Wat is de natuurlijke, eenvoudige mind en wat is de kunstmatige, gecompliceerde mind?
Brieven en toespraken komen van de kunstmatige, gecompliceerde mind. Zowel in de materiële als in de immateriële wereld blijft of gaat, zit of ligt en beweegt een mens onschuldig. Of, je kunt zeggen, in de natuurlijke eenvoudige mind. Wanneer iemand onbewogen blijft door plezier of lijden, kan zijn mind de natuurlijke eenvoudige mind genoemd worden.
De mind is het probleem en de mind is ook de oplossing. De mind als ego is het probleem. De mind zonder ego is de oplossing. De mind met een kleine letter m is het probleem. De mind met een hoofdletter M is de oplossing. De mind met een kleine letter m maakt deel uit van de persoonlijkheid. De mind met een hoofdletter M is universeel. Hij is niet van jou, niet van mij, van niemand – of van iedereen. De universele mind bevat alle bewustzijn.
De andere manier om het te zeggen – dat is de zen-manier – is dat de mind het probleem is en no-mind de oplossing. No-mind is gewoon een andere manier om het over de kosmische mind, de universele mind, te hebben. Het ‘no’ ontkent het ego, niet de mind! Onthoud dat! Het ‘no’ ontkent het persoonlijke, niet het universele. Het ‘no’ ontkent simpelweg alle beperkingen en helpt je om zo oneindig te worden als je werkelijk bent.
Dit is de meest fundamentele waarheid over de boeddha’s. Hun werk bestaat eruit om je te helpen de persoonlijke mind, die als een dauwdruppel is, op te lossen in de universele mind, die de oceaan is.
Sommige mensen hebben die oceanische mind God genoemd. Het is een mooie naam, maar hij heeft zijn eigen problemen geschapen. Zodra je het God noemt, ontstaat het idee van aanbidding, kerken, tempels, rituelen. En dan komt de lagere mind door de achterdeur binnen!
Je wordt een Christen of een Hindoe of een Mohammedaan. En je zit weer gevangen in dezelfde ketenen. Misschien met andere kleuren maar je zit opnieuw gevangen. Opnieuw word je gedefinieerd en beperkt. Weer verlies je het contact met het geheel.
Het persoonlijke is het illusoire. Het persoonlijke maakt je tot een idioot. Het universele is de waarheid.
Zolang je niet bereid bent in het universele te sterven, kun je de waarheid niet bereiken. Waarheid is een dood, de dood van de egoïstische mind, hoewel het ook een wederopstanding is, een wederopstanding in het universele. Je sterft als persoon en je wordt herboren als God, als Boeddha, als Christus.
Vandaar dat het pad bestaat uit het begrijpen van de mind en zijn werking. De egoïstische mind wil zichzelf voortdurend bezighouden. Dat is een van zijn manieren om je te misleiden. Hij houdt je zo bezig dat je geen tijd hebt om naar binnen te kijken. Alle bezig zijn is extravert.
Naar binnen kijken betekent niet bezig zijn. Er is geen innerlijk bezig zijn als zodanig. En als je ook op een innerlijke manier bezig bent, dan houd je jezelf voor de gek!
Misschien zit je een mantra van binnen te chanten, maar een mantra van binnen chanten houdt je gewoon voor de gek omdat jij de mantra niet bent en de mantra nog steeds buiten je is. Misschien niet buiten je lichaam, maar wel buiten je bewustzijn. Je kunt getuige zijn van je chanten, je kunt je chanten zien, je kunt het observeren. Dat betekent dat je er buiten bent en dat het buiten jou is. Alle bezig zijn is niet-meditatief.
Vandaar dat Maharishi Mahesh Yogi’s Transcendente Meditatie een vals fenomeen is. Het is noch transcendentaal noch meditatie. Het is simpelweg het veranderen van een bezigheid door een andere bezigheid. De een zingt een filmlied en de ander chant de naam van God. Geen verschil in essentie, ze zijn allebei bezig.
Dit is het eerste dat je moet begrijpen als je werkelijk voorbij de mind, de zogenaamde gewone mind, wilt gaan en het universele wilt bereiken. En het universele bereiken is verlichting. Beperkt blijven tot het lagere is onwetendheid.
Osho: The White Lotus – Talks on the Zen Master Bodhidharma #9
Afbeelding: De grote golf voor Kanagawa van Hokusai, Wikimedia Commons.