Philosophia Ultima.
Talks on the Mandukya Upanishad.
Dit bijzondere boek is kort geleden, na jaren van afwezigheid, opnieuw uitgebracht door Osho Media.
Er is geen manier om verder te gaan dan de Mandukya Upanishad, want de boodschap ervan is eeuwig en vertegenwoordigt het ultieme in menselijk bewustzijn, geeft Osho aan. Terwijl de wetenschap ontleedt en verdeelt, is de Upanishad een holistische, individuele benadering; een verbindende visie. ‘Dat is de boodschap van de Upanishadische filosofie, van de Mandukya Upanishad: heelheid’, zegt Osho. Hij gebruikt in het boek de twaalf verzen van deze Upanishad en daarnaast een vers van de Ishavasya Upanishad om ons dingen duidelijk te maken. Onder meer legt Osho de betekenis van ‘Om’ uit en verder toont hij ons de vier stadia op het pad van verlichting. Osho onderzoekt elk vers vanuit diep inzicht en daarbij gebruikt hij humoristische verhalen en grappen in plaats van academisch commentaar. Ook beantwoordt hij vragen over vele aspecten van het moderne leven en moedigt hij de lezer aan om te ontwaken op basis van zijn/haar eigen ervaring.
In Philosophia Ultima geeft Osho aan welke dwaling filosofen eeuwenlang ten prooi zijn gevallen. En de mensen die door deze denkwijze beïnvloed werden, hebben hier ongelofelijk onder geleden. Speciaal in het Oosten kun je de schrijnende gevolgen hiervan zien. Men ging er, aldus Osho, ten onrechte vanuit dat ‘essence precedes existence’, de essentie gaat vooraf aan het bestaan, het programma gaat vooraf aan het leven zelf. Dit impliceert dat alles bij de mens vanaf de geboorte vastligt. Er is geen enkele, laat staan een radicale, verandering meer mogelijk. Terwijl: dit onderscheidt de mens juist van de dieren, dat hij niet onderhevig is aan een programma. Een hond of een roos blijft gedurende het hele bestaan hetzelfde.
Er is geen sprake van een nieuwe keuze maken of een andere weg inslaan. Het programma ligt vanaf het ontstaan vast.
In het Oosten zien we op basis van deze misvattingen dat alles bij het oude blijft. Armoede, slavernij, slechte situaties waarin mensen verkeren, ze worden alle voor onveranderlijk aangenomen. ‘Het is nu eenmaal zo’. Vervolgens wendt men zijn blik af.
Maar dit is de ultieme vrijheid van de mens, zo geeft Osho aan, dat hij bewustzijn heeft en dat dit oneindig kan groeien. Hieruit blijkt dat het ‘Bestaan aan de Essentie’ vooraf gaat. Het is dringend nodig dat het omgekeerde standpunt wordt herzien.
‘De Upanishadische visie is dat het universum een totaliteit is, ondeelbaar; het is een organisch geheel. De delen zijn niet gescheiden, we bestaan allemaal in een groot samenzijn: de bomen, de bergen, de mensen, de vogels, de sterren, hoe ver ze ook mogen lijken – laat je niet misleiden door de buitenkant – ze zijn allemaal met elkaar verbonden, staan allemaal in contact met elkaar. Zelfs het kleinste grassprietje is verbonden met de verste ster en het is net zo belangrijk als de grootste zon.’
Osho
Boekbespreking van Donna van der Steeg.