Vertaling van een essay in Osho News: The IJssel River: a cradle of spirituality.
Start van een nieuwe serie door Srajan, Seekers from the Low Land
Deel 1: Geert Groote, Thomas a Kempis en diverse 14e-eeuwse christelijke gemeenschappen in Nederland.
Zutphen, Sint-Walburgiskerk
Terwijl ik een paar dagen in Zutphen verblijf om op de kat van mijn dochter Marita te passen terwijl zij met haar man Niels in Zweden kampeert, word ik langzaam maar zeker gegrepen door de sfeer van deze oude, middeleeuwse stad. Het betovert me en roept allerlei gevoelens op, zowel wonderbaarlijke als verontrustende, alsof ik deze plek al lang geleden heb gekend.
In de jaren tachtig, kort nadat ik sannyas had genomen van Osho in Poona, heb ik deze streek verschillende keren bezocht, vooral toen ik in de Osho-commune in Arnhem woonde, waar de IJssel zich afsplitst van de Rijn. In Zutphen, ongeveer 30 km stroomopwaarts van Arnhem, was er een kleine gemeenschap van sannyasins, lovers en vrienden van Osho. Garimo’s vader, Paritosh, woonde toen in het stadje Bronkhorst, dat ook vlakbij lag. We kwamen vaak bij hem samen om naar Osho’s videotoespraken te luisteren. (Bronkhorst is de kleinste stad van Nederland, met een paar huizen en een café, die echte stadsrechten kan claimen.)
In Poona deed ik wat computerwerk voor Waduda van de Mystery School. Daar kwam een beeld bij me op dat ik in deze tekening heb verwerkt. Aan de ene kant zien we een monnik in een klooster die een manuscript van Thomas a Kempis’ De imitatione Christi’ kopieert, aan de andere kant ben ik bezig met teksten van Osho. Als ik ernaar keek, kwam vaak het beeld van een klein klooster in Zutphen in me op.
Een ander beeld dat me raakt is dat van een bronzen standbeeld van een monnik, dat net buiten de stadsmuren van Zutphen staat. Een monnik in een gewaad met kap, zonder gezicht, maar die je strak aankijkt. Het roept herinneringen op aan het zoeken naar verlossing, het zoeken naar God in geschriften, de worsteling met het celibaat, het rondtasten in het duister…
Het heeft me geïnspireerd om me te verdiepen in de geschiedenis van Zutphen, de IJssel en de nabijgelegen steden Deventer en Zwolle, en de christelijke mystici, leken en geleerden die authentieke zoekers naar de waarheid waren in de Lage Landen, en daarover te schrijven.
Standbeeld van Thonis van Grol Drogenap door kunstenaar Oscar Rambonnet. (Foto van de auteur).
Thonis van Grol blijkt echter geen monnik geweest te zijn maar de stadstrompetter die bekend stond om zijn drankkzucht en geldgebrek, vandaar de bijnaam Drogenap. (Nap betekent beker of buidel). Monnik of berooide dronkelap, het gaat om de sfeer van de middeleeuwen die het beeld oproept.