Om begrip te krijgen moet je weer kind worden.
Op een dag kwam er een hele beschaafde, ontwikkelde man bij Boeddha, een pandit. En hij stelde Boeddha een vraag.
Boeddha zei: ‘Sorry, daar kan ik nu niet op antwoorden.’
De man zei: ‘Waarom kunt u geen antwoord geven? Heeft u het soms erg druk?’
Hij was een belangrijk man, wel bekend in het hele land en natuurlijk voelde hij zich beledigd dat Boeddha het zo druk had dat hij niet eens even tijd voor hem had.
Hij zei: ‘Ik ben duizenden mijlen komen lopen.’
In die dagen had je geen treinen, niets, het was echt een hele onderneming. Reizen was gevaarlijk. Hij had een heel eind gelopen, hij kwam uit het diepe zuiden.
Boeddha zei: ‘Nee, dat is niet het punt. Ik heb tijd genoeg, maar op dit moment zult u mijn antwoord niet kunnen ontvangen.’
De pandit vroeg: ‘Wat bedoelt u?’
Boeddha zei: ‘Je hebt drie soorten luisteraars. De eerste soort is als een pot die ondersteboven staat. Je kunt blijven antwoorden, er gaat niets bij hem naar binnen. Hij is niet beschikbaar.
De tweede soort luisteraar is als een pot met gaten van onderen. Hij staat niet ondersteboven, maar staat precies goed, precies zoals het hoort, maar hij heeft gaten van onderen. Dus lijkt het net alsof hij gevuld wordt, maar dat is maar voor even. Vroeg of laat stroomt het water eruit en is hij weer leeg. Het lijkt alleen alsof er, oppervlakkig gezien, iets in komt – maar er komt eigenlijk niets in, omdat hij niets kan vasthouden.
En dan heb je de derde soort luisteraar, die geen gaten in de bodem heeft en niet ondersteboven staat, maar vol met vuil zit. Er kan wel water in, maar zodra er water in komt, raakt het vergiftigd.
En u bent alle drie tegelijk, meneer. Dus is het op dit moment heel moeilijk. U bent vuil, vuil omdat zoveel weet. Kennis is vuiligheid… alles wat je leent is vuiligheid. U heeft het gestolen, hoe kan het u dan zuiveren? Zonder iets te weten denkt u dat u iets weet. U doet maar alsof. U belazert de boel. U bent een hypocriet.’
Dus als iemands hoofd lijkt op een pot vol vuiligheid, ook als God hem iets komt vertellen, zal het vergiftigd raken zodra het bij hem binnenkomt. Het wordt niet gehoord zoals het verteld wordt. Het wordt verkeerd geïnterpreteerd. Het is heel moeilijk om een geleerde te veranderen, want hij heeft al zulke vaststaande ideeën. Hij houdt zich schuil achter die ideeën….
Wil je iets begrijpen, dan moet je een keer alles afleren wat je geleerd hebt. Wil je iets begrijpen, dan moet je weer kind worden, moet je alles wat de maatschappij gedaan heeft eraf spoelen, moet je je hart schoonmaken.
Osho, Tao: The Pathless Path – Talks on extracts from ‘The Book of Lieh Tzu’, Volume 2, pp. 414 – 415.
Uit de serie 1001 verhalen, verzameld door Shanti.
Eerder verschenen in het Engels in Osho News, www.oshonews.com.