Bijna iedereen wordt op een dwaalspoor gebracht, van zijn ware aard vandaan, en hoe verder hij wegraakt, hoe ellendiger hij zich gaat voelen…
Ik heb eens gehoord over een groot chirurg die pas op zijn vijfenzeventigste met pensioen ging. Het was ongebruikelijk om iemand zo lang in dienst te houden, maar deze chirurg was dan ook een meesterchirurg. In heel het land was er niemand die ook maar enigszins aan hem kon tippen. Zelfs op zijn vijfenzeventigste was hij nog de beste chirurg. Dus in plaats van hem op zijn zestigste met pensioen te sturen hadden ze hem liever overgehaald om door te blijven gaan.
Op zijn vijfenzeventigste zei hij: ‘Genoeg is genoeg. Nu wil ik uitrusten en relaxen. Ik ben doodop.’
Op zijn laatste dag gaven zijn vrienden een feest ter ere van zijn afscheid en ze stonden allemaal vrolijk te drinken en te dansen. Maar hij stond daar maar in een hoekje, verdrietig en ellendig te wezen. Een van zijn vrienden kwam naar hem toe en vroeg: ‘Wat is er aan de hand? Wij zijn hier allemaal bij elkaar gekomen om je vrolijk en feestelijk vaarwel te zeggen en jij staat hier maar in een hoekje alsof er iemand is overleden. Waarom kijk je zo ellendig?’
Hij zei: ‘Jullie hebben de vinger op mijn zere plek gelegd. Ik loop al bijna zestig jaar rond met die wond. Ik heb nooit chirurg willen worden. Mijn vader was arts, mijn moeder was arts en ze hebben me allebei gedwongen om chirurg te worden. Ik wilde muzikant worden. En ze bleven maar op me hameren: “Ben je helemaal gek geworden? Als je muzikant wordt, kun je hooguit straatmuzikant worden. Maar als je naar ons luistert, sturen we je naar de beste onderwijsinstellingen, naar de beste medische faculteit, naar de beste chirurgieopleiding. We zullen een groot chirurg van je maken. Je naam zal in de geschiedenisboeken terechtkomen.”
Net als ieder kind was ik hulpeloos. Ze hebben me gedwongen, ik ben chirurg geworden. Ze hadden wel gelijk, ik ben wereldberoemd geworden. Ik heb nooit enige vreugde gevoeld. Ik heb als een robot gewerkt. Misschien ben ik daarom wel zo’n goede chirurg geworden, omdat ik mijn menselijke hart ben kwijtgeraakt. Mijn hart is bijna dood. Als ik muzikant was geworden had niemand misschien ooit mijn naam gehoord, maar wat maakt dat nou uit? Dan had ik me wel vervuld, bevredigd gevoeld. Dan was ik mijn eigen zelf geweest.’
De mens wordt als tabula rasa geboren, gewoon een blank vel papier, zonder dat er iets op geschreven staat. Maar hij brengt zaadjes met zich mee en als hij vrijheid en steun krijgt, wordt hij een uniek individu. Niemand kan voorspellen wat zijn bestemming zal zijn, maar één ding is zeker: als hij niet belemmerd wordt in zijn groei zal hij ontzettend tevreden zijn, wat hij ook wordt. Misschien wordt hij wel muzikant, gewoon iemand die op een bamboefluit speelt, maar hij zal van binnen een rijkdom, een tevredenheid bezitten die zelfs de rijkste mensen niet kunnen hebben.
Zijn zaadje is niet kapotgemaakt. Hij is zijn eigen zelf kunnen worden, niet een kopietje van iemand anders. Misschien is hij wel geen lotusbloem, maar gewoon een madeliefje of zelfs alleen maar een grasbloempje zonder naam, anoniem, een niemand, maar dan zal hij toch in de regen en de wind en de zon staan dansen met evenveel vreugde als welke roos dan ook.
Maar dit is een van de grootste problemen geweest: ze grijpen elk kind wat geboren wordt vast om er iets van te gaan maken. Het kan niemand wat schelen of het zelf iets te zeggen heeft, of dat het zijn eigen lied wil zingen. Met alle goede bedoelingen proberen ouders, priesters, leraren, de hele maatschappij, iemand te vormen naar hun eigen opvattingen.
En dit is de enige oorzaak van de menselijke ellende, want niemand is wat hij geweest zou zijn als ze hem vrij hadden gelaten, gesteund, geaccepteerd, gevoed. Iedereen is misvormd geraakt.
En het probleem wordt nog complexer, want mensen die kinderen misvormen doen dat ‘om hun eigen bestwil’. Ieder kind komt met geweldig veel energie en potentie aan, maar heel de maatschappij om hem heen begint hem te kneden, idealen te geven: je moet een Jezus Christus worden of een Gautam Boeddha, je bent niet acceptabel zoals je bent. Als je gerespecteerd wilt worden, geëerd, erkend, dan moet je iemand worden volgens de ideeën van de maatschappij waarin je bent geboren.
Dus wordt iedereen op een dwaalspoor gebracht, van zijn ware aard vandaan, van zijn wezen vandaan, en hoe verder hij wegraakt, hoe ellendiger hij zich gaat voelen… Dit is bijna iedereen overkomen. Een heel enkele keer maar ontsnapt een kind er per ongeluk aan, weet het te overleven, zijn eigen lot te beschermen en laat het niemand toe om hem een andere kant op te sleuren.
Osho, The Razor’s Edge, pp. 292-293.
Uit de serie 1001 verhalen, verzameld door Shanti.
Eerder verschenen in het Engels in Osho News, www.oshonews.com.
Afbeeldingen:
https://static01.nyt.com/images/2007/05/01/science/01docs.xlarge1.jpg
https://store.willismusic.com/PRODUCTS/LOGOS/photoblog/kidphoto1.JPG