Leo Tolstoj werd eens gevraagd: ‘Hoeveel ervaringen van goddelijke extase heb je in je leven gehad?’
Hij begon te huilen, dikke tranen biggelden uit zijn ogen. Hij zei: ‘Niet meer dan zeven in mijn leven van zeventig jaar, maar ik ben dankbaar voor die zeven momenten. Ik voel me ook miserabel, want in die momenten was het zo vanzelfsprekend dat dit het aroma van mijn hele leven kon zijn. In die momenten was ik er zo zeker van dat dit mijn ervaring kon zijn, dag in, dag uit, jaar in, jaar uit — dit kon zich over mijn hele leven uitspreiden, dit kon mijn aroma worden. Maar dat is niet gebeurd. Die momenten kwamen vanzelf en gingen vanzelf. Maar ik ben God nog steeds dankbaar dat hij, zelfs zonder bewuste inspanning van mijn kant, af en toe aan mijn deuren klopt.’
Dit gebeurt bij iedereen — het gebeurt ondanks jou. Als je terugkijkt kun je je een paar momenten herinneren en dat zullen de momenten zijn waarop je ontspannen was, dat zullen de momenten zijn waarop er geen bijzonder verlangen in je mind was, waarop je je geen zorgen maakte, waarop je niet gespannen was, waarop je op de een of andere manier gewoon was.
Let nauwgezet op deze plotselinge toevallige momenten, want daar ligt de geheime sleutel. Dat is hoe de grondbeginselen van religie zijn ontdekt: kijken naar die plotselinge momenten die komen en gaan, en je weet nooit waarom ze komen en waarom ze gaan. Kijken naar de context, de ruimte waarin ze gebeuren, mensen begonnen te proberen die context te creëren.
Als het gebeurt in een ontspannen toestand, als je heel los bent, niet gespannen, dan kun je de context creëren! Je kunt je ontspannen. Als het je overkomt tijdens het zwemmen, dan kun je zwemmen en de context creëren. Als het je overkomt tijdens het hardlopen… en het overkomt verschillende mensen op verschillende manieren. Veel hardlopers weten dat het plotseling gebeurt als je voorbij een bepaalde grens blijft lopen, blijft lopen, blijft lopen — omdat de energieën van de mens drie lagen hebben.
De eerste laag is alleen voor dagelijkse activiteiten; het is een hele dunne laag. Het is genoeg voor je kantoor, vrouw, kinderen — het gewone leven. De tweede laag is voor noodgevallen: je huis staat in brand; misschien was je heel erg moe na de hele dag werken en kwam je thuis en hoopte je lekker uit te rusten, en plotseling als je thuiskomt staat je huis in brand. Onmiddellijk verdwijnt alle vermoeidheid – je bent niet meer moe. Je denkt helemaal niet meer aan je rust, en je probeert de hele nacht het vuur te doven. En zelfs na een hele nacht werken ben je niet moe. Het was niet het gewone energieniveau dat werkte — dat was uitgeput — de noodlaag begon te werken.
En de derde laag is dieper dan dat. Als je doorgaat…. bijvoorbeeld, als je een dag, twee dagen, drie dagen doorwerkt, dan is het noodniveau ook op — en dan kom je in contact met de kosmische laag. En dat is de bron van het leven, en die is onuitputtelijk. En telkens als je daarmee in contact komt, begint een enorme vreugde je te overspoelen.
Het overkomt joggers, hardlopers, zwemmers soms. De eerste laag is voorbij, dan de tweede laag, en als je doorgaat met hardlopen is de tweede laag ook voorbij — en zodra je in contact komt met de derde, gebeurt er een enorme extase zonder enige reden.
Het kan je overkomen terwijl je de liefde bedrijft. Het kan je overkomen terwijl je naar muziek luistert.
Het kan je overkomen terwijl je gewoon in je bed ligt niets te doen. Het kan je overkomen tijdens het schilderen, geabsorbeerd, volledig in beslag genomen. Of het kan op duizend en één manieren gebeuren. Maar let op: wanneer het gebeurt, wanneer dat geweldige gelukzalige moment tot je komt, wanneer God op je deur klopt, let op in welke context het gebeurt. Wees alert!
Kijk rond — in welke ruimte het gebeurt. En dan heb je de sleutel. Wanneer je die context, die ruimte kunt creëren, zal het moment opnieuw komen.
Je kunt het niet laten gebeuren, maar je kunt je er wel beschikbaar voor stellen. Je kunt het niet afdwingen, maar je kunt alles creëren wat nodig is om het te laten gebeuren. Het is geen doen van jouw kant: het is een gebeuren.
Maar toch kun je een grote rol spelen. Zo zijn alle meditatietechnieken ontwikkeld.
Zo is Yoga ontstaan.
Osho: The Fish in the Sea is not Thirsty #10