Geliefde meester,
Een paar weken geleden was ik wakker, en plotseling was er enkel gepraat. Er was geen spreker. Jarenlang had ik geluisterd naar de uitspraak dat de waarnemer en wat waargenomen wordt, één zijn. Ik zag dat er geen kamer was, dat een denker niet noodzakelijk was; enkel bewustzijn en het ontstaan van verschijnselen. In plaats van uit bed te springen, draaide ik me om en sliep.
Inzicht lijkt op een zacht briesje, een fluistering. Wilt u iets zeggen over de niet-dramatische kwaliteit van echt inzicht?
Deva Amrito, J.Krishnamurti heeft het wereldwijd bekend gemaakt dat ‘de waarnemer is wat waargenomen wordt.’ Ik wil hem volledig aanvechten. Zodra er geen waarnemer is, is er niets om waargenomen te worden. De waarnemer en wat waargenomen wordt, verdwijnen tegelijkertijd – en er is alleen stilte; noch de kenner noch het gekende.
Dit is iets dat heel ingewikkeld is om te begrijpen, want de mind wil altijd dualiteit. Met beide is de mind volkomen op zijn gemak. De kenner en het gekende… en die twee creëren altijd het derde, de kennis. En dan komt er geen eind aan deze eindeloze teruggang.
Mijn eigen stilte houdt in dat er geen waarnemer is en er is niets waar te nemen. Daarom kan er niets over gezegd worden. Zodra je het zegt, lieg je.
Deva Amrito (Jan Foudraine)
Het is één van de redenen dat Lao Tse nooit iets zei, nooit iets schreef. Hij had een grote schare van volgelingen, maar een hele vreemde schare van volgelingen. Iedere discipel was gekomen om te luisteren, om te begrijpen, om te kennen, maar Lao Tse weigerde zijn hele leven lang hardnekkig om iets over waarheid te zeggen, of iets over waarheid te schrijven. Hij was bereid waar dan ook over te praten – maar de mensen waren gekomen om over de waarheid te weten…
Uiteindelijk kwam de dag. Lao Tse vertrok naar de Himalaya om de eeuwige vrede van die prachtige bergen binnen te gaan. Maar de keizer van China was er ook in geïnteresseerd om te weten wat Lao Tse verborgen had en niet verteld had, zelfs niet eens een hint gegeven over wat de waarheid is. Hij gaf bevel alle grenzen voor Lao Tse te sluiten: ‘Hij kan China niet verlaten tenzij hij iets over de waarheid schrijft.’
Lao Tse werd opgevangen toen hij de grens naar de Himalaya overstak – met respect, met liefde; de keizer was geen vijand maar een discipel. De keizer zelf was daar aanwezig, want dat was de route waarvan ze vermoedden dat hij die zou nemen naar de Himalaya. Een prachtig huis was voor hem in gereedheid gebracht zodat hij kon uitrusten en zijn ondervinding van de waarheid opschrijven. Tenzij hij dat deed, zouden de deuren voor hem niet opengaan, en hij werd continu bewaakt. Dit was een vreemde situatie – waarschijnlijk was geen enkele meester ooit met een dergelijke situatie geconfronteerd – geladen geweren in de handen van de discipelen!
En we kunnen de situatie van de discipelen begrijpen: ze wilden de belangrijkste ondervinding van de waarheid voor de komende generaties bewaren. Onder dwang sloot Lao Tse zich op in het huis en schreef een klein boek. De eerste zin in dat boek luidt: ‘Dat wat gezegd kan worden, kan niet waar zijn. Dat wat geschreven kan worden, moet wel een leugen zijn. Denk aan deze twee uitspraken terwijl je mijn boek leest.’
Zelfs geladen geweren kunnen een meester niet dwingen iets te zeggen dat niet gezegd kan worden. Toen de keizer het boek kreeg, werd Lao Tse vrijgelaten. Maar hij had ze om de tuin geleid. Als je aan deze uitspraken denkt, dat de gesproken waarheid onwaar wordt, en de geuite waarheid de hoedanigheid verliest waar te zijn – als je aan deze voorwaarden moet denken bij het lezen van het boek, heeft het in feite geen zin het te lezen! Maar Lao Tse was vertrokken.
Wat was voor Lao Tse de moeilijkheid? Omdat iedere Tom en Dirk en Harry over de waarheid praat. Alleen een Tom, een Dirk en een Harry kunnen over de waarheid praten omdat ze er niets van af weten. Die stilte binnengaan waar de twee verdwijnen…
Meer: Om Mani Padme Hum #8 deel 1 en Om Mani Padme Hum #8 deel 2
Ook te zien op Osho TV: Om Mani Padme Hum #8 deel 1 en Om Mani Padme Hum #8 deel 2