De eerste is om in een gemakkelijke, ontspannen positie te zijn: ‘ontspannen’ is een houding die gemakkelijk voor je is. Probeer niet een bepaalde houding of asana.
Boeddha zit in een bepaalde houding. Dat is gemakkelijk voor hem. Het kan ook gemakkelijk voor jou worden als je het een tijdje beoefent, maar in het begin zal het niet gemakkelijk voor je zijn en is het niet nodig om het te beoefenen. Begin met een houding die je nu gemakkelijk ligt. Ga niet met de houding worstelen. Je kunt in een gemakkelijke stoel gaan zitten en je ontspannen. Het enige is dat je lichaam in een ontspannen toestand moet zijn.
Dus sluit je ogen en voel over je hele lichaam. Begin bij de benen, voel of er spanning zit of niet. Als je voelt dat er spanning is, doe dan één ding: maak het meer gespannen! Als je voelt dat er spanning zit in het rechterbeen, maak die spanning dan zo intens mogelijk. Breng het tot een hoogtepunt en ontspan dan plotseling, zodat je kunt voelen hoe de ontspanning zich daar nestelt.
Ga dan over je hele lichaam overal naar spanning zoeken. Overal waar je de spanning voelt, maak je hem groter, want het is gemakkelijk om te ontspannen als de spanning intens is. In het midden is het heel moeilijk omdat je het niet kunt voelen.
Het is gemakkelijk om van het ene uiterste naar het andere te gaan, heel gemakkelijk, want het uiterste creëert de situatie om naar het andere te gaan.
Dus als je wat spanning in je gezicht voelt, span dan alle gezichtsspieren zo veel mogelijk aan, creëer spanning en breng het naar een hoogtepunt. Breng het tot een punt waar je voelt dat er niets meer mogelijk is; en dan, plotseling: ontspan.
Zorg er op deze manier voor dat alle delen van het lichaam, alle ledematen ontspannen zijn. En let vooral op de gezichtsspieren, want zij dragen negentig procent van de spanningen – de rest van het lichaam draagt slechts tien procent.
Al je spanningen zitten in de mind, dus het gezicht wordt de opslagplaats.
Span je gezicht dus zo veel mogelijk aan, doe maar niet zo verlegen. Maak het intens angstig, bezorgd – en ontspan dan plotseling. Doe dit vijf minuten lang, zodat je kunt voelen dat alle ledematen in je hele lichaam ontspannen zijn.
Dit is een gemakkelijke houding voor jou: je kunt het zittend doen, of liggend in bed, of hoe je maar voelt dat het gemakkelijk voor je is.
…
De tweede: wanneer je voelt dat het lichaam een gemakkelijke houding heeft aangenomen, maak je er dan niet druk over. Voel gewoon dat het lichaam ontspannen is – vergeet dan het lichaam. Want echt, het lichaam herinneren is een soort spanning. Daarom zeg ik: maak je er niet druk om. Ontspan het en vergeet het. Vergeten is ontspannen.
Wanneer je je te veel herinnert, brengt juist dat herinneren een spanning in het lichaam. Misschien heb je dit nog niet opgemerkt, maar er is een heel eenvoudig experiment dat je kunt proberen.
Leg je hand op je pols en tel hem. Doe dan je ogen dicht, richt je aandacht vijf minuten lang op je polsslag en tel dan. De polsslag zal nu sneller gaan omdat de aandacht er vijf minuten lang spanning op zet. Dus als een dokter je polsslag neemt, is het nooit de echte telling – het is altijd meer dan voordat de dokter begon te tellen. Telkens wanneer de dokter je hand in zijn hand neemt, ben je alert geworden. En als de dokter een vrouwelijke dokter is, ben je nog alerter en gaat het nog sneller. Dus wanneer een vrouwelijke dokter je polsslag telt, moet je die met tien verminderen. Dat zal dan precies je polsslag zijn – anders zullen er tien meer tellen per minuut zijn.
Telkens wanneer je je bewustzijn naar een deel van je lichaam brengt, wordt dat deel gespannen. Je raakt gespannen wanneer iemand je observeert; het hele lichaam raakt gespannen. Wanneer je alleen bent, ben je anders. Wanneer iemand de kamer binnenkomt, ben je niet dezelfde. Het hele lichaam gaat sneller. Je bent gespannen geworden. Maak je dus niet druk om ontspanning, anders raak je erdoor geobsedeerd. Ontspan je gewoon vijf minuten en vergeet. Je vergeetachtigheid zal je helpen om een diepere ontspanning in je lichaam te brengen.
Osho: The Book of Secrets