In From Misery to Enlightenment gaat Osho in op politieke kwesties, van ‘will to power’ tot meritocratie, over de instinctieve, intellectuele en intuïtieve niveaus van politiek.
Heel relevant voor onze tijd. Hier volgt een passage eruit. Wie er meer over wil lezen:
From Misery to Enlightenment #8
Het overkwam Boeddha. Hij hield zijn kamp op aan de oever van een rivier, en aan beide kanten stonden legers. Er waren twee koninkrijken en de rivier vormde de grens, en ze vochten al generaties lang over welk koninkrijk de rivier toebehoorde, omdat het water waardevol was. En ze konden maar niet tot een besluit komen – zo vaak hadden ze de rivier rood gekleurd met bloed en de strijd ging door.
Boeddha had daar zijn kamp opgeslagen en de generaals van beide legers kwamen naar hem toe. Toevallig kwamen ze tegelijkertijd zijn kamp binnen en zagen ze elkaar. Ze waren geschokt door dit vreemde toeval, maar nu was er geen weg terug.
Boeddha zei: “Maak je geen zorgen; het is goed dat jullie tegelijk zijn gekomen. Jullie zijn allebei blind, jullie voorgangers waren blind. De rivier blijft stromen en jullie blijven mensen doden. Zien jullie niet het simpele feit dat jullie allebei water nodig hebben en dat de rivier groot genoeg is?
“Het is niet nodig om de rivier te bezitten – en wie zou de bezitter kunnen zijn? – al het water stroomt naar de oceaan. Waarom kunnen jullie het niet allebei gebruiken? De ene kant behoort tot het ene koninkrijk, de andere kant tot het andere koninkrijk – dat is geen probleem. En het is zelfs niet nodig om een lijn in het midden van de rivier te trekken, want op water kun je geen lijnen trekken. Gebruik het water, in plaats van te vechten…”
Het was zo eenvoudig. En ze begrepen dat hun velden en hun gewassen stierven omdat ze niemand hadden om voor hen te zorgen. Eerst was er strijd: van wie is de rivier? Eerst moest het water in bezit worden genomen; alleen dan kon je al je velden besproeien. Maar de domme mind denkt alleen in termen van bezit. Iemand met inzicht denkt aan nut.
Boeddha zei gewoon: “Gebruik het! En kom weer naar me toe als je al het water hebt gebruikt. Dan is er een probleem, dan zien we wel. Maar kom pas weer naar me toe als je al het water hebt gebruikt.”
Het water stroomt na vijfentwintig eeuwen nog steeds. Hoe kun je al het water gebruiken? Het is een grote rivier, duizenden kilometers lang. Hij brengt het water uit de eeuwige sneeuw van de Himalaya en voert het naar de Golf van Bengalen. Hoe kun je hem leegmaken? En die koninkrijken waren maar kleine koninkrijkjes. Zelfs als ze dat hadden gewild, was dat onmogelijk geweest.
Het inzicht moet komen van de intuïtieve persoon. Maar het inzicht kan alleen worden begrepen door de intelligente, en de intelligente kan de instinctieve politicus helpen, voor wie macht het enige verlangen is.
Dit noem ik meritocratie, omdat de ultieme verdienste de lagere rangen domineert en beïnvloedt en hen helpt boven hun niveau uit te stijgen. Het heeft geen gevestigde belangen, en omdat het geen gevestigde belangen heeft, is het vrij en is het inzicht helder. Het zal voor de intuïtieve persoon moeilijk zijn om iets uit te leggen aan de instinctieve persoon, omdat ze zo ver uit elkaar staan en tot twee verschillende dimensies behoren zonder enige brug. Er tussenin kan de intellectueel enorm helpen.
De universiteiten, hogescholen en scholen moeten niet alleen politieke wetenschappen onderwijzen – het is zo’n stom idee om politieke wetenschappen te onderwijzen! Onderwijs politieke wetenschappen, maar onderwijs ook politieke kunst, want wetenschap heeft geen nut; je moet praktische politiek onderwijzen. En die professoren aan de universiteiten moeten politici voorbereiden, hen bepaalde kwaliteiten bijbrengen.
Dan zullen de mensen die nu overal ter wereld aan de macht zijn, nergens meer te vinden zijn. Dan zul je goed opgeleide, gecultiveerde leiders vinden, die de kunst en de wetenschap van de politiek beheersen en altijd bereid zijn om naar de professoren, naar de geleerden te gaan. En langzaam maar zeker zal het misschien mogelijk worden dat zij het hoogste niveau van meritocratie bereiken: de intuïtieve mensen.
Als dit mogelijk is, zullen we voor het eerst iets hebben dat echt menselijk is: waardigheid voor de mensheid, integriteit voor individuen. Voor het eerst zal er echte democratie in de wereld zijn. Wat nu democratie is, is geen democratie, maar massacratie (Eng: mobocracy).