In de Telegraaf van 9 april stond een artikel van Silvan Schoonhoven. Het laat sannyasins aan het woord die naar de Netflix serie kijken met gemengde gevoelens:
‘…Sumeru wist zich het zweet van het voorhoofd, na een uur lang Dynamic-meditatie in de Amsterdamse commune. Hij maakte die roemruchte episode in Oregon mee. „Ik heb rare dingen gezien, hoor. Later dacht ik: Jézus. Hoe ze daar met wapens liepen. Probleem was dat een klein groepje daar de macht greep. Het is ontspoord, daar draai ik niet omheen. Maar de boodschap van Osho staat er los van. Die blijft waardevol. Luister maar naar zijn tapes. Dan hoor je het.”
Yoyo van der Kooi was veertig jaar geleden op slag in de ban van de Indiër. „Ik wilde Osho allerlei dingen vragen, maar toen ik in zijn ogen keek was ik sprakeloos en voelde ik onvoorwaardelijke liefde. Alle vragen losten op, ik kon alleen maar lachen en janken. Het heeft mij blijvend veranderd.”
Sannyasins zijn soms huiverig om ervoor uit te komen dat ze inspiratie vinden bij Osho. Altijd weer dezelfde verhalen; dat hij een goeroe was met 93 Rolls-Royces in een sekte waar vrije seks aan de orde van de dag was. Ze worden er doodmoe van.
Drive by op de Ranch
De Netflix-serie rakelt alle clichés weer op. Osho-leerlingen zijn daarom verdeeld over Wild Wild Country, waarin Sheela (68) haar verhaal vertelt. Ze vinden het ’gekleurd’, ’ramptoerisme’ maar ook ’fascinerend’. „Ik was helemaal blij toen ik de eerste aflevering zag”, vertelt Ambara, die ook in Oregon was. „Ik dacht: wat een fijne groep waren we eigenlijk. Kritische, slimme mensen die een ’soul family’ vormden. Ik denk niet dat Osho op de hoogte was van die salmonella. Het zou me onthutsen als dat wel zo was.”
Fascisme
Osho wist niets van de vergiftigingsplannen, weet Tarangita Bosman zeker: „Wel dat er iets ging gebeuren. Na Oregon legde hij het ons uit: zien jullie nu dat fascisme in ons allemaal huist? Ze vroegen: maar waarom greep u niet in? Osho antwoordde: dat had gekund, maar dan hadden jullie niets geleerd.”
Bij Van der Kooi overheerst een positief gevoel over Oregon. „Iedereen werkte keihard. Mensen deden werk dat ze niet gewend waren, daardoor liepen zaken soms traag. Toch had iedereen eindeloos geduld. In de rij werd in de brandende zon gelachen en geknuffeld. Dat heb ik nergens ter wereld gezien.”
Natuurlijk waren er spanningen. „Osho kreeg gewapende escortes. Maar ik kan me goed voorstellen dat mensen die zelf geen vlieg kwaad doen, zich verdedigden tegen dorpelingen die zelf met wapens rond de commune liepen. In mijn beleving is er niet zoveel misgelopen, het was een experiment waar veel van is geleerd. Sheela dacht op een goed moment: het doel heiligt de middelen, we doen wat bacteriën in het water. De CIA doet zulke dingen toch ook?”
De episode-Oregon stelt Ambara gerust. „Het heeft me geleerd mijn eigen onvolmaaktheden te aanvaarden. Zelfs Osho maakte fouten.”