Het denken kan niet gestopt worden. Niet dat het niet stopt, maar het kan niet gestopt worden. Het stopt uit zichzelf. Dit onderscheid moet begrepen worden, anders kun je gek worden van het najagen van je mind. No-mind ontstaat niet door te stoppen met denken. Wanneer het denken ophoudt, is er geen mind meer. Alleen al de poging om te stoppen zal meer angst oproepen, conflicten veroorzaken, je in tweestrijd brengen. Je zult in een constante innerlijke onrust verkeren. Dit zal niet helpen. En zelfs als je erin slaagt om het voor een paar ogenblikken met geweld te stoppen, is dat helemaal geen prestatie – want die paar ogenblikken zullen bijna dood zijn, ze zullen niet levend zijn. Je voelt misschien een soort rust, maar geen stilte, want een geforceerde stilte is geen stilte. Daaronder, diep in het onderbewustzijn, gaat de onderdrukte mind door met werken.
Dus, er is geen manier om de mind te stoppen. Maar de mind stopt wel — dat is zeker. Hij stopt vanzelf. Wat moet je dan doen? Jouw vraag is relevant. Kijk — probeer niet te stoppen. Het is niet nodig om iets tegen de mind te doen. In de eerste plaats, wie zal het doen? Het zal de mind zijn die tegen de mind zelf vecht. Je zult je mind in tweeën verdelen; één die probeert de baas te spelen — de top-dog — die probeert het andere deel van zichzelf te doden, wat absurd is. Het is een dwaas spel. Het kan je gek maken. Probeer niet om de mind of het denken te stoppen — kijk er gewoon naar, sta het toe. Sta het toe om helemaal vrij te zijn. Laat het zo snel gaan als het maar wil. Je probeert het op geen enkele manier te controleren. Je bent gewoon een getuige. Het is prachtig!
De mind is een van de mooiste mechanismen. De wetenschap is er nog niet in geslaagd om iets te creëren dat vergelijkbaar is met de mind. De mind blijft nog steeds het meesterwerk — zo ingewikkeld, zo enorm krachtig, met zo veel mogelijkheden. Bekijk het! Geniet ervan! Beschouw het niet als een vijand, want als je naar de mind kijkt als een vijand, kun je niet kijken. Je bent al bevooroordeeld; je bent al tegen. Je hebt al besloten dat er iets mis is met de mind — je hebt de conclusie al getrokken. En als je naar iemand kijkt als naar een vijand, kijk je nooit diep, kijk je nooit in de ogen. Je gaat hem uit de weg!
Kijken naar de mind betekent: er met diepe liefde naar kijken, met diep respect, eerbied — het is Gods geschenk aan jou! Er is niets mis met de mind zelf. Er is niets mis met het denken zelf. Het is een prachtig proces zoals andere processen dat zijn. Wolken die in de lucht bewegen zijn mooi — waarom gedachten dan niet die in de innerlijke lucht bewegen? Bloemen die aan de bomen komen zijn mooi — waarom gedachten dan niet die in je wezen bloeien. De rivier die naar de oceaan stroomt is mooi — waarom deze stroom van gedachten dan niet die ergens naar een onbekende bestemming stroomt? is dat niet mooi?
Kijk met diepe eerbied. Wees geen vechter — wees een minnaar. Kijk! De subtiele nuances van de mind; de plotselinge wendingen, de prachtige wendingen; de plotselinge sprongen en sprongen; de spelletjes die de mind blijft spelen; de dromen die zij weeft – de verbeelding, het geheugen; de duizend en één projecties die zij creëert. Kijk. Als je daar staat, afstandelijk, niet betrokken, zul je na verloop van tijd gaan voelen… Hoe dieper je waakzaamheid wordt, hoe dieper je bewustzijn wordt, en er beginnen gaten te ontstaan, intervallen. Een gedachte gaat voorbij en een andere is nog niet gekomen, en er is een gat. Een wolk is voorbij, een andere komt eraan en er is een kloof.
In die leemtes zul je voor het eerst een glimp opvangen van no-mind, je zult de smaak van no-mind te pakken krijgen. Noem het de smaak van Zen, of Tao, of Yoga. In die kleine tussenpozen is de hemel plotseling helder en schijnt de zon. Plotseling is de wereld vol mysterie omdat alle barrières zijn weggevallen. Het scherm op je ogen is er niet meer. Je ziet helder, je ziet doordringend. Het hele bestaan wordt doorzichtig. In het begin zullen dit slechts zeldzame momenten zijn, weinige en ver uit elkaar. Maar ze zullen je een glimp laten zien van wat samadhi is. Kleine poelen van stilte – ze zullen komen en verdwijnen. Maar nu weet je dat je op de goede weg bent — je begint weer te kijken.
Osho, A Sudden Clash of Thunder # 2 vraag 1