Deze sutra van Sosan zegt:
DE WERKELIJKHEID DER DINGEN ONTKENNEN
IS HUN WERKELIJKHEID MISSEN;
DE LEEGTE VAN DE DINGEN BEWEREN
IS OPNIEUW HUN WERKELIJKHEID MISSEN.
HOE MEER JE EROVER PRAAT EN DENKT,
HOE VERDER JE VAN DE WAARHEID AFDWAALT.
Zegt Rinzai: “Als ik eet, eet ik alleen, en als ik slaap, slaap ik alleen.”
Iemand zei: “Maar daar is niets bijzonders aan, iedereen doet het.”
Rinzai lachte en zei: “Als iedereen het doet, is iedereen een Boeddha, iedereen is dan verlicht.”
Eten – gewoon eten, erbij zijn. Wandelen – gewoon wandelen, wees erbij. Ga niet vooruit, spring niet van hier naar daar. De mind gaat altijd vooruit of blijft achter. Blijf bij het moment.
In het begin zal het heel moeilijk zijn om bij het moment te blijven. En soms is het moment niet erg gelukkig. Je bent boos, dan begint de mind te denken aan berouw of probeert iets te doen zodat de boosheid nooit meer voorkomt. Soms ben je verdrietig; je zet de radio of de TV aan, je gaat een boek lezen, omdat je niet verdrietig wilt zijn. Je wilt de mind afleiden. En omdat ellendige momenten meer zijn dan gelukkige momenten wordt het een constante gewoonte. En wanneer het een vaste gewoonte is, ben je niet thuis, zelfs wanneer het geluk komt. Je bent ergens anders.
Maak er een punt van: wat dan ook – verdriet, woede – wat dan ook – depressie, ongeluk – wees erbij. En je zult plotseling verbaasd zijn dat als je bij verdriet blijft, verdriet verandert in iets moois, verdriet wordt een diepte. Als je bij woede blijft, er niet aan denkt, maar er gewoon bij bent, wordt woede getransformeerd; het wordt vergeving. Als je bij seks blijft, krijgt seks een andere kwaliteit; het wordt liefde.
Als je begint te leven met het moment, zul je zien dat jouw erbij zijn een wonder is, dat het magisch is. Het geluk wordt dieper. Gewoonlijk zit je geluk alleen maar aan de oppervlakte. Diep van binnen draag je miljoenen dingen met je mee; alleen aan de oppervlakte. Als je erbij blijft, wordt het dieper en dieper en dieper. Als je ermee gaat leven, wordt alles getransformeerd omdat je een nieuwe kwaliteit van zijn, van bewustzijn, van getuige zijn meebrengt. Vecht niet tegen verdriet en verlang niet naar geluk, want daarmee ga je weg, dwaal je af.
Is het je opgevallen? Als je op vakantie gaat naar de Himalaya of naar Zwitserland, plan je maandenlang om daar aan te komen, en zodra je aankomt is je mind al begonnen met het plannen van wanneer je vertrekt, hoe je terug naar huis gaat. Kijk nou! Maandenlang heb je gepland hoe je zou aankomen en zodra je aankomt – of zelfs voordat je aankomt, gewoon onderweg – zijn je gedachten al begonnen met plannen om terug te gaan: hoe moet ik terug?
Elke aankomst is slechts het begin van een vertrek. En je bent er nooit omdat je er niet kunt zijn. Weer thuis begin je te denken. Terug thuis begin je te denken aan wat er in de Himalaya is gebeurd, welke mooie ervaringen je hebt meegemaakt – en je was er nooit. Het is alsof je erover gelezen hebt, alsof iemand anders het je verteld heeft. Je kijkt naar de herinnering alsof het geheugen op zichzelf functioneert; het neemt foto’s en wordt een album. Thuisgekomen open je het album en ziet het, en je zegt tegen vrienden: “Mooi!” En je gaat plannen maken – volgend jaar ga je weer naar de Himalaya.
De mind is nooit waar jij bent: bewustzijn is er altijd waar jij bent. Laat steeds meer mind en minding vallen en word steeds meer bewust en alert. Breng jezelf samen in het moment.
Moeilijk in het begin. De mind zal, vanwege de oude gewoonte, steeds weer weggaan. Breng hem terug. Je hoeft niet te vechten! Roep hem gewoon terug: “Kom.” Opnieuw zal hij weggaan… binnen enkele seconden zal hij er niet meer zijn. Roep hem weer terug.
En geleidelijk aan, wanneer je begint te genieten van DIT moment – het eeuwige nu, de enige tijd die er is, het enige bestaan dat er is, het enige leven dat er is – wanneer je begint te genieten, zal de mind er steeds meer naar toe komen. Steeds minder zal hij weggaan.
Dan vindt er een afstemming plaats. Plotseling ben je hier, thuis, en wordt de werkelijkheid onthuld. De werkelijkheid was er altijd al, JIJ was er niet. Het is niet de waarheid die gezocht moet worden, jij bent het die thuisgebracht moet worden.
Osho: Hsin Hsin Ming – The Book of Nothing #3.