze dachten: ‘We hebben altijd al dat gedacht dat die man gek was, nu is hij helemaal gek geworden; naakt gaat hij naar het paleis!’
Hij kwam naakt bij het hof aan en schreeuwde: ‘Eureka, ik heb het gevonden!’
De koning zei: ‘Het lijkt erop dat je het gevonden hebt. Maar waar zijn je kleren?’
Op dat moment werd Archimedes zich ervan bewust dat hij naakt was.
De koning zei: ‘Dat je naakt komt, bewijst dat je het gevonden hebt, want als iemand iets vindt, is dat zo’n vreugde. Wie geeft er om kleren? Wie geeft er om manieren? Je hoeft mij niets te zeggen; alleen al je komst op deze manier heeft mij het bewijs geleverd dat je het gevonden moet hebben.’

Osho, From the False to the Truth, #1 vraag 1

Uit de serie 1001 verhalen, verzameld door Shanti.
Eerder verschenen in het Engels in Osho News, www.oshonews.com.