Laat bewustzijn problemen verdwijnen, of is er een mogelijkheid dat bewustzijn onderdrukking met zich meebrengt?
Dat hangt van jou af. Er bestaat een klein gevaar voor; als je gewaar-zijn aan jezelf opdringt, zal het onderdrukkend zijn. Als je toelaat dat bewustzijn bezit van je neemt, zal het niet onderdrukkend zijn. Als je bewustzijn koppig beoefent, als het een soort wil is, dan zul je onderdrukken. Wil onderdrukt altijd: wil is de bron van onderdrukking; waar er wil is, zal er onderdrukking zijn.
Dus je bewustzijn moet niet vanuit wilskracht komen. Het moet vanuit begrip komen. Het moet ontspannen zijn, het moet een soort loslaten zijn, niet afgedwongen. Dat is een van de meest essentiële dingen die je moet begrijpen: als je probeert om bewust te worden, ga je onderdrukken.
Bijvoorbeeld, er is boosheid opgekomen en je probeert je bewust te worden van de boosheid – koppig, geforceerd, gewelddadig, agressief: activiteit met wil. Met die inspanning zal de boosheid zich terugtrekken: ze zal in het reservoir van je onbewuste vallen. Het zal zich verplaatsen naar de kelder van je wezen en daar wachten. Wanneer je inspanning weg is – en inspanning kan niet continu zijn, want inspanning vermoeit je. Je kunt een inspanning leveren, wil voor een moment, voor een paar ogenblikken, voor een paar uur, of voor een paar dagen, maar vroeg of laat zul je een vakantie nodig hebben. Je zult moe zijn van de hele inspanning, en op het moment dat je op vakantie bent, zal de boosheid terugkomen, en met meer kracht omdat het onder druk kwam te staan, terwijl het onderdrukt werd. En wanneer energie onder druk komt te staan, wint ze aan energie, wordt ze meer gecondenseerd. Dus wanneer het deksel van je inspanning en wil wordt verwijderd, zal de boosheid in gewelddadige woede exploderen.
Dat is wat er gebeurt met mensen die dingen cultiveren. Ze kunnen hun boosheid onderdrukken, maar ze zullen alleen maar woede creëren. Boosheid is tijdelijk, woede is chronisch. Boosheid is niet iets om je zorgen over te maken – het komt en gaat, het is gewoon een briesje. Maar woede is gevaarlijk. Het wordt een deel van je, het wordt je basis. Het is er altijd.
Ken je geen mensen die altijd boos zijn? Ze laten hun boosheid misschien helemaal niet zien, maar ze zijn altijd boos. Wat ze ook doen, ze doen het in woede. De boosheid stroomt voortdurend onder hen als een onderstroom. Het is ondergronds geworden, maar het heeft invloed op hun liefde, het het heeft invloed op hun vriendschap, het heeft invloed op hun vrouw. Ze worden afstotelijk, ze worden lelijk – en misschien zijn ze helemaal niet boos, laten ze geen boosheid zien.
Normaal zijn mensen die boos worden om kleine redenen goede mensen, ze zijn nooit woedend. Je kunt ze vertrouwen, ze kunnen niet moorden of zelfmoord plegen. Ze zullen nooit zoveel vergif verzamelen. Er wordt een beetje vergif aangemaakt – weggegooid. Ze zijn altijd fris, gezond. Situaties creëren boosheid, maar ze verzamelen het niet, ze stapelen het niet op, het zijn geen hamsteraars.
De zogenaamde goede mensen, respectabele mensen, heiligen, enzovoort, zijn de echt gevaarlijke mensen. Ze blijven accumuleren; op een dag zal het exploderen. En als het niet explodeert, moet het wel hun levensstijl worden. Het zal chronisch zijn.
Breng nooit bewustzijn door wilskracht. Alles wat door wilskracht gebracht wordt, zal verkeerd zijn. Laat dat het criterium zijn.
Hoe moet je dan bewustzijn brengen? Begrijpen.
Wanneer er woede opkomt: probeer te begrijpen waarom het komt; probeer het te begrijpen zonder te veroordelen, zonder te rechtvaardigen, zonder te evalueren. Kijk er gewoon naar. Je zou neutraal moeten zijn: net zoals je naar een wolk kijkt die in de lucht beweegt.
Osho: The Perfect Master – Talks on Sufi Stories Vol I #6.
All Problems Are Out of Unawareness.