Geloof is geen liefdesverhouding

‘Wat is overgave en wat is geloof? Ik wil geloven. Ik heb het nodig te geloven! Als U zegt dat meditatie de bron is en ik ga mediteren, dan geloof ik U. Ik vertrouw U.’
Uit de toespraak op Osho TV: I Am That #4.

Overgave is helemaal niet mogelijk als je gelooft, want geloof is van het hoofd en overgave is van het hart. Geloof betekent dat je logisch overtuigd bent, dat wat er gezegd wordt juist is. Het argument spreekt je aan. Geloof heeft niets met het hart te maken; het is absoluut van de mind, een mind verschijnsel. Geloof is geen liefdesverhouding.


Geloof betekent dat je intellectueel overtuigd bent omdat je geen argument ziet die het kan vernietigen; alle argumenten die je kunt bedenken, bewijzen het. Maar diep van binnen zal er toch een ondertoon van twijfel zijn. Geloof kan twijfel niet vernietigen, het kan het alleen bedekken. Het kan het zo perfect bedekken dat je misschien de twijfel zal vergeten, maar het is er altijd. Gewoon een klein krasje en je zult bij elke gelovige twijfel vinden. Daarom zijn gelovigen altijd bang om naar iets te luisteren dat tegen hun geloof ingaat.

De Katholieke kerk blijft Katholieken maar verbieden: dit niet te lezen, dat niet te lezen. Ze blijven boeken op hun zwarte lijst plaatsen die voor Katholieken verboden zijn. De Vaticaanse bibliotheek bezit duizenden mooie documenten – gedurende duizenden jaren hebben ze die verzameld – van al die geschriften die zij verbrand hebben, verworpen, verboden. Maar ze hebben een paar kopieën in de Vaticaanse bibliotheek bewaard, gewoon als een historisch verleden, en wat er in het verleden gedaan is en wat er in het verleden vernietigd is – als bewijzen ervan. Alles wat tegen het Christendom inging werd vernietigd.

Hetzelfde is door Mohammedanen gedaan, door Hindoes, door bijna alle gelovigen ter wereld. Waarom die angst? Omdat zij allemaal wel bewust waren van het feit dat de gelovige niet vrij van twijfel is; de twijfel is er en iedereen kan opnieuw het stof doen opwaaien. Op een of andere manier zijn ze erin geslaagd om het te regelen, op een of andere manier hebben ze de wond verborgen, maar de wond is niet geheeld; ze is er, en onder de bedekking breidt ze zich verder uit.

Mensen geloven in God, maar houdt dat in dat hun twijfel weggevallen is? Als de twijfel er niet meer is, wat is dan de noodzaak van geloof? Geloof is een tegengif, het is een medicijn. Als je gezond bent is een medicijn niet nodig: als er geen twijfel is in jou heb je geen geloof nodig.
Geloof is erg oppervlakkig; het verdeelt je. De gelovige is slechts het oppervlakkige deel in je en het overige deel, het grootste deel, het negen tiende deel van je wezen blijft vol twijfels. Er is beroering in elke gelovige en hij is bang om iets tegen te komen wat zijn geloof kan verstoren – en alles kan zijn geloof verstoren.

Communisten wordt niet toegestaan iets tegen het communisme te lezen. In Rusland, staat de regering niets toe wat tegen het communisme ingaat. Waarom die angst? De angst is omdat ze weten dat als er dingen tegen het communisme in het land komen, de mensen weer opnieuw na gaan denken; er zullen twijfels in hen ontstaan.

Anna, het eerste wat je moet begrijpen is: geloven is van het hoofd en overgave is van het hart. Overgave is geen geloof, het is niet een intellectuele overtuiging – het is gewoon het ultieme in liefde. Je kunt geen enkel bewijs geven voor je overgave; je kunt duizend en één logische bewijzen geven voor je geloof; maar voor je overgave kun je niet één enkel bewijs leveren. En wat je ook zegt zal voor jezelf absurd klinken; het zal tekortschieten. Overgave heeft een boven-zintuiglijke schoonheid, en geloof is zo gewoon en het bewijs is zo afgezaagd.

Dat is het probleem waarom mensen zich een beetje in verlegenheid gebracht voelen als je hen over hun liefde vraagt. Als je een man vraagt waarom hij verliefd geworden is op een bepaalde vrouw zal hij een beetje in verlegenheid zijn. Je vraagt iets wat niet beantwoord kan worden, vandaar de verlegenheid. Waarom…? Hij kan wel iets antwoorden, maar hij zal noch jou kunnen overtuigen noch zal hijzelf voelen dat het ergens op lijkt. Hij kan zeggen dat de vrouw mooi is, daarom… maar dit zijn allemaal rationalisaties, geen reden voor zijn overgave. Overgave heeft geen redenen, helemaal geen motieven. Overgave betekent eenvoudig een gebeuren, niet een doen. Geloof is een doen – je doet het, je spant je er helemaal voor in – maar overgave gebeurt vanuit het onbekende. Je wordt er eenvoudig door bezeten.

Zij die liefhebben weten het, hoe ze bezeten worden. Als je zegt, ‘omdat de vrouw mooi is,’ kan iemand anders zeggen, ‘Maar niemand anders is verliefd geworden op haar. En ze was al mooi voordat jij haar ontmoette, en ze is mooi, maar ik ben niet verliefd op haar geworden. Hoe komt het dat jij verliefd op haar werd?’
In feite is dat een rationalisatie, het is niet waar. Op een bepaalde manier wil hij zijn gezicht redden. Hij wil niet zeggen dat hij niet weet waarom het is gebeurd – het is eenvoudigweg gebeurd. Hij wil niet accepteren dat hij iets irrationeels beleeft, dat hij toestond dat hem iets onlogisch overkwam.

De werkelijkheid is: de vrouw lijkt mooi omdat je verliefd op haar werd, niet andersom. Het is niet vanwege haar schoonheid dat je verliefd werd, anders zou de hele wereld verliefd op haar zijn geworden voor jou. Net het tegenovergestelde is waar: ze lijkt mooi voor jou omdat je verliefd bent, Liefde maakt de dingen mooi. En verliefd worden op een man of een vrouw is de laagste soort liefde. Als je verliefd wordt op een Boeddha, een Christus of een Krishna is het de hoogste vorm van liefde, het crescendo. Het is gewoon fantastisch! Het is bizar! Je kunt zelfs geen enkele reden geven voor je gewone liefde – welke redenen kun je geven als je verliefd wordt op een meester? Er zijn helemaal geen redenen voor.

Osho: I Am That #4

Image by Pexels from Pixabay.