Als je me wilt herinneren, herinner me dan nooit als een filosoof, als een priester — nee, nooit. Dat zijn vieze woorden voor mij. Herinner mij als een dichter. Je gaat nooit naar een dichter toe en zegt tegen hem, ‘Je bent tegenstrijdig,’ omdat je het begrijpt. Een dichter heeft geen verplichting om consequent te zijn. Hij kan duizend liederen zingen met verschillende stemmingen. Als hij droevig is, zingt hij een droevig lied; en als hij blij is, zingt hij een blij lied. Mijn wezen is meer dat van een dichter. En als je echt mijn aanwezigheid wilt voelen, zul je ook de weg van de poëzie moeten leren. Kunst is voor mij de grootste religie. En esthetiek is voor mij een gebed.
En ten tweede: er bestaat geen tegendeel voor mij. Het lijkt tegenstrijdig voor je; voor mij is het dat niet. Voor mij zijn er helemaal geen tegenstellingen, omdat elke tegenspraak niets anders is dan een aanvulling. Er is geen manier om echt tegen te spreken. De nacht is niet in tegenspraak met de dag. Hij geeft alleen rust aan de dag-energie om in de morgen weer tot leven te komen. Als er geen nacht was, zou er ook geen dag meer zijn. Het is door de nacht dat de dag leeft en weer vitaliteit krijgt. En het is door de dag dat de nacht geboren wordt. Het is door het leven dat de dood komt, en het is door de dood dat het leven telkens weer terugkomt. Het zijn geen vijanden, het zijn vrienden, partners in hetzelfde spel.
Dus als je mij met grote liefde begrijpt, zul je zien dat die tegenstellingen er voor jou misschien uitzien als tegenstellingen, omdat je begrip nog klein is. Wanneer je begrip een beetje groter is, wanneer je naar een iets hoger stadium van bewustzijn bent gegaan, zullen die tegenstellingen er niet meer als tegenstellingen uitzien. Ze zullen wat ik zeg zeer rijk maken.
Als je alleen over Zen praat, heeft het een bepaald soort rijkdom. Als je alleen over Soefi’s praat, heeft het een ander soort rijkdom. Maar als je zowel over Soefi’s als Zen praat, is de rijkdom immens. Het is meer dan de som van Zen en Soefisme. Het is niet alleen Zen plus Soefisme: het is Zen vermenigvuldigd met Soefisme — het is multi-dimensionaal.
Vandaar dat ik door verschillende vensters blijf spreken. Soms sta ik aan het raam dat naar het oosten opent en spreek ik over het oosten en de zon die opkomt en de morgen. En soms sta ik bij het raam dat naar het westen opent en spreek ik over de avond en de zonsondergang en de schoonheid ervan. En ik ga door met veranderen, want er zijn vele deuren naar het goddelijke.
Osho, The Perfect Master Vol 1 # 4