Yoga (Sanskriet: verenigen, verbinden, beheersen) is één van de filosofische scholen van het hindoeïsme. Yoga leert de geest, het gevoel en het lichaam te beheersen, om daarmee de vereniging met God te bereiken. In het westen is er pas een beduidende aandacht voor de beoefening van yoga sinds de laatste helft van de twintigste eeuw, en waar het in de oude tradities mannen waren, zijn het tegenwoordig vooral vrouwen die yoga beoefenen.
Meestal gaat het daarbij om ontspanningsoefeningen uit de hatha-yoga, die als heilzaam worden ervaren bij door een jachtig leven opgebouwde spanningen.
De term hatha bestaat in het Sanskriet uit ha (zon) en tha (maan), wat verwijst naar het evenwicht tussen tegengestelden.
De Yogasoetra’s van Patanjali (2e eeuw v.Chr.) beschrijven de raja-yoga, waarvan de hatha-yoga met asana’s (lichaamshoudingen) de basis vormt.
Traditiegetrouw houdt men vier hoofdstelsels van de yoga aan:
• Jñāna-yoga: de yoga van onderzoek langs de weg van het intellect, voortgezet tot voorbij de gebruikelijke mentale begrenzing.
• Bhakti-yoga: de yoga van liefde en toewijding voor God, de Allerhoogste, hetzij door een voorstelling van het goddelijke door een object of door een persoon in wie men het goddelijke ziet.
• Raja-yoga: de yoga van de naar binnen gerichte concentratie bijv; Satya: waarheid, Santosha: bron van vreugde, Dhyana: meditatie, Samadhi: volledige overgave.
• Karma-yoga: de yoga van handeling zonder gehechtheid en zonder eigen belang. Deze yoga wordt in de praktijk vaak gecombineerd met bhakti-yoga.
Osho over yoga
De weg van de yoga is zeer lang, omdat het omzetten van onbewuste slaap in bewustzijn zeer moeizaam is; het kan vele levens vergen. En wie weet, je kunt het wel of niet zo lang volhouden, zo lang volhouden, zo lang geduld hebben. Dus het lot dat op yoga is gevallen is dit, dat de zogenaamde yogi’s alleen maar lichaamshoudingen blijven doen. Ze gaan nooit dieper dan dat; dat neemt hun hele leven in beslag. Natuurlijk krijgen ze een betere gezondheid, een langer leven – maar dat is niet het punt! Je kunt een betere gezondheid krijgen door te joggen, te rennen, te zwemmen; je kunt een langer leven krijgen door medische zorg. Daar gaat het niet om.
Het punt was om bewust te worden in diepe slaap. En jullie zogenaamde yogi’s blijven jullie maar leren hoe je op je hoofd moet staan en hoe je je lichaam moet vervormen en verdraaien. Yoga is een soort circus geworden — zinloos. Het heeft zijn echte dimensie verloren.
In de nieuwe commune heb ik de visie om yoga weer tot leven te brengen in zijn ware smaak, in zijn ware dimensie. En het doel is om bewust te worden terwijl je diep in slaap bent. Dat is de essentie van yoga, en als een yogi iets anders onderwijst is het allemaal zinloos.
Osho: The Book of Wisdom # 16 vraag 2.
Een bijdrage van Antar Marc.