Vertrouwen is geen beslissing van jouw kant. Je kunt er niet voor kiezen. Wanneer je klaar bent met twijfelen, wanneer je twijfel door en door hebt leren kennen en je volledig overtuigd bent van de zinloosheid van de twijfel, ontstaat er vertrouwen. Je moet je met de twijfel bezighouden, aan vertrouwen hoef je niets te doen. Je vertrouwen zal niet van veel belang zijn omdat je vertrouwen, je beslissing, altijd tegen de twijfel zal zijn. En vertrouwen is niet tegengesteld aan twijfel; vertrouwen is gewoon de afwezigheid van twijfel. Wanneer twijfel er niet is, is vertrouwen er wel.
Vertrouwen is niet het tegenovergestelde, onthoud dat. In tegenstelling tot wat de woordenboeken zeggen, is vertrouwen niet tegengesteld aan twijfel, net zoals duisternis niet tegengesteld is aan licht. Het lijkt tegengesteld, maar dat is het niet — omdat je licht niet kunt vernietigen door duisternis binnen te brengen. Je kunt de duisternis niet binnenhalen. Er is geen manier om licht te vernietigen door er duisternis op te werpen. Duisternis is nooit in staat geweest om de kleine vlam van een zeer kleine kaars te vernietigen. De hele duisternis van het bestaan is machteloos tegenover een kleine kaars.
Waarom is dat zo? Als duisternis tegengesteld, antagonistisch is, dan zou het in staat moeten zijn om soms het licht te verslaan. Het is pure afwezigheid. Duisternis is er omdat licht er niet is. Als het licht er is, is de duisternis er niet. Als je een licht aansteekt in je kamer, heb je dan gezien wat er gebeurt? Duisternis gaat niet uit de kamer; het is niet zo dat duisternis uit de kamer ontsnapt. Het blijkt er gewoon niet te zijn. Het is er nooit geweest.
Twijfel is als duisternis, vertrouwen is als licht. Als je twijfel hebt, dan zul je voor vertrouwen kiezen. Anders is het niet nodig om voor vertrouwen te kiezen. Waarom zou je dat doen? Je moet enorme twijfel hebben. Hoe groter de twijfel, hoe groter de noodzaak om vertrouwen te scheppen. Dus telkens wanneer iemand zegt ‘Ik vertrouw heel sterk’, bedenk dan dat hij vecht tegen een heel sterke twijfel. Dat is hoe mensen fanatici worden. Het fanatisme ontstaat omdat ze een vals vertrouwen hebben geschapen. Hun twijfel leeft, hun twijfel is nog niet weg. De twijfel is niet verdwenen, de twijfel is er. En om met de twijfel te vechten hebben ze er een vertrouwen tegen gecreëerd. Als de twijfel erg sterk is, moeten ze zich fanatiek aan hun vertrouwen vastklampen. Wanneer iemand zegt ‘Ik ben een overtuigd gelovige,’ bedenk dan dat hij diep in zijn hart ongeloof koestert. Anders is het niet nodig om een sterk gelovige te zijn. Eenvoudig vertrouwen is genoeg — waarom sterk? Wanneer je tegen iemand zegt ‘Ik hou heel erg van je,’ dan is er iets mis. Liefde is genoeg.
Onderdruk twijfel niet. Integendeel, kijk ernaar, kijk er diep in, analyseer het. Laat geen enkel deel ervan niet geanalyseerd, onbekend. Maak kennis met alle lagen van de twijfelende geest. Juist die kennismaking, het doordringen in de twijfel, zal de twijfel oplossen. Op een dag zul je plotseling wakker worden vol vertrouwen — niet als jouw beslissing. Het kan geen beslissing zijn omdat vertrouwen iets is waarmee je geboren wordt; twijfel is aangeleerd. Vertrouwen is stilzwijgend, aangeboren. Elk kind vertrouwt. Naarmate hij groeit, ontstaat twijfel. Twijfel is aangeleerd. Dus vertrouwen is er altijd als een onderstroom in je wezen. Als je twijfel laat vallen, ontstaat er vertrouwen. En dan heeft vertrouwen een enorme schoonheid omdat het puur is. Het is niet tegen twijfel, het is gewoon de afwezigheid van twijfel.
Osho, The Beloved, Vol 2 # 2
Foto: Kunstenares Linda Hesh combineert het persoonlijke met het politieke, speelt met taboes en daagt sociale normen uit in een verscheidenheid aan media. Geboren in Chicago, Illinois, woonde ze in New York City, Alexandria, Virginia, en verhuisde onlangs naar Nederland.