Als ik slechts twee boeken uit de hele mystieke wereld zou moeten bewaren, dan zouden dit de twee boeken zijn. De ene zou van de wereld van Zen zijn, het pad van bewustzijn: Sosan’s HSIN HSIN MING. Ik heb erover gesproken. Het bevat de kwintessens van Zen, van het pad van bewustzijn en meditatie.
Het andere boek is Hakim Sanai’s HADIQATU’L HAQIQAT: de ommuurde tuin van de waarheid. Kortweg DE HADIQA: De Tuin.
De sultan van Ghazna, Bahramshah, ging met zijn grote leger op veroveringstocht naar India. Hakim Sanai, zijn beroemde hofdichter, ging ook met hem mee en vergezelde hem op deze veroveringstocht. Ze kwamen langs een grote tuin, een ommuurde tuin.
Dat is de betekenis van FIRDAUS: de ommuurde tuin. En van FIRDAUS komt het Engelse woord ‘paradise’.
Ze hadden haast; de sultan was met een groot leger op weg om India te veroveren. Hij had geen tijd. Maar er gebeurde iets mysterieus en hij moest stoppen. Hij kon er niet omheen.
Het geluid van zingen uit de tuin trok de aandacht van de sultan. Hij was een muziekliefhebber, maar zoiets had hij nog nooit gehoord. Hij had geweldige muzikanten aan zijn hof en geweldige zangers en dansers, maar er was niets dat hieraan kon tippen. Het geluid van het zingen, en de muziek en de dans, hij had het alleen van buitenaf gehoord, maar hij moest het leger bevel geven te stoppen.
Het was zo extatisch. Alleen al het geluid van de dans en de muziek en het gezang was psychedelisch, alsof er wijn in hem werd gegoten: de sultan werd dronken. Het leek op iets wat niet van deze wereld was. Er zat zeker iets van gene zijde in: iets van de hemel dat de aarde probeerde te bereiken, iets van het onbekende dat met het bekende probeerde te communiceren. Hij moest stoppen om ernaar te luisteren.
Er zat extase in – zo zoet en toch zo pijnlijk, het was hartverscheurend. Hij wilde vooruit, hij had haast, hij moest snel naar India, dit was het juiste moment om de vijand te overwinnen. Maar het zat er niet in. Er zat zo’n sterk, vreemd, onweerstaanbaar magnetisme in het geluid dat hij ondanks zichzelf de tuin in moest gaan.