Boeddhabeelden

Wees helemaal niet te serieus. Mijn boodschap is die van blijdschap. Dat is waar ik verschil van Boeddha. Boeddha is een ernstig mens; er bestaat geen enkel beeld waarop hij lachend is afgebeeld, of zelfs maar glimlacht. Ja, er zijn Chinese en Japanse beelden van Boeddha waarop hij soms lachend is afgebeeld — soms zelfs schaterlachend, schuddend met zijn buik. Maar dat zijn Chinese en Japanse boeddha’s.


Boeddhabeeld in China

In feite kun je, als je een Chinees boeddhabeeld ziet en een Indiaas boeddhabeeld, je geen enkele relatie tussen beide voorstellen; zo totaal verschillend zijn ze. De Indiase Boeddha is zeer ernstig. Zijn lichaam is atletisch: hij heeft een grote borst en een heel erg geslonken buik – helemaal geen buik. En als je de Chinese Boeddha ziet, is hij precies het tegenovergestelde. Je zult de grote borst helemaal niet vinden, die is volledig verloren gegaan omdat de buik zo groot is. En je kunt zelfs in marmeren beelden zien dat de buik trilt van het lachen. Zijn gezicht is totaal anders, het is rond en geeft je het gevoel van een kind. Het gezicht van de Indiase Boeddha is zeer Romeins – het werd gemaakt nadat Alexander India had bezocht – het is Grieks en Romeins. De gelaatstrekken zijn niet Indiaas. Kijk nog eens naar een Indiaas Boeddhabeeld, de gelaatstrekken zijn niet Indiaas. Alexander en zijn schoonheid maakten zoveel indruk op de mensen dat zij Alexander’s gezicht op Boeddha’s lichaam hebben geplaatst.


Boeddhabeeld in Noord-India, Gupta Rijk periode 6e eeuw. 

En hij is zeer ernstig, uiterst ernstig. Je kunt je niet voorstellen dat hij ooit zou lachen. Maar toen het Boeddhisme China bereikte ontmoette het een zeer diepgaande filosofie – het tegenovergestelde. De dialectiek gebeurde daar. Het Boeddhisme werd de these en het Taoïsme werd de antithese: de ontmoeting tussen Boeddha en Lao Tzu. Het Chinese boeddhabeeld is een kruising, het is half Gautama Boeddha en half Lao Tzu — ze zijn in elkaar versmolten. Die buik behoort aan Lao Tzu, die lach behoort aan Lao Tzu, en de stilte behoort aan Boeddha. Het is de grootste ontmoeting die ooit in de wereld heeft plaatsgevonden. Daaruit is het meest diepgaande, het meest veelbetekenende verschijnsel in de hele geschiedenis geboren: Zen.

Osho: The Dhammapada; The Way of the Buddha Vol 2 #2 vraag 2.