Wat is onzekerheid precies? Het betekent dat morgen niet hetzelfde zal zijn als vandaag. Het betekent dat je morgen misschien niet eens meer leeft. Het betekent dat je elk moment moet leven alsof het het laatste moment is. Een leven van zekerheid zal gewoon saai zijn. Het zal zijn alsof je dezelfde film steeds weer opnieuw ziet – elk detail kennende van wat er gaat gebeuren. Je kunt maar één keer van een film genieten. Als je een idioot bent, dan is het een andere zaak ….
Onzekerheid is het wezen van het leven. Als je onzekerheid niet begrijpt, kun je het leven nooit begrijpen. Seizoenen zullen veranderen; klimaten zullen veranderen; de herfst zal komen, de lente zal komen. Alles zal blijven veranderen, niets kan als vanzelfsprekend worden beschouwd; dit is onzekerheid. Je wilt dat alles zeker is, blijvend. Maar heb je er ooit over nagedacht wat het resultaat zal zijn als alles permanent is? Je eet elke dag hetzelfde voedsel, je zegt elke dag dezelfde dingen, je luistert elke dag naar dezelfde dingen. En er is zelfs geen dood om dit tragische leven af te breken — je leeft in een nachtmerrie.
Onzekerheid houdt mensen fris, levendig, avontuurlijk — wetende dat dingen veranderd kunnen worden. Zelfs zonder dat zij ze veranderen, zullen ze veranderd worden. Er is dus veel ruimte voor verandering, voor transformatie. Een oud gezegde luidt: ‘De authentieke mens is iemand die de zonsopgang nooit vindt waar de zonsondergang hem verlaat.’ Of, ‘waar de zonsopgang hem verlaat, daar vindt de zonsondergang hem nooit.’ Hij is altijd in beweging, hij is een stroom … hij is niet een vuile vijver die nergens heen gaat.
Maar de hele training van onze geest is zodanig dat we bang worden gemaakt voor onzekerheid, en ons hele leven zijn we op zoek naar veiligheid. Financieel, politiek, religieus — in elke dimensie willen we veilig zijn. Maar veiligheid betekent dood, een levende dood. Het betekent dat morgen slechts een herhaling van vandaag zal zijn, en vandaag een herhaling van gisteren. Leef jij? Is er een dans in je leven? Ben je in beweging, groei je, neem je risico’s, neem je de uitdaging aan van gevaarlijke paden? In de aanvaarding van het gevaar, in de aanvaarding dat alles elk moment kan gebeuren, komt het leven tot zijn recht, tot zijn volste recht.
Door de angst voor onzekerheid, ben je ook bang voor het niet weten; en niet weten is de hoogste piek van bewustzijn. Maar je bent vast bang voor de pieken omdat je daar vanaf kunt vallen; je geeft de voorkeur aan de vlakte, de asfaltweg — geen gevaar om daar vanaf te vallen. Je zou graag op het laagste punt in bewustzijn zijn, want van daaruit kun je niet vallen. Miljoenen mensen hebben besloten op het minimum te leven, gewoon uit angst dat je van het maximum kunt vallen. Het is veiliger om op het minimum te leven; het is zelfs veiliger om helemaal niet te leven. Niemand heeft ooit gehoord dat dode mensen onveilig zijn; begraafplaatsen zijn de veiligste plaatsen. Als je eenmaal je graf binnengaat, is er geen angst meer: zelfs de dood kan je niets meer doen — je kunt niet twee keer sterven.
De mens heeft geprobeerd om valse steunpunten voor de veiligheid te creëren, terwijl hij heel goed weet dat ze allemaal omvallen, maar toch gaat hij door met het ophopen van steunpunten om zich heen. Tijd geeft niets om je steunpunten, noch geeft het leven iets om je steunpunten. In feite is het mededogen van de natuur dat wat je ook doet, je onzeker blijft. Je kunt een banksaldo hebben, je kunt een grote verzekering hebben — maar dit zijn slechts strategieën om jezelf voor de gek te houden. Welke verzekering kun je hebben tegen de dood? Wat voor verzekering is er tegen de voortdurende verandering van het leven? Je kunt het niet voorkomen: het is een bergrivier die snel stroomt, van hoge bergen in watervallen stort, zich in valleien beweegt naar de oceaan waar hij volledig zal verdwijnen.
Het idee van veiligheid heeft het idee geschapen van het vergaren van kennis — niets mag onbekend blijven omdat het onbekende onzekerheid schept. Als het bekend is, voel je je veilig. Zelfs kleine dingen probeer je voortdurend te weten … zelfs als je in een trein reist met een passagier, wil je onmiddellijk zijn naam weten, waar hij naartoe gaat, tot welke godsdienst hij behoort, wat zijn beroep is. Je hebt misschien niet gedacht dat dit een manier is om je veilig te voelen over de man, want anders, wie weet? Je zou met een gek kunnen reizen, en midden in de nacht zou hij op je borst kunnen gaan zitten.
Dat is waarom mensen altijd bang zijn voor vreemden. Ze worden ongemakkelijk, zelfs als je je eigen stijl van leven gaat leiden en niet de massa volgt. Dat betekent dat je een buitenstaander wordt, een vreemdeling. Dus blijven mensen hun hoofd maar vullen met allerlei kennis, waarvan het meeste gewoon rommel en onzin is; mensen worden wandelende encyclopedieën.
Osho, The New Dawn # 6