Geen water geen maan

Het book ‘No Water No Moon’ is een Osho klassieker. Het bevat, zoals de subtitel zegt, 10 onderrichtende verhalen voor iedere dag.
Osho levert de lezers een fris inzicht in Zen en de aard van ware verlichting. Door deze zenverhalen verkent hij de essentie van Zen in al haar schoonheid en mysterie. Er doorheen geweven zijn Zen shocks, Zen tikken en hartelijk lachen, hetgeen lezers uit de sleur van het alledaagse leven naar een staat van bewustzijn van de de essentie van het bestaan en van wie zij werkelijk zijn, doet schudden.

Het boek ‘No Water No Moon’ gaat over de tot verlichting gekomen vrouw Chiyono. Want aangezien de geschiedenis een mannengeschiedenis is, kennen we alleen verhalen over de mannelijke verlichten die er geweest zijn. Dankzij Osho, die een van de schaarse meesters is die hierbij op het belang van de vrouwelijke energie wijst, kennen we ook vrouwen in deze ultieme staat van zijn. Chiyono is er een van. Zij is een zogenaamde Zen non. En Osho geeft aan, dat zij gedurende veel jaren studie maakte van religieuze onderwerpen, zoals God, het verschijnsel verlichting en de ultieme ervaring. Maar het goddelijke, verklaart Osho, kun je niet bestuderen. Het bevindt zich in het centrum, niet in de periferie. Alles wat aan de oppervlakte ligt en opgedeeld kan worden in stukjes … daar kun je studie van maken.
Het woord wetenschap betekent kennis en wel kennis over de periferie. Het is kennis over iets waarbij er geen sprake is van het Centrum. Maar bij het goddelijke en bij verlichting gaat het om totaliteit. Je moet het zelf worden, wil je het gaan kennen. Je moet eerst het goddelijke binnengaan en er één mee worden.

Bijna alle godsdiensten hebben het erover, dat je het ego moet laten vallen. Pas dan kun je tot overgave komen van jezelf tot God, de priesters enzovoort. Maar het ego is een weerspiegeling van God, legt Osho uit. Net zoals God het centrum van het bestaan is, is het ego het middelpunt van de persoonlijkheid. En je kunt niet zomaar een schaduw of reflectie van iets laten vallen. Je zult de bron van de verschijningsvorm eerst teniet gedaan moeten hebben.
Chiyono, de Zen Non uit het verhaal in ‘No Water No Moon’ was een zeer bevlogen zoekster. Al jong wist ze, dat ze helemaal voor het goddelijke wilde gaan. Daarmee had ze een liefdesrelatie. Niemand kon daar als mogelijke huwelijkspartner aan tippen en daarom wees ze verschillende aanzoeken van adelijke personen af. Ze meldde zich bij diverse zenkloosters omdat ze daar non wilde worden. Maar de meesters wezen haar allemaal af, omdat ze zo’n mooie vrouw was. Men was bang, dat Chiyono problemen onder de monniken zou veroorzaken, omdat dit nu eenmaal mannen zijn die hun seksualiteit verdrongen hebben. De meesters zagen, dat haar zoeken authentiek en oprecht was, maar ze moesten tegelijkertijd ook een klooster runnen met 500 monniken.
Op een bijzondere manier slaagt Chiyono er toch in om in een klooster toegelaten te worden. Vervolgens deed ze haar uiterste best om tot zelfrealisatie te komen. Jaren van studie en meditatie leverden dit uiteindelijk niet op, maar hadden wel haar bereidheid tot de top gebracht. Vervolgens deed ze een ontdekking waarnaar de titel van het boek verwijst: ‘Geen Water, Geen Maan’. Een buitengewoon boeiende ervaring had Chiyono die haar bij het simpele dragen van een emmer water ten deel viel.

Naast dit verhaal staan er nog 9 prachtige verhalen in dit boek, zoals over Hakuin en over Gutei, hele indringende verhalen die door de Zen visie zo’n bijzondere wending en interpretatie krijgen. Ook zijn ze voorzien van een heerlijke dosis humor.
Het gebeurde eens, dat een konijn en een leeuw samen een restaurant bezochten. Plotseling keken alle bezoekers op en ze konden hun ogen niet geloven. Het konijn bestelde een salade bij de ober en gaf aan, dat er geen dressing op moest. De ober keek angstvallig naar de leeuw en vroeg aan het konijn: ‘En wat mag ik aan uw vriend serveren?’ Het konijn zei: ‘Niets!’ De ober vroeg: ‘Heeft hij dan geen honger?’ Het konijn staarde de ober aan: ‘Denk je dat ik hier nog zou zitten, als hij echt een leeuw was? Hij doet alsof, hij is een acteur.’
Osho concludeert, dat we in een wereld van acteurs leven. Er is weinig, dat nog ‘echt’ te noemen is.
En hij waarschuwt: ‘Dit is zoals de mind functioneert. Wanneer je naar iets kijkt, breng je de mind in om het kleur te geven. Doe dat niet bij een verlichte, omdat het voor een verlichte persoon geen verschil zal maken, maar jij zult de kans mislopen om de schoonheid ervan te zien.’

Het boek ’No Water No Moon’ wordt in Nederland tweedehands aangeboden en is verder via internet te bestellen.

Boekbespreking van Donna van der Steeg.