De schaduw van de zweep

Het boek ‘Enlightenment the Only Revolution’ handelt over de Gita van de mysticus Ashtavakra. Osho zegt, dat er geen enkel geschrift te vergelijken is met deze Gita. Het is de zuivere waarheid die je hier kunt vinden. En het belangrijkste dat voor deze zuiverheid verantwoordelijk is, is het feit, dat noch de maatschappij, noch de politiek, noch enige andere institutie invloed heeft gehad op de uitspraken van Ashtavakra.
Osho zegt ook, dat Ashtavrakra niet bestemd is voor de massa. Toen de massa zich nog om hem heen bevond, kon Osho de wijsheid die Ashatavakra geeft, niet kwijt. Hij heeft gewacht en weer gewacht, totdat hij de mensen kon bereiken met wie hij echt kon werken. Hij heeft daarvoor de volgende beeldspraak. Osho zegt namelijk, dat hij de beitel niet stuk wil laten gaan op kiezelstenen, maar dat hij hem wil gebruiken om diamanten uit te hakken.
Als je Ashtavakra wilt begrijpen moet je jezelf laten vallen, onvoorwaardelijk. Bij andere geschriften kun je als ‘zelf’ misschien op de achtergrond blijven, maar niet bij deze woorden van Ashtavakra.
En wat ook heel boeiend is: Osho vertelt een paar saillante details over het leven van Ashtavakra.  Je gaat Ashtavakra een beetje voor je zien. Het is heel interessant om te lezen en zijn geschrift ook vanuit de man die hij was tot je door te laten dringen.

Zo zag Ashtavakra er fysiek wonderbaarlijk uit. Hij vertoonde krommingen en was misvormd op acht plaatsen. Op een keer, toen hij zich in een gezelschap van schriftgeleerden begaf, barstte iedereen in lachen uit. En Ashtavakra begon toen zelf ook te lachen. Dat lachen van hem gebeurde weliswaar om een andere reden. Bij navraag waarom hij zelf ook lachte, zei hij: ‘Ik lach omdat de waarheid uit dit gezelschap van schoenlappers en keistenen moet voortkomen’
Ashtavakra vond de schriftgeleerden alleen maar een stelletje schoenlappers. Hij zei: ‘Ze zijn alleen met leer bezig, met huid. Ze kijken alleen maar naar hoe ik er uit zie.’
Er viel een doodse stilte in het gezelschap, je kon een speld horen vallen. Wie kan zulke waarheden weerleggen?!
‘Onthoud dit goed, zegt Osho, iemand die de waarheid in zich heeft – een meester dus – beantwoordt niet je vraag. Hij geeft antwoordt aan jou. En dan richt de meester zich op wat er achter je vraag zit, wat er zich aan ingewikkelds in je onbewuste verborgen is, welke begeerte er in feite verstopt zit achter het scherm van je vraag.’
Het gaat in dit boek verder over 4 typen van vragenstellers: de idioot, de onwetende, de zoeker en de wijze. En al die vier types hebben een verschillende benadering nodig.

Bij het soort benadering waar het hierover gaat, maakt Osho de vergelijking met paarden. Dat is een heel interessante passage in het boek en ook erg vermakelijk. Voor de meest sensitieve vragensteller maakt Osho de vergelijking met een zeer edel paard. Ze hoeven niet aangedreven te horen. Als ze alleen al de ’schaduw van de zweep’ zien, dan gaan ze al: een prachtig beeld.

Aan de orde komt hoe Ashtavakra ingaat op de vraag van koning Janak. Deze wil weten hoe hij ‘tot bevrijding en onthechting kan komen’. Omdat Janak door hem als een zuivere zoeker ingeschat wordt, geeft Ashatavakra het volgende antwoord: ‘Geliefde, als je bevrijding wilt, zie dan af van vergiftigende passie, en richt je op nectar-bevattende vergeving, onschuld, medeleven, tevredenheid en waarheid.’
En op dit antwoord geeft Osho dan weer een van zijn verhelderende en ook zeer aanstekelijke commentaren.

Het boek Enlightenment the Only Revolution is in Nederland tweedehands verkrijgbaar en nieuw via de internet Boekhandel.

Boekbespreking van Donna van der Steeg.