De Dood moet bekennen: ik heb nog nooit iemand doodgemaakt!
In de Upanishads staat een heel mooi verhaal:
Een oude man, een schatrijke man, een brahmaan van de allerhoogste kaste, een groot schriftgeleerde, is bezig om cadeaus uit te delen aan andere brahmanen omdat hij weet dat hij spoedig zal komen te overlijden. Zijn zoontje, die Nachiketa heet, kijkt naar al die dingen die hij uitdeelt. Het is allemaal rotzooi, mensen geven dat soort dingen weg als cadeau. Ik heb cadeaus geobserveerd, ze blijven maar van hand tot hand gaan. Niemand doet er iets mee, ze zijn zo nutteloos dat je al rond gaat kijken aan wie je ze zal geven zodra je ze krijgt.
De Upanishads: eeuwenoude Indiase geschriften.
Hij had duizenden koeien, in die dagen waren koeien in India het symbool van rijkdom. Hoeveel koeien bezit je, dat was je bankrekening. Maar hij had de oudste koeien uitgezocht, die geen melk meer gaven. En in India is een oude koe een last. Je kunt haar niet doodmaken, want ze is je moeder. Ze geeft jou geen melk, maar je kunt je moeder niet laten verhongeren. Dat is niet religieus.
Het is ongelooflijk wat in het geschrift van Manu staat, dat nu nog steeds na vijfduizend jaar de Hindoe samenleving beheerst. Daar staat: ‘Een koe doodmaken staat bijna gelijk aan honderd onaanraakbaren, soedra’s, doodmaken.’ De koe is zo waardevol dat de misdaad opweegt tegen het doden van honderd soedra’s, de onaanraakbaren, de armen, de armsten ter wereld. En God zal het je wel vergeven als je honderd soedra’s doodmaakt, maar niet als je ook maar één koe doodmaakt.
Dus hij gaf oude koeien weg aan andere brahmanen en omdat de jongen onschuldig was kon hij niet zien waarom hij dat deed. Hij vroeg zijn vader: ‘Wat doet u nou? Deze mensen zijn al arm en ze lijden honger en u geeft ze oude koeien, waarvan ik heel goed weet dat ze helemaal geen melk meer geven. Het lukt deze arme brahmanen niet eens om twee maaltijden per dag bij elkaar te scharrelen. Hoe moeten ze die koeien dan gaan voeren?’
Hij bleef steeds maar weer aandringen, zozeer dat zijn vader er boos van werd. Hij zei: ‘Pas maar op, straks geef ik jou ook nog weg!’
Hij zei: ‘Aan wie geef je me dan weg?’
In zijn kwaadheid zei de vader: ‘Ik geef je aan de Dood.’
Terwijl de brahmanen allemaal voorbijkwamen, bleef hij wachten. Toen de ceremonie van weggeven voorbij was vroeg hij aan zijn vader: ‘Maar de dood is nog niet gekomen en u zou me aan de dood weggeven. Ik zal op zoek moeten gaan naar de dood want in zekere zin heeft u me al aan de dood gegeven in uw kwaadheid.’
De vader wist wel… ‘Waar moet hij de dood nou gaan zoeken?’
Hij zei: ‘Dat is goed, ga jij maar zoeken. Als je hem kunt vinden, zal ik je weggeven…’
Het is een prachtig verhaal, hoewel het van hieraf allegorisch wordt. De kleine Nachiketa -een van de mooiste namen wat zoekers betreft – gaat overal aan iedereen vragen waar hij de Dood kan vinden. Totdat hij tenslotte bij het huis van de Dood aankomt. Maar de Dood is weggegaan om een paar mensen op te halen wiens tijd gekomen is. Dus komt hij zijn vrouw tegen. De vrouw, die een brahmaan van zo’n hoge kaste voor zich ziet -en zo’n onschuldig kind ook nog- vraagt of hij binnen wil komen.
Hij zei: ‘Nee, ik ga niet naar binnen als de Dood me niet uitnodigt. Ik blijf buiten zitten.’ De vrouw brengt hem eten en iets om te drinken. Hij weigert het. Hij zegt: ‘Ik blijf vasten totdat de Dood komt.’
Er zijn drie dagen voorbijgegaan en de vrouw maakt zich ernstig zorgen: het jongetje heeft nog niets gegeten, nog niets gedronken. Eindelijk komt de Dood terug en Nachiketa zegt: ‘Mijn vader heeft me aan u gegeven.’
De Dood zegt: ‘Maar jij bent te jong. Het is jouw tijd nog niet en je vader heeft niet het recht om je weg te geven. Als het jouw tijd is, kom ik je zelf wel halen. Je hebt zo’n lange reis gemaakt, onnodig, en je hebt zitten vasten. Zelfs ik leef met je mee. Wat kan ik voor je betekenen? Zeg jij het maar, je mag van mij drie wensen doen. Je mag al het geld hebben dat je wilt, je kunt een groot koninkrijk krijgen als je dat wilt, welke mooie vrouw je ook verlangt, je kunt haar krijgen. Wat je maar wilt, zeg het gewoon en ik doe het.’
Nachiketa zegt: ‘Als ik een koning ben, komt u dan wel of niet?’
En de Dood zegt: ‘Wat stel je een vreemde vragen. Uiteindelijk zal ik op een zekere dag moeten komen, of je nou een koning of een bedelaar bent.’
Hij zegt: ‘Dan heeft geen enkele zin om een koninkrijk te vragen. En de dood zal voor de rijkste man hetzelfde zijn. Aangezien u toch gaat komen zie ik geen enkele reden om iets van deze wereld te vragen. Ik zal u maar één vraag stellen: ‘Als u komt, ga ik dan echt dood, of is het maar een façade? Ga ik gewoon van lichaam wisselen zoals van huizen? U moet me de waarheid vertellen.’
De Dood is ten einde raad, want dit is zijn geheim. Maar beloofd is beloofd, dus zegt de Dood: ‘Het is heel moeilijk voor mij om je daar antwoord op te geven, maar tegenover zo’n onschuldige navraag moet ik wel eerlijk antwoord geven. Ik heb nog nooit iemand doodgemaakt. Ik heb gewoon hun oude verrotte lichamen, hun oude verrotte geesten vervangen en nieuwe lichamen aan hen gegeven.
En er zijn een paar die zo totaal en zo bewust geleefd hebben dat ze niet terug hoeven te komen in de wereld als een afzonderlijke entiteit. Zij krijgen niet opnieuw een lichaam. Zij krijgen van mij het hele bestaan om in te verdwijnen. Zij zullen in de kosmos zijn, niet als afzonderlijke eenheden, maar als één met het geheel…’
Daarop zegt Nachiketa: ‘Dan is er geen probleem. Ik hoef niet bang te zijn voor u. U bent gewoon niets anders dan een fictie. Zij die onbewust leven geloven dat u er werkelijk bent, zij die bewust leven weten dat u een fictie bent, gewoon uiterlijke schijn.’
Osho, Sat Chit Anand, pp. 374-375.
Osho, The message beyond words – A dialogue with the Lord of Death.
Uit de serie 1001 verhalen, verzameld door Shanti.
Eerder verschenen in het Engels in Osho News, www.oshonews.com.
Afbeeldingen:
http://cdn.playbuzz.com/cdn/620c0cb4-8bfc-4ca6-8a39-834ad0a8d6a6/59aac7cc-d0b1-4ed5-9346-12c5f6b3c7d9.jpg
http://www.inner-quest.org/Images%202/upanishad.gif
http://www1.sulekha.com/mstore/ssubbanna/albums/default/Nachiketas%20Yama%20-ShriSRajam.jpg