‘Wat is het krachtigst?’ vroeg de monnik.
De Boeddha zei: ‘Zachtmoedigheid is het krachtigst.’
Het leven kan op twee manieren worden geleefd. De ene is die van de soldaat, en de andere die van de sannyasin. Je kunt vechten met het leven of je kunt ontspannen met het leven. Of je probeert het leven te veroveren, of je leeft in een diepe gelatenheid. Het pad van de soldaat is het verkeerde pad, omdat het onmogelijk is het leven te veroveren — het deel kan het geheel niet veroveren. Frustratie en mislukking zijn absoluut zeker. Je kunt met het idee spelen, maar het gaat niet lukken; het is gedoemd te mislukken. De soldaat probeert het leven te overwinnen, en ontdekt uiteindelijk dat hij verpletterd is door het leven, verslagen door het leven, vernietigd door het leven.
Het leven vernietigt niemand, maar als je ermee vecht word je vernietigd door je eigen geweld. Het leven is niet tegen je. Hoe kan het dat zijn? Het leven is je moeder. Het is het leven dat je hier heeft gebracht. Je bent eruit geboren. Je bent een straal van zijn licht, een golf van zijn oceaan. Je bent er intrinsiek en organisch mee verbonden, je staat er niet los van. Maar als je tegen je eigen energiebron gaat vechten, zul je vernietigd worden. Je concept van strijd zal je vergiftigen. En natuurlijk, hoe meer je voelt dat je de strijd verliest, hoe harder je zult vechten. Hoe harder je vecht, hoe gefrustreerder je raakt.
De weg van de soldaat is de gewone weg. Bijna negenennegentig komma negen procent van de mensen volgt die – vandaar dat er zoveel ellende is, vandaar dat er zoveel hel is. Het is gecreëerd door jou, door je verkeerde benadering van het leven. Zodra je het begrijpt, begin je af te stemmen op het geheel, begin je te dansen met het geheel. Je verliest het vechten, je begint samen te werken. Zodra je besluit samen te gaan werken, ben je een sannyasin geworden. De religieuze persoon is iemand die geen idee heeft van afscheiding van het geheel… die nooit denkt, nooit droomt dat hij afgescheiden is… die geen eigen doel heeft… die eenvoudigweg met het leven meebeweegt in volledig vertrouwen. Als je het leven niet kunt vertrouwen, wie ga je dan vertrouwen? Als je het leven niet door je heen kunt laten stromen, mis je — mis je deze geweldige kans om te leven. Dan maak je je zorgen, dan raak je verstrikt in je eigen mind. En dan is ellende het natuurlijke gevolg.
Begrijpen dat conflict niet de manier is om gelukkig te zijn, is het grootste inzicht. Begrijpen dat samenwerking de manier is om gelukzalig te zijn… en je donkere nacht van de ziel is voorbij en de ochtend is aangebroken, en de zon komt op aan de horizon. Je zult getransformeerd worden.
Dit inzicht is een transformerende kracht – dat samenwerking de sleutel is, niet conflict. Vertrouwen is de sleutel, niet twijfel. Geweld is niet de weg… liefde. Dit is de basis.
Als Boeddha zegt ‘zachtmoedigheid is het machtigst’, zegt hij dat je een zachtmoedig persoon niet kunt verslaan omdat hij niet wil overwinnen. Je kunt een zachtmoedig persoon niet dwingen tot mislukking, omdat hij nooit heeft willen slagen. Je kunt een zachtmoedig persoon niet dwingen arm te zijn, omdat hij niet naar rijkdom verlangt. Armoede is zijn rijkdom. Niemand zijn is zijn manier van leven. Niemand zijn is zijn stijl. Wat kun je van hem afnemen? Hij heeft niets. Hij kan niet worden bedrogen, hij kan niet worden bestolen. In feite kan hij niet vernietigd worden omdat hij datgene wat vernietigd kan worden al heeft opgegeven. Hij heeft geen zelf, geen eigen ego.
Door voorbij het ego te gaan, ga je voorbij de dood. Door voorbij het ego te gaan, ga je voorbij de nederlaag. Door voorbij het ego te gaan, ga je voorbij machteloosheid. Dit is een totaal ander concept van macht — de macht van een sannyasin. Deze macht komt niet meer voort uit conflict. Deze macht wordt niet gecreëerd uit wrijving. Men zegt dat elektriciteit ontstaat uit wrijving. Je kunt elektriciteit creëren uit wrijving, je kunt vuur creëren uit wrijving. Als je in je beide handen wrijft, worden ze heet. Er is een kracht die voortkomt uit wrijving — door conflict. En er is een kracht die voortkomt uit samenwerking — niet door wrijving maar door harmonie. Gezegend zijn de zachtmoedigen. Zij zullen zeker de aarde erven. De geschiedenis zal nooit over hen weten, omdat de geschiedenis niets met hen te maken heeft. De geschiedenis kent alleen wrijving, de geschiedenis kent alleen onheil. De geschiedenis kent alleen onruststokers. De geschiedenis kent alleen gekke mensen — omdat de geschiedenis alleen registreert wanneer er iets misgaat. Wanneer alles helemaal goed gaat, is het uit de tijd en ook uit de geschiedenis.
De geschiedenis vermeldt niet veel over Jezus — in feite niets. Als de Bijbel niet bestond, zou er geen verslag over Jezus zijn geweest. En ik zou je willen vertellen dat er veel mensen zoals Jezus hebben bestaan, maar dat we geen enkel verslag over hen hebben. De geschiedenis heeft er nooit notitie van genomen. Ze waren zo zachtmoedig, ze waren zo stil, ze waren zo afgestemd, zo diep in harmonie, dat er zelfs geen rimpeling om hen heen ontstond. Ze kwamen en gingen, en ze hebben niet eens een voetafdruk achtergelaten.
De geschiedenis heeft geen Boeddha’s vastgelegd. Daarom, als je hoort over een Boeddha of een Mahavira of een Zarathustra, lijken het mythologische figuren, geen historische. Het lijkt alsof ze nooit hebben bestaan, of alleen in de dromen van de mens, of alleen in de poëzie van een paar fantasierijke, romantische mensen. Het lijken wel vervullingen van wensen. Ze lijken op hoe de mens zou willen dat de mens was… maar ze zijn geen werkelijkheid. Ze waren echt. Ze waren zo echt dat er geen sporen achterblijven.
Tenzij je onheil sticht, laat je geen handtekening achter in de geschiedenis. Daarom beschrijft de geschiedenis alleen de politiek, want politiek is het mechanisme van onheil. De politicus is in conflict. De religieuze persoon leeft in harmonie. De zachtmoedige persoon is iemand die in harmonie is. En Boeddha zegt dat hij de machtigste is. Maar dit concept van macht is totaal verschillend. De gewone definitie van macht berust op vergelijking. Je bent machtiger dan je buurman, je bent machtiger dan die man of die vrouw. Je bent machtig in vergelijking met iemand anders. De macht waar Boeddha het over heeft is niet-vergelijkend; het heeft niets te maken met iemand anders. Macht is je eigen staat van zijn. Als je vol energie zit, ben je krachtig. Als je energie lekt, ben je machteloos.
Osho: The Discipline of Transcendence Vol. 2 # 5