John Lilly* zei: ‘Wat de mind gelooft is waar of wordt waar.’
Osho, wilt U hier commentaar op geven?
Dat is wat er door de eeuwen heen is gebeurd. Dat is de manier van autohypnose. John Lilly heeft het helemaal mis. ‘Wat de mind gelooft,’ zegt hij, ‘is waar ….’
Dat is het niet. Het lijkt alleen maar waar. En hij zegt ‘… of het wordt waar.’
Het wordt nooit waar door te geloven, maar het begint waar te lijken. Ja, voor de gelovige wordt het waar, hoewel het niet waar is, want geloof begint in onwetendheid. Geloof kan geen waarheid scheppen; waarheid is al waar. Je hoeft er niet in te geloven om het te zijn. Je geloof of je ongeloof maakt voor de waarheid geen verschil. Waarheid is waarheid, of je nu gelooft of niet.
Maar als je in iets gelooft, wordt het in ieder geval door jou als waarheid gezien. Dat is de betekenis van geloven: geloven betekent in iets geloven als waar — je weet dat je het niet weet, je weet dat de waarheid je onbekend is, maar in je onwetendheid begin je te geloven, want geloven is goedkoop. De waarheid ontdekken is moeilijk, er is een lange pelgrimstocht voor nodig. Het vereist een grote leegte van de geest, een grote reiniging van het hart. Er is een zekere onschuld voor nodig, een wedergeboorte: je moet weer kind worden.
Slechts weinig mensen hebben ooit de waarheid durven ontdekken. En het is riskant, want het mag je niet troosten; het is niet verplicht je te troosten. Het is riskant: het kan alles verbrijzelen wat je voorheen kende, en je zult je hele leven opnieuw moeten inrichten. Het is gevaarlijk: het kan al je illusies vernietigen, het kan al je dromen verbrijzelen. Het gaat echt door het vuur; het gaat je verbranden zoals je bent, het gaat je doden zoals je bent. En wie weet wat er later zal gebeuren?
Hoe kan het zaadje weten dat het door te sterven in de grond een grote boom zal worden? Het zal er niet zijn om het gebeuren mee te maken. Hoe kan het zaadje weten dat op een dag, als het sterft, er groots gebladerte zal zijn, groene bladeren, grote takken, en bloemen en vruchten? Hoe kan het zaadje dat weten? Het zaadje zal er niet zijn. Het zaad moet verdwijnen voordat het kan gebeuren. Het zaad heeft de boom nooit ontmoet. Het zaadje moet verdwijnen en sterven.
Slechts weinig mensen hebben zoveel moed. Er is echt lef voor nodig om de waarheid te ontdekken. Je zult sterven als jezelf. Je zult zeker geboren worden, maar hoe kun je daarvan overtuigd zijn? Welke garantie is er? Er is geen garantie.
Dus, tenzij je bij een meester bent die is gestorven en herboren, die zichzelf heeft gekruisigd en is herrezen — tenzij je een man als Christus of Boeddha tegenkomt — zul je niet genoeg moed kunnen verzamelen. Als je de Boeddha ziet, kan er iets in je hart gaan bewegen, een snaar worden geraakt, iets in gang worden gezet, een synchroniciteit. De aanwezigheid van iemand die is aangekomen kan een groot verlangen in je opwekken, kan de geboorte worden van een intense gepassioneerde zoektocht naar de waarheid.
Geloof kan je de waarheid niet geven, het doet alleen alsof. Het is goedkoop, het is een plastic bloem. Je hoeft niet alle moeite te nemen om een rozenstruik te kweken, je kunt gewoon naar de markt gaan en plastic bloemen kopen — en die zijn ook duurzamer, in feite zijn ze bijna eeuwig. Af en toe kun je ze wassen, en ze zijn weer fris. Ze zullen jou niet bedriegen, maar ze kunnen tenminste de buren bedriegen, en dat is het punt. Je zult altijd weten dat het plastic bloemen zijn. En ik denk niet dat zelfs de buren erin trappen, want zij hebben ook plastic bloemen gekocht. Ze weten dat ze je bedriegen, ze weten dat jij hen bedriegt. Iedereen weet heel goed dat iedereen bedriegt. ‘Maar zo is het leven nu eenmaal,’ zeggen de mensen. Niemand wordt echt bedrogen. Mensen doen alleen alsof ze bedrogen zijn. Jij doet alsof je echte bloemen hebt, anderen doen alsof ze bedrogen zijn. Kijk gewoon, observeer, en wat ik zeg zal je ervaren. Het is een simpel feit; ik praat niet over filosofie, ik noem alleen maar feiten.
Wat John Lilly zegt is volslagen onzin. Hij zegt: ‘Wat de mind gelooft is waar.’ Het is nooit waar, want geloof heeft niets te maken met waarheid. Je kunt geloven dat het nacht is, maar door je geloof wordt het geen nacht. Maar je kunt geloven, en je kunt je ogen sluiten en voor jou is het nacht — maar alleen voor jou, onthoud dat, niet in waarheid. Je leeft in een soort hallucinatie.
Osho: The Book of Wisdom # 3
*John Lilly (1915–2001) was een Amerikaanse arts, neurowetenschapper, psychoanalyticus, filosoof, schrijver en uitvinder.