The Heart Sutra
Door middel van meditatie een Boeddha worden.
In het boek The Heart Sutra heeft Osho het over stagneren van de mensheid.
Osho heeft er al vaak op gewezen hoe belangrijk het is om op te groeien. De mensheid existeert al zo lang op een kinderlijk niveau, compleet met verstarde godsdienstbeleving en bijgeloof; sannyasins moeten toch tenminste zorgen, dat ze volwassen worden. ‘You should grow up and not grow old.’ zoals Osho dat uitdrukt.
Osho begint de Heart Sutra met: ‘Ik groet de Boeddha in jou.’ We zijn allemaal Boeddha’s of we ons dat nu bewust zijn of niet. In feite kun je zelfs niets anders zijn, je Boeddha zijn is de kern van je wezen. Maar we zijn allemaal vast in slaap, dus we herkennen niet dat we Boeddha’s zijn. We moeten weer uit onze eigen bron gaan putten, bij ons zelf naar binnen kijken. En als je jezelf gaat zien, kan het niet anders dan dat je (weer) ontdekt dat je een Boeddha bent.
En hoewel je dat nu nog niet echt zo ziet, kun je toch beginnen met een zaadje in je eigen hart te zaaien. Laat het diep in je hart zinken dat je een Boeddha bent. Ook al vind je het maar een vage veronderstelling, ook al vertrouw je het niet helemaal.
Laat het idee, dat je een ontluikende Boeddha bent, er toch als een minuscuul begin zijn. Je hebt de potentie in je en met zo’n vruchtbaar uitgangspunt, zal het zeker ooit gerealiseerd worden. Je zult dan geen bedelaar meer zijn, maar een vorst en er ligt een wereld aan je voeten.
Maar die moet je dan wel claimen. Als je er van uit blijft gaan dat je een bedelaar bent, een zondaar waarover gedurende de eeuwen zo vaak is gepredikt, dan kun je je Boeddha-zijn niet claimen. Een zondaar te zijn, is geen goed uitgangspunt en toch zit dat diep in ons. We zijn er door gehypnotiseerd en die hypnose moet doorbroken worden.
Dus begin met het juiste idee, het juiste klimaat om je heen, de juiste visie. En accepteer jezelf, laat schuldgevoelens varen. Ook schuld is bij ons aangekweekt. Eerst moeten we ons schuldig voelen en dan is God er om ons te vergeven. Het is een omslachtige constructie. In naam van God wordt ons schuld aangepraat en vervolgens worden we in naam van God vergeven.
Over de maatschappij zegt Osho het volgende in de Heart Sutra:
‘Voor mij bestaat de maatschappij niet, er zijn alleen maar individuen. De maatschappij is gewoon een functionele structuur. Die structuur is nuttig, die is bruikbaar. Een maatschappij kom je echt niet tegen. Heb jij ooit de maatschappij ontmoet? Ben je ooit de overtuiging van de hindoes tegengekomen of van de islam? Nee, je komt ook dan het afzonderlijke individu tegen.
Maar mensen hebben geprobeerd om de maatschappij te verbeteren; ze wilden een ideale maatschappij vormen. En de pogingen van die mensen zijn rampzalig gebleken. Ze hebben iedereen misleid. Want, omdat ze het alsmaar over de ideale maatschappij hadden, zijn mensen zich schuldig gaan voelen, ze hebben elk zelfrespect verloren. Iedereen voelt zich schuldig, niemand die echt gelukkig is, precies zoals hij nu is. Want je kunt schuldgevoelens in iemand op gang brengen om letterlijk niets. Heb je dat eenmaal gedaan, dan krijg je de touwtjes in handen: breng schuldgevoelens teweeg en je krijgt macht.
En die macht bestaat eruit, dat degene die je schuld aanpraat ook precies degene is die je van die schuld kan bevrijden.
Dus: de pastoor schept eerst schuld in je en dan moet jij naar de kerk gaan om te biechten. Dan kan de pastoor je in de naam van God vergeven. Eerst zorgt hij in naam van God dat jij je schuldig voelt en dan schenkt hij je vergiffenis in de naam van God.
De volgende grap maakt deze truc nog eens glashelder.
Calvin werd door zijn moeder op iets betrapt wat volgens haar een doodzonde is. En ze stuurde hem daarom onmiddellijk naar de kerk om te gaan biechten.
“Vader” zei Calvin “Ik was met mezelf aan het spelen.”
“Waarom deed je dat?” riep de pastoor boos uit.
“Ik had niets beters te doen” zei Calvin.
“Als straf hiervoor moet je vijf Onze Vaders en vijf Weesgegroetjes opzeggen” zei de pastoor.
Een week later betrapte Calvins moeder hem nogmaals en hij werd weer weg gestuurd om te gaan biechten. En Calvin gaf de pastoor hetzelfde antwoord, namelijk dat hij met zichzelf zat te spelen omdat hij niets beters te doen had. Dus moest hij op dezelfde manier boete doen. De week daarna werd Calvin opnieuw schuldig bevonden.
“Je gaat maar weer naar de pastoor” zei zijn moeder “En neem deze chocolade cake mee voor de goede Vader”
Terwijl hij in de lange rij voor de biechtstoel zat te wachten, begon Calvin de cake op te eten.
In de biechtstoel zei hij: “Vader, Mam heeft een chocolade cake voor u mee gegeven, maar ik heb hem zelf opgegeten toen ik op mijn beurt zat te wachten.”
“Waarom heb je dat gedaan?” vroeg de pastoor.
“Ik had niets beters te doen.”
“Waarom ging je dan niet met jezelf zitten spelen? ” was de barse wedervraag van de pastoor.
Zo gaat dat dus in zijn werk. De pastoor heeft geen interesse in jou, maar in chocolade cake. Hij heeft duidelijke belangen.
“Maar” zegt Osho “We hebben helemaal geen pastoor nodig om ons te redden. Hij redt ons alleen nadat hij ons eerst schuld heeft aangepraat. Want, let op de boodschap van Boeddha: Je bestaat al. Je hoeft niet gered te worden. De redder hoeft niet op te komen draven, want je bent helemaal niet schuldig. Er bestaat geen lijden. Lijden heeft geen begin; en dus er is ook geen uitweg uit het lijden. Er bestaat alleen Niet Lijden; Niet Lijden is je eigenlijke natuur.”
Het boek ‘The Heart Sutra’ is als e-book en als boek in de Nederlandse boekhandel te bestellen.
Boekbespreking van Donna van der Steeg.