Deze weken staan in het teken van Osho’s commentaar op Hsin Hsin Ming –
het Boek van Niets van de Chan meester Sosan, de derde patriarch van Zen.
Het volgende is het derde stuk uit hoofdstuk 9.
Voor de vorige afleveringen, zie: Het Boek van Niets.
Telkens wanneer je geconfronteerd wordt met verwarring, twijfel, verdeeldheid, conflicten, telkens wanneer je een keuze gaat maken, denk dan aan ‘niet twee’. Maak er een diepe mantra van, die voortdurend weerklinkt in je wezen. Maar onthoud, het moet gedaan worden met begrip, bewustzijn, bewust. Anders kun je blijven zeggen ‘niet twee, niet twee, niet twee’ en ga je door met de twee te doen. En dan worden het twee gescheiden dingen, komen ze nooit samen.
Dit is wat ik bedoel als ik zeg mechanisch. Mechanisch betekent: op de ene laag zeg je mooie dingen en op de andere laag doe je allemaal lelijke dingen. Op de ene laag zeg je dat iedereen goddelijk is en op de andere laag blijf je het ik, het ego, vechtend, gewelddadig, agressief.
En agressie is niet alleen in oorlog, het is niet zo dat het pas agressie is als je iemand doodt. Agressie is zo subtiel, in je gebaren zit het. Je kijkt, en als je verdeeld bent met ik en gij, is je blik gewelddadig.
Ik heb eens gehoord dat het is gebeurd: een gevangene werd bij de directeur van de gevangenis geroepen, en die gevangene was een ideale gevangene. Vijf jaar lang was er geen klacht tegen hem ingediend en de gevangenisautoriteiten dachten er nu over om hem vrij te laten. Hij was een moordenaar en zat zijn hele leven al in de gevangenis, maar vijf jaar lang was hij zo’n goede gevangene geweest, voorbeeldig, en elk jaar had hij de prijs voor de beste gevangene gekregen. Maar ineens was hij op zijn celgenoot gesprongen en had hem hard geslagen, daarom werd hij geroepen.
Zelfs de directeur stond verbaasd. Hij zei: ‘Wat is er gebeurd? Want vijf jaar lang hebben we je in de gaten gehouden – ik heb nog nooit in mijn leven zo’n goede, stille, goed opgevoede gevangene als jij gezien, en we zaten eraan te denken om je vrij te laten. En ineens, wat is er gebeurd? Waarom ben je je celgenoot aangevlogen? Waarom begon je hem te slaan?’
De man stond daar met gebogen hoofd, en schaamde zich diep. En toen zei hij: ‘Het gebeurde omdat mijn celgenoot het blaadje van de kalender afscheurde terwijl het mijn beurt was.’
Ze hadden een kalender in de cel en dat was het enige dat ze konden doen, de enige actie die ze mochten doen. Dus hadden ze het verdeeld: de ene dag zou de ene het blaadje afscheuren, de andere dag de ander. En de man zei: ‘Vandaag was het MIJN beurt, en hij scheurde het blaadje af.’
Als je gewelddadig bent, kan dit zelfs een probleem worden. En hij sloeg de celgenoot zo hard dat hij hem zou hebben gedood, gewoon met zijn blote handen. Maar je snapt het niet als je echt denkt dat het iets simpels is – dat is het niet. Als je vijf jaar lang in een cel leeft en niets doet, bouw je zoveel agressie op dat zelfs zoiets kleins heel groot kan worden.
En dit overkomt jullie allemaal. Telkens wanneer je je vriend, je vrouw, je man aanvliegt, telkens wanneer je kwaad wordt – heb je er ooit bij stilgestaan? – dat het eigenlijk maar om iets kleins gaat, gewoon om een blaadje van een kalender afscheuren. Buiten alle proporties komt je opgekropte woede en agressie naar buiten.
Wanneer het gebeurt, herhaal dan – niet mechanisch, maar bewust – ‘niet twee’, en je zult een plotselinge ontspanning diep in je hart voelen. Zeg ‘niet twee’ en er is geen keuze, er valt niets te kiezen, leuk te vinden of niet leuk. Dan is alles in orde en kun je alles zegenen. Dan ga je waarheen het leven je ook leidt. Je vertrouwt het leven.
Als je ‘twee’ zegt, dan vertrouw je niet. Vertrouwen is alleen mogelijk als ik en het geheel één zijn, hoe is vertrouwen anders mogelijk? Vertrouwen is geen intellectueel standpunt, geen houding. Het is een totale reactie op het gevoel dat alleen één bestaat, NIET TWEE. Maak dit je mantra, leer dit van Sosan.
Iedere keer dat je twijfel voelt opkomen, verwarring, verdeeldheid, conflict, herhaal het heel stil en diep. Word je eerst bewust van het conflict, herhaal dan in stilte ‘niet twee’ en zie wat er gebeurt. Het conflict verdwijnt. Al verdwijnt het maar voor één ogenblik, het is iets geweldigs. Je bent op je gemak, plotseling is er geen vijand meer in de wereld, plotseling is alles één. Het is een familie en het geheel is gelukzalig met jou.
Osho: Hsin Hsin Ming – The Book of Nothing #9
Meer: Zeg gewoon ‘niet twee’