Onze grondhouding is ‘Nee’. Waarom? Omdat ‘nee’ je een gevoel geeft dat je iemand bent. De moeder heeft het gevoel dat ze iemand is – ze kan nee zeggen. Iets wordt ontzegd, het ego van het kind is gekwetst en het ego van de moeder is voldaan. ‘Nee’ is ego- vervullend; het is voeding voor het ego, vandaar dat we ons erin oefenen om nee te zeggen.
Waar je in het leven ook maar heengaat, overal kom je neezeggers tegen, omdat je met nee voelt dat je gezag hebt – je bént iemand, je kunt nee zeggen. Als je zegt ‘Ja, meneer’, zorgt dat ervoor dat je je minderwaardig voelt; je het gevoel hebt dat je iemands ondergeschikte bent, een niemand. Alleen dan zeg je ‘Ja, meneer’. Ja is positief en nee is negatief.
Onthoud dit: nee is ego-vervullend, ja is de methode om het zelf te ontdekken. Nee versterkt het ego; ja vernietigt het. Ga eerst eens na of je ja kunt zeggen. Kun je geen ja zeggen, is het onmogelijk om ja te zeggen, alleen dan zeg je nee.
Onze manier van doen is daarentegen allereerst nee te zeggen; pas als het onmogelijk is om nee te zeggen, alleen dan zeggen we ja, maar met een ver- slagen houding.
Probeer het eens op een dag. Doe jezelf de belofte dat je vierentwintig uur lang gaat proberen in iedere situatie met ja te beginnen. Bekijk eens wat een diepe ontspanning je dat geeft.
Doodgewone dingen! Het kind vraagt of het naar de film mag. Hij gaat sowieso; jouw nee heeft niets te betekenen. Integendeel, jouw nee wordt een uitnodiging, jouw nee maakt het nog aantrekkelijker, omdat het kind, als jij je ego voedt, ook zal proberen het zijne te versterken. Hij zal proberen om tegen jouw nee in te gaan en hij weet best manieren om van jouw nee een ja te maken, hij weet hoe hij dat moet regelen. Hij weet dat er maar een klein beetje moeite voor nodig is, een beetje aandringen en jouw nee wordt ja.
Probeer eens vierentwintig uur op alle mogelijke manieren met ja te beginnen. Je zult er veel moeite mee hebben, omdat je dan gaat inzien dat het nee onmiddellijk voorop gaat. Bij alles komt het nee als eerste – dat is de gewoonte geworden. Gebruik het niet; gebruik ja, en merk hoe het ja je ontspanning heeft gegeven.
Juist denken betekent beginnen met ja. Het betekent niet dat je geen nee kunt gebruiken; het betekent alleen maar met ja beginnen. Neem een instelling van ja zeggen aan. En als het echt onmogelijk is, zeg dan pas nee. Je vindt heus niet veel dingen om nee op te zeggen, als je met ja begint. Als je begint met nee, vind je echt niet veel aanleiding meer om ja te zeggen. Bij het beginpunt staat negentig procent al vast. Je begin kleurt alles, zelfs de uitkomst.
Juist denken betekent denken, maar wel denken met een meevoelende mind. Denk met een ja-zeggende mind.
Osho: Apotheek voor de ziel p. 31-33.