‘Ik weet niets’

Osho, alstublieft, hoe kan ik vallen in een diepe acceptatie van ‘ik weet het niet’?  
Ik weet het niet.

Mijn God – ik ken mezelf niet! Ik ben aan het zoeken…
Het is niet nodig om in een diepe acceptatie van ‘ik weet het niet’ te vallen. Of je weet het of je weet het niet. Er is geen sprake van ‘acceptatie’. Als je het weet, is het helemaal goed; als je het niet weet, is het nog beter! Waarom maak je er een probleem van? 
Als je het niet weet, denk ik, dat iedereen hier dat helemaal oké vindt – geen bezwaar! Het is de mooiste staat. Niet weten is de ultieme staat van wijsheid.

  

Socrates zei in zijn laatste verklaring: ‘Ik weet niets.’
En hij moest dit wel zeggen omdat het orakel van Delphi had verklaard dat Socrates de wijste man van de hele wereld was. 
De mensen die het orakel hadden gehoord, haastten zich naar Socrates toe om hem te vertellen: ‘Het orakel van Delphi heeft u uitgeroepen tot de wijste man ter wereld.’ 
Maar Socrates zei: ‘Het spijt me dat ik het er niet mee eens ben, want ik weet niets.’
De mensen waren geschokt; ze dachten dat ze goed nieuws brachten. Ze gingen terug en vroegen aan het orakel: ‘Wat is er aan de hand; u verklaart Socrates tot de wijste man ter wereld, en als we hem inlichten, zegt hij: “Ik weet niets”. Er moet een vergissing zijn gemaakt.’
En het orakel zei: ‘Ik heb hem de wijste man verklaard, omdat hij niets weet. Hij is een onschuldig kind geworden, helder en zuiver.’

Kennis is een soort verstoring van je onschuld. Het is een last, het helpt je niet; het maakt je alleen maar meer en meer verward, bezorgd – er ontstaan twijfels. En jij denkt dat het verzamelen van meer en meer kennis je zal helpen? Het helpt niet; het maakt je alleen maar meer gespannen. Wat uiteindelijk helpt is: alle kennis laten vallen. 
Maar als je vanaf het eerste begin het gevoel hebt ‘ik weet het niet’, dan ben je gezegend. Geniet ervan. Het is geen kwestie van ‘acceptatie’, want acceptatie betekent niet dat je ervan geniet. Je kunt iets met tegenzin accepteren; je kunt het accepteren omdat er niets anders te doen valt. Nee.
Verheug je in je niet-weten. Maak er onschuld van. Zeg niet ‘niet weten’, want dat is een negatief idee. Daarom is het een probleem geworden hoe je het moet accepteren. Noem het onschuld en er zal geen probleem van acceptatie zijn. Je zult je erover verheugen, je zult ermee dansen, je zult ermee zingen.

Heb je dit gehoord? Hymie Goldberg, die maar zeventig pond weegt, gaat voor zaken naar Texas. Hij checkt in bij een hotel dat vijftig verdiepingen hoog is en krijgt een suite zo groot als een balzaal. Overweldigd gaat hij naar de bar en krijgt een drankje geserveerd dat zo groot is dat hij beide handen nodig heeft om het op te tillen.
‘Alles is groot in Texas, maat,’ zegt de barman. 
Als zijn diner opgediend wordt, is het bord zo groot als zijn eetkamertafel thuis.
Hé maat, alles is groot in Texas,’ zegt de ober.
Uiteindelijk besluit Hymie, overweldigd door dit alles, dat het tijd is om zijn supergrote bed uit te proberen, maar hij raakt de weg kwijt in de enorme gangen van het hotel. Als hij de deur van een verduisterde kamer opent, valt Hymie met een grote plons in het zwembad. Als hij weer boven water komt, begint hij te schreeuwen: ‘Niet doortrekken!!! Niet doortrekken!’
Hij dacht natuurlijk dat dit een toilet moest zijn, alles was zo groot.

Geniet gewoon van het leven. En je kunt meer van het leven genieten als je niets weet. Hoe meer je weet, hoe minder je van het leven kunt genieten. Ik heb nog nooit goed geïnformeerde mensen zien lachen. Het is ‘beneden hun stand’.
Lachen is een van de grootste kwaliteiten van de geëvolueerde intelligentie van de mensheid, want behalve de mens lacht er niemand anders in het hele bestaan. En als je denkt dat lachen beneden je stand is, vergeet je dat het de hoogste piek van bewustzijn is.

Een man was aan het verdrinken in een rivier en schreeuwde om hulp: ‘Ik kan niet zwemmen, ik kan niet zwemmen!’
‘En wat dan nog?’ riep een dronkaard vanaf de oever terug. ‘Ik kan geen piano spelen, maar ik ga er niet om schreeuwen!’

De vrouw wilde haar man verrassen met een nieuwe pruik die ze net had gekocht, zette hem op en wandelde onaangekondigd zijn kantoor binnen. ‘Denk je dat je een plek in je leven kunt vinden voor een vrouw als ik?’ vroeg ze sexy.
‘Weinig kans,’ antwoordde hij, ‘je doet me te veel aan mijn vrouw denken.’

Maak je dus geen zorgen over je onwetendheid, leer gewoon om het onschuld te noemen. Gebruik altijd de juiste woorden, woorden die leven-bevestigend zijn, die je niet veroordelen. Dan komt het idee niet op hoe je het moet accepteren. En als je iets moet accepteren, kun je je er niet over verheugen; dat kan alleen uit dwang, uit noodzaak. Ik wil niet dat iemand een leven leidt van dwang of noodzaak. 
Je zou een leven van overvloed moeten leiden, een leven van onschuld, een leven vanuit de vrijheid van het hart. Onschuld is een geweldige kwaliteit; noem het geen onwetendheid. Wat mij betreft moet onschuld niet geaccepteerd worden. Het moet genoten worden! Gedanst! Met blijdschap! Het is een zegen.

Osho: The Invitation #11

Afbeelding: Louis Joseph Lebrun, Socrates. Wikimedia Commons.