Vergissing is menselijk maar vergeving ook.
Een van de grote soefidichters, Omar Khayyam, heeft in zijn Rubaiyat, zijn wereldberoemde verzameling gedichten, geschreven:
‘Ik ga drinken, dansen, beminnen. Ik ga alle mogelijke zonden begaan omdat ik erop vertrouw dat God mededogend is. Hij zal me wel vergeven. Mijn zonden zijn erg klein, zijn vergeving is immens.’
De Rubaiyat van Omar Khayyam, uitgave van 1947.
Toen de priesters van zijn boek te weten kwamen – want in die dagen werden de boeken nog met de hand geschreven, er waren nog geen drukpersen… toen de priesters erachter kwamen dat hij zulke heiligschennis schreef, dat hij beweerde: ‘Maak je maar geen zorgen, ga maar door met te doen wat je maar wilt, want God is niets dan zuiver medeleven en liefde. Hoeveel zonden kun je in zeventig jaar leven begaan? Dat is niets vergeleken bij zijn vergeving.’
Hij was ook een beroemd wiskundige, vermaard in heel het land. De priesters kwamen naar hem toe en zeiden: ‘Wat schrijft u daar allemaal? Zo maakt u de godsdienstigheid van de mensen kapot! Creëer angst in de mensen, zeg tegen de mensen dat God heel rechtschapen is: als je een zonde begaat word je daarvoor gestraft. Geen sprake van medeleven.’
In zijn tijd werd Omar Khayyam’s boek verbrand. Overal waar ze een exemplaar vonden werd die door de priesters verbrand, want die man verkondigde zo’n gevaarlijk idee. Als dat zich verspreidt onder de mensen en iedereen zich gaat verheugen in het leven, hoe moet het dan met die priesters? Hoe moet het dan met die heiligen? Hoe moet het dan met hun mythologie van hemel en hel en god? Dat zal allemaal in het niets opgelost worden.
Maar wat mij betreft tenminste is Omar Khayyam een van de verlichte soefi mystici en heeft het oneindig veel waarde wat hij zegt. Hij bedoelt niet dat je zonden moet begaan. Wat hij gewoon bedoelt is dat je je niet schuldig moet voelen. Wat je ook doet, als het niet goed is, doe het dan niet weer. Als je het gevoel hebt dat je er iemand pijn mee doet, doe het dan niet weer. Maar het is niet nodig om je schuldig te voelen, het is niet nodig om berouwvol te zijn, het is niet nodig om boete te doen en jezelf te martelen.
Schuldgevoel is een van de kankers van ziel…
Ze hebben alle mensen op een of andere manier het gevoel gegeven dat ze schuldig zijn. Dat heeft de glans uit je ogen gehaald, dat heeft de schoonheid van je gezicht gehaald, dat heeft de gratie uit je wezen gehaald. Het heeft je tot een crimineel gereduceerd – onnodig.
Bedenk wel: de mens is broos en zwak en vergissing is menselijk. En de mensen die het spreekwoord ‘vergissing is menselijk’ bedacht hebben, hebben ook het spreekwoord ‘vergeving is goddelijk’ bedacht.
Met dat tweede deel ben ik het niet eens. Ik zeg: ‘Vergissing is menselijk en vergeving is ook menselijk.’ En het is een van de grootste deugden om jezelf te vergeven, want als je jezelf niet kunt vergeven, kun je niemand anders ter wereld vergeven – dat is onmogelijk.
Osho, The Hidden Splendor, pp. 123 – 124.
Uit de serie 1001 verhalen, verzameld door Shanti.
Eerder verschenen in het Engels in Osho News, www.oshonews.com.
Afbeelding:
https://img1.etsystatic.com/140/0/6486880/il_fullxfull.872959839_cbdw.jpg