Het Chassidisme is in de eerste helft van de 18e eeuw ontstaan in Polen. De grondlegger is rabbijn Yisroel ben Eliezer (1698-1760), bijgenaamd de Ba’al Shem Tov (Hebreeuws voor Meester van de Goede Naam). De Chassidiem houden zich net als andere orthodoxe joden strikt aan de joodse wetgeving, zoals de spijswetten en kledingvoorschriften. Chassidische mannen dragen in het openbaar zwarte kleding en een hoed of keppeltje, aan de zijkant van hun hoofd dragen sommigen lange pijpenkrullen, genaamd peies. Vrouwen dragen een rok of jurk en moeten na hun huwelijk hun hoofd bedekken met een sjaal, hoed, muts of pruik en tonen zich minder in het openbaar.
‘Een paar dingen over het Chassidisme. Ten eerste, het woord ‘hasid’ komt van een Hebreeuws woord dat ‘vroom’, ‘zuiver’ betekent. Het is afgeleid van het zelfstandig naamwoord ‘hased’ dat genade betekent. Dit woord ‘hasid’ is erg mooi. Het uitgangspunt van het Chassidisme is helemaal gebaseerd op genade. Het is niet dat JIJ iets doet — het leven gebeurt al, je bent gewoon stil, passief, alert, ontvangend. God komt door zijn genade, niet door jouw inspanning. Dus het Chassidisme kent geen verzakingen die jou worden voorgeschreven. Het Chassidisme gelooft in het leven, in vreugde.
Het Chassidisme is één van de religies in de wereld die leven-bevestigend is. Het heeft geen verzaking in zich; je moet niets verzaken. Integendeel, je moet vieren. De stichter van het Chassidisme, Baal-Shem, zou gezegd hebben: ‘Ik ben gekomen om jullie een nieuwe weg te leren. Het is niet vasten en boetedoening – en het is geen toegeeflijkheid, maar vreugde in God.’
De Chassied houdt van het leven, probeert het leven te ervaren. Juist die ervaring begint je een evenwicht te geven. En in die staat van evenwicht, op een dag, wanneer je echt in evenwicht bent, zonder op deze kant of op die kant te leunen, wanneer je precies in het midden bent, transcendeer je. Het midden is het hogere, het midden is de deur van waaruit je verder gaat.
Als je echt wilt weten wat het bestaan is, dan zit hem dat niet in het leven, noch in de dood. Leven is het ene uiterste, dood is het andere uiterste. Het is precies in het midden waar noch dood noch leven is, waar men eenvoudigweg ongeboren, dood-loos is. In dat moment van evenwicht, balans, daalt genade neer. Ik zou willen dat jullie allemaal Chassieden worden, ontvangers van genade. Ik zou willen dat jullie deze wetenschap leerden, deze kunst van het evenwicht.
De mind kiest heel gemakkelijk voor het extreme. Je hebt mensen die zich overgeven: zij geven zich over aan sensualiteit, seksualiteit, voedsel, kleding, huizen, dit en dat. Je hebt mensen die toegeven – ze leunen te veel tegen het leven aan, ze wankelen, ze vallen om. Dan heb je mensen die bang worden, als ze zien dat mensen van het koord van het bestaan naar beneden vallen in toegeeflijkheid, in de afgrond van toegeeflijkheid vallen; ze beginnen naar het andere uiterste te neigen. Ze verzaken de wereld, ze vluchten naar de Himalaya. Ze ontvluchten hun vrouw, hun kinderen, hun huis, de wereld, de maatschappij en ze verstoppen zich in kloosters. Zij hebben een ander uiterste gekozen. Toegeeflijkheid is het uiterste leven; verzaking is de uiterste dood.
De hele Chassidische benadering is om geen enkel uiterste te kiezen, enkel in het midden te blijven, beschikbaar voor beide en toch voorbij beide, niet geïdentificeerd te raken met een van beide, niet geobsedeerd en gefixeerd te raken met een van beide – enkel vrij te blijven en vreugdevol te genieten van beide. Als het leven komt, geniet dan van het leven; als de dood komt, geniet dan van de dood. Als God uit Zijn genade liefde geeft, leven — goed; als Hij de dood zendt, moet het goed zijn — het is Zijn geschenk.
Baal-Shem heeft gelijk wanneer hij zegt: ‘Ik ben gekomen om jullie vreugde in God te leren. Het Chassidisme is een vierende religie. Het is de zuiverste bloei van heel de Joodse cultuur. Het Chassidisme is de geur van het gehele Joodse ras. Het is één van de mooiste fenomenen op aarde. Het Chassidisme leert leven in gemeenschap. Het is een zeer gemeenschappelijke benadering. Het zegt dat de mens geen eiland is, de mens is geen ego – zou geen ego mogen zijn, zou geen eiland mogen zijn. De mens moet een leven in gemeenschap leiden.
Maar wat gebeurt er dan wanneer een traditie gevestigd raakt? Nu is het Chassidisme een gevestigde traditie, nu is het zelf een orthodoxie geworden. Nu is de tijd rijp. Als de gemeenschap bestaat in New York -er bestaat een Chassidische gemeenschap in New York- is nu de tijd rijp, maar nu zijn zij zelf orthodox geworden. Zij hebben hun eigen traditie. Zij kunnen niet tegen Baal-Shem ingaan. En deze mensen die nu Chassieden zijn, zijn niet echt meesters, zij zijn gewoon volgelingen van de volgelingen van de volgelingen.’
Osho, The Art of Dying #3
De Netflix film The Unorthodox (4 afleveringen – 2020) gaat over een Chassidische vrouw uit Brooklyn die vlucht uit een gearrangeerd huwelijk naar Berlijn. Ze gaat bij een groep musici wonen maar dan komt haar verleden om de hoek kijken.
Zie: The Unorthodox.