Deze weken staan in het teken van de soefi’s. Osho bespreekt de poëzie van de Perzische mystieke dichter Hakim Sanai. Vorige afleveringen hiervan zijn te vinden op Unio Mystica.
In wezen wordt het gevoel van psychologische pijn gecreëerd door de poging om het bewustzijn van zichzelf te scheiden, de splitsing van de eenheid van bewustzijn in de dualiteit van een conceptuele observerende entiteit die probeert weg te lopen van het verworpen gevoel, of het probeert te overmeesteren, en het geobserveerde gevoel zelf. Als bewustzijn in dualiteit de oorzaak van de pijn is, dan kan alleen bewustzijn in eenheid de opheffing van de pijn zijn. In eenheid is de beëindiging van pijn.
Deze splitsing die je creëert tussen het gevoel – de angst, de woede – en jezelf maakt dat je twee wordt. Je wordt de waarnemer en de waargenomene. Je zegt: ‘Ik ben hier, de waarnemer, en er is pijn, het waargenomene. En ik ben niet de pijn.’ Deze dualiteit creëert pijn.
Je bent niet de waarnemer, je bent niet het waargenomene, je bent beide. Je bent de waarnemer en de geobserveerde, beide.
Zeg niet ‘ik voel angst,’ dat is een verkeerde manier om het te zeggen. Zeg niet ‘ik ben bang,’ ook dat is een verkeerde manier om het te zeggen. Zeg gewoon: ‘Ik ben angst. Op dit moment ben ik angst.’ Creëer geen verdeeldheid.
Als je zegt ‘ik voel angst,’ dan houd je jezelf gescheiden van het gevoel. Jij bent daar ergens ver weg, en het gevoel is om je heen. Dit is de basis van verdeeldheid. Zeg: ‘Ik ben angst.’ En kijk – dat is eigenlijk het geval! Wanneer de angst er is, BEN je angst.
Het is niet zo dat je soms liefde voelt. Wanneer liefde er echt is, ben je liefde. En wanneer er boosheid is, ben je boosheid.
J.Krishnamurti
Dit is wat Krishnamurti bedoelt als hij steeds weer zegt: ‘De waarnemer is het waargenomene.’
De ziener is het geziene en de ervaarder is de ervaring. Creëer deze scheiding van subject en object niet. Dit is de hoofdoorzaak van alle ellende, van alle gespletenheid.
Je moet dus niet oordelen over goed of kwaad, je moet geen etiket opplakken of enig verlangen of doel hebben met betrekking tot wat in het bewustzijn opkomt. Er moet geen gevoel van vermijding, weerstand, veroordeling, rechtvaardiging, vervorming of gehechtheid zijn met betrekking tot wat zich voordoet, maar alleen een keuzeloos gewaarzijn, en zelfverbondenheid wordt gevestigd.
Een keuze-loos bewustzijn: dat is de ultieme sleutel om het diepste mysterie van je wezen te openen. Zeg niet dat het goed is, zeg niet dat het slecht is. Als je zegt dat iets goed is, ontstaat gehechtheid, aantrekkingskracht. Als je zegt dat iets slecht is, ontstaat afkeer. Angst is angst, noch goed noch slecht. Evalueer niet, laat het gewoon zijn. Laat het zo zijn.
Wanneer je er zonder veroordeling of rechtvaardiging bent, dan verdampt in dat keuze-loze bewustzijn alle psychologische pijn simpelweg als dauwdruppels in de vroege ochtendzon. En wat achterblijft is een zuivere ruimte, wat achterblijft is maagdelijke ruimte.
Dit is de Ene, de Tao, of je kunt het God noemen. Dit Ene dat achterblijft wanneer alle pijn verdwijnt, wanneer je op geen enkele manier verdeeld bent, wanneer de waarnemer het waargenomene is geworden, dit is de ervaring van God, samadhi, of wat je maar wilt.
En in deze staat is er geen zelf als zodanig, omdat er geen waarnemer-controleur-beoordelaar is. Je bent alleen dat wat ontstaat en verandert van moment tot moment. Sommige momenten kan het uitgelatenheid zijn, andere momenten kan het verdriet, tederheid, vernietiging, angst, eenzaamheid, enzovoort zijn.
Je moet niet zeggen ‘ik ben verdrietig’, of ‘ik heb verdriet’, maar ‘IK BEN verdriet’ – omdat de eerste twee uitspraken een zelf impliceren dat losstaat van dat wat is. In werkelijkheid is er geen ander zelf met wie het specifieke gevoel gebeurt. Er is alleen het gevoel zelf.
Mediteer erover: er is alleen het gevoel zelf.
Meer: Osho, Unio Mystica Vol. 1 #8 deel 1
Foto: Krishnamurti Foundation Trust.