De rivier en de landkaart

Ga met de rivier mee, niet met de landkaart. Drijf met het leven mee, niet met de geschriften!
 
Laat me je een verhaal vertellen. Het gebeurde eens: er was eens een man die gefascineerd was door de rivier die langs zijn dorp stroomde. En hij wilde stroomaf gaan, helemaal naar het einde, om te zien waar de rivier in de oceaan terecht kwam. Hij begon natuurlijk de oude geschriften te raadplegen om erachter te komen of iemand ooit stroomafwaarts was gegaan. Velen hadden dat gedaan. Door de eeuwen heen waren er velen gefascineerd geraakt. Maar hij stond voor een raadsel omdat hun antwoorden zo verschillend waren.
Hij kon het maar niet geloven. De ene zei dat de rivier recht was. Maar iemand anders zei iets anders: dat de rivier na vijf mijl een bocht naar rechts maakt terwijl weer een ander zei dat de rivier precies na vijf mijl een bocht naar links maakt. Toen hij zoveel verwarring in de geschriften tegenkwam ging hij mensen opzoeken. Misschien leefde iemand nog die stroomafwaarts was gegaan. Vele mensen deden maar alsof omdat het zo’n goed gevoel geeft om advies te geven. Er zit zo’n diep verlangen in iedereen om goeroe te worden want het voelt zo goed voor het ego. Iedereen wordt een wijze als het erom gaat iemand anders advies te geven. Ook al heeft hij zijn leven lang bewezen dat hij een een dwaas was, hij wordt een wijze, met heel wat adviezen, als iemand anders in moeilijkheden zit. Niemand neemt dat aan natuurlijk en het is maar goed ook dat niemand het advies van een ander aanneemt.
Er waren in de stad dus velen die adviseerden of pretendeerden het te weten. Hij zocht ze op. Hij raakte nog meer in de war want iedereen hield er zijn eigen idee op na. Hij verzamelde veel materiaal. Hij maakte er een kaart van.

Op papier zag alles er volkomen prachtig uit. Op papier is het dat altijd. Op die manier is elk geschrift prachtig – de gita, de koran, de talmoed – op papier. En hij liet alles vallen wat in tegenspraak was: hij maakte van het geheel een consistent geheel.  
Nou was deze consistente rivier gewoon een mentaal concept. Toen hij helemaal in zijn nopjes was met het plan, met de kaart, begon hij aan de reis stroomafwaarts. Onmiddellijk deden zich problemen voor want hij was na vijf mijl van plan geweest om naar links te gaan, maar de rivier wilde de kaart niet volgen. Hij raakte in verwarring en werd bang. Nu was alle moeite om wijsheid te vergaren voor niets geweest, want de rivier wilde niet naar hem luisteren. Geen enkele rivier luistert naar jouw kaarten.
Hij maakte zich grote zorgen om door onbekend terrein te reizen, misschien lag er wel gevaar op de loer. Maar hij moest wel met de rivier meegaan. Wat moet je nou als de rivier de kaart niet kan volgen? Dan moet je de rivier volgen. Hij kon er de hele nacht niet van slapen.

De volgende ochtend zat hij op een dorp te wachten aan de oever van de rivier. Deze kwam nooit tevoorschijn. Hij had honger. Hij was nu ten einde raad. Wat nu? Hadden al die geschriften nu ongelijk? Nee, ze hadden geen ongelijk. Maar de rivier is een rivier, ze verandert van koers. Misschien heeft er ooit een dorp gestaan, maar dorpen bestaan en verdwijnen. De rivier blijft van koers veranderen. Misschien is ze ooit naar links gegaan, nu gaat ze naar rechts. Rivieren zijn niet logisch, niet consistent. Ze leven simpelweg. Je weet het maar nooit.
Hij had honger, hij was verward. De kaart zag er volslagen absurd uit. Wat nu? De rivier bracht hem in moeilijkheden. In stilte, alleen, drijvend op de rivier, begon hij te mediteren: wat nu? De geschriften hebben niets geholpen, advies is waardeloos geweest, wat moet hij nu doen? Hij begon te mediteren.
Plotseling begon hij zich te realiseren: ‘De rivier is niet de oorzaak van het probleem maar de kaart. De rivier veroorzaakt geen enkel probleem. De rivier beseft niet eens dat ik hier ben. En de rivier kan me niet vijandig gezind zijn.’ Hij gooide de kaarten in de rivier. Het was afgelopen met de moeilijkheden. Nu begon hij met de rivier mee te drijven, zonder enige verwachting. Hij raakte nooit meer gefrustreerd.
 
Osho, The True Sage – Talks on Hassidism, pp. 53 – 56.
 
De rivier van het leven stroomt naar de oceaan. Als je erop vertrouwt stroom je met de rivier mee. Je ligt al in de rivier maar je klampt je nog vast aan een paar dode wortels aan de oever, of je probeert tegen de stroom in te worstelen.
Door je vast te klampen aan geschriften, aan dogma’s, doctrines, laat je de rivier niet toe om je door haar mee te laten voeren. Laat al die doctrines, alle dogma’s, alle geschriften varen. Het leven is het enige geschrift, de enige bijbel. Vertrouw erop en laat je ermee naar de oceaan voeren, naar het Ultieme.
 
Osho, The Search – Talks on The Ten Bulls of Zen, p. 27.
 
Uit de serie 1001 verhalen, verzameld door Shanti.
Eerder verschenen in het Engels in Osho News, www.oshonews.com.   
Afbeeldingen:

http://previews.123rf.com/images/tawng/tawng1206/tawng120600006/14125008-Editable-generic-map-of-a-meandering-river-valley-Stock-Vector.jpg
 https://qph.ec.quoracdn.net/main-qimg-cdc4e49c86768e206ebc9b05c9bb418c-c?convert_to_webp=true