Biografie

Jeugd

1931 Geboorte
Hij wordt geboren op 11 december in Kuchwada, in de staat Madhya Pradesh in Centraal India. Hij is de oudste zoon van een eenvoudige Jaina stoffenhandelaar. De eerste zeven jaar van zijn leven woont hij bij zijn grootouders. Die geven hem alle vrijheid om te leven zoals hij wil, en steunen hem van harte bij zijn vroege en intensieve zoektocht naar existentiële waarheid.
1938 Raja
Na de dood van zijn grootvader gaat hij wonen bij zijn ouders in Gadarwara, een stadje van zo’n 20.000 inwoners. Zijn grootmoeder verhuist daar ook naar toe. Ze blijft steeds zijn meest toegenegen vriend, tot ze in 1970 sterft. Ze noemde hem altijd Raja, ‘koning’ en beschouwde zichzelf als de eerste discipel van haar kleinzoon.
1946 Satori
Veertien jaar oud beleeft hij zijn eerste satori, spirituele ervaring van verlichting. De jaren daarna verdiepen zijn experimenten met meditatie zich. De intensiteit van zijn spirituele zoektocht mist zijn weerslag op zijn lichamelijke conditie niet: zijn ouders en vrienden vrezen, dat hij niet oud zal worden.

Universiteit

1953 Verlichting
Op 21 maart 1953, 21 jaar oud, wordt hij verlicht en bereikt de hoogste piek die het menselijk bewustzijn kent. Hiermee, zo zegt hij, eindigde in feite zijn biografie. Vanaf dat moment leeft hij innerlijk in een ego-loze staat van eenheid met alles wat het bestaan biedt. Uiterlijk verandert er niets: hij zet zijn studies aan de Universiteit van Sagar voort.
1956 Filosoof
Hij studeert cum laude af aan de faculteit van filosofie. Hij is inmiddels ook kampioen in de ‘kunst van het debat’ van India en wint ook de Gouden Medaille als beste student van zijn jaar.
1957 Vurige professor
Hij wordt docent aan het Sanskrit College in Raipur. Een jaar later volgt zijn benoeming tot hoogleraar filosofie aan de Universiteit van Jabalpur.
1966 Acharya Rajneesh
In dit jaar geeft hij zijn professoraat op om zich geheel te gaan wijden aan de taak om de moderne mens in aanraking met meditatie te brengen. In de zestiger jaren reist hij in India stad en land af als Acharya Rajneesh (Leraar Rajneesh).
Overal waar hij komt strijkt hij de gezeten burgerij tegen de haren in. Hij stelt de hypocrisie van de gevestigde orde aan de kaak, evenals hun pogingen om de mensen het grootste recht te ontzeggen dat ze bezitten – het recht om zichzelf te zijn. Hij richt zich daarbij tot mensenmassa’s van tienduizenden, en raakt de harten van miljoenen.

Bombay

1968 Neo-sannyas
Hij vestigt zich in Bombay, en begint daar zijn werk als spiritueel leraar. Regelmatig organiseert hij ‘meditatiekampen’, meestal ergens in de bergen, waar hij zijn revolutionaire ‘dynamische meditatie’ introduceert. Dat is een techniek die helpt de menselijke geest, die denkmachine die altijd maar door maalt, een halt toe te roepen door haar bewust toe te staan zich te ontladen.
Vanaf 1970 begint hij mensen te initiëren in neo-sannyas, een spiritueel pad, waarop men zich bezig houdt met zelfonderzoek en meditatie. Op dit pad ondervinden zijn discipelen de liefde en persoonlijke begeleiding van hun meester. Men begint hem Bhagwan te noemen, ‘de gezegende’.
1970 De eerste westerse discipelen
De eerste zoekers naar waarheid uit het westen komen aan. Het zijn vaak goed-opgeleide mensen.
Zijn naam raakt nu bekend in Europa, Amerika, Australië en Japan. De maandelijkse meditatiekampen worden voortgezet.

Pune 1

1974 Ashram Pune
Eenentwintig jaar na zijn verlichting opent de ashram in Pune zijn poorten. Osho’s invloed is nu wereldwijd te merken. Tegelijkertijd trekt hij zich meer en meer terug in de beslotenheid van zijn kamer. Slechts twee keer per dag verlaat hij zijn huis: ‘s ochtends geeft hij een lezing en ‘s avonds initieert hij spirituele zoekers in sannyas en geeft hij advies.
Therapiegroepen worden opgezet, waarin oosterse inzichten in meditatie gecombineerd worden met westerse psychotherapeutische technieken. Binnen twee jaar staat de ashram bekend als ‘het beste groei- en therapiecentrum ter wereld’.
In zijn toespraken bespreekt Osho alle grote religieuze tradities die de wereld kent. Lezingenseries, afgewisseld in Engels en in Hindi, volgen elkaar op, over Boeddha, Lao Tse, Jezus, de soefi’s, Hassidisch-joodse meesters, de Upanishads, Tibetaanse meesters, tantra en zen. Zijn brede kennis van de westerse wetenschap en denkwereld, zijn heldere spreektrant en diepte van argumentatie doet de kloof tussen oost en west voor zijn luisteraars verdwijnen. En tussendoor wordt in de Buddha Hall uitbundig gelachen. Humor neemt een belangrijke plaats in Osho’s visie in.
Zijn visie op de Nieuwe Mens is die van Zorba de Boeddha. Daarmee bedoelt hij een mens die in staat is om het fysieke leven in al zijn aspecten ten volle te ondergaan, en daarbij tegelijk door meditatie zijn vermogen ontwikkelt om de dualiteit van zijn geest te overstijgen: een mens die rijk mag zijn, zowel in materieel als spiritueel opzicht.
Zijn toespraken, op band opgenomen en daarna op schrift gezet, vullen honderden boekdelen en ze worden door honderdduizenden lezers verslonden. In de late zeventiger jaren is zijn ashram in Pune een Mekka geworden voor wie zoekt naar waarheid en naar de zin van het leven.
Morarji Desai, Minister-president van India, een traditionele hindoe, dwarsboomt inmiddels alle pogingen van Osho’s discipelen om de ashram te verplaatsen naar een afgelegen uithoek van India.
Daar willen ze een experiment beginnen om de leer van hun meester in praktijk te brengen binnen een zelfstandig functionerende commune, waar ze kunnen leven in vreugde, creativiteit, meditatie en onderlinge liefde.
1980 Controversieel
Tijdens een van zijn toespraken wordt door een lid van een traditionele hindoesekte met een mes een moordaanslag op hem gepleegd. Inmiddels hebben alle officiële religies en kerken in oost en west zich tegen hem gekeerd. Maar wereldwijd heeft hij nu meer dan een kwart miljoen discipelen.

Rajneeshpuram, Oregon, VS

1981 De Ranch
Op 1 mei houdt Osho op met spreken. Hij begint aan een periode van ‘delen in stilte’, terwijl zijn lichaam – verzwakt door astma, diabetes en rugproblemen – de nodige rust krijgt. Door zijn dokters en verzorgers wordt hij al snel naar Amerika overgevlogen, met het oog op een mogelijk noodzakelijke, acute chirurgische ingreep.
Zijn Amerikaanse discipelen kopen een ranch van 64.000 hectare in het dunbevolkte Centraal Oregon. Zij nodigen hun meester, die aan de oostkust verblijft, uit bij hen te komen wonen. Daar begint een voorspoedig herstel.
Rondom Osho ontwikkelt zich vervolgens een model agrarische commune, in een adembenemend tempo en met indrukwekkend resultaat. Uitgeput en onvruchtbaar geworden land wordt opnieuw in cultuur gebracht. Een woestijn verandert in een groene oase, die een stad van 5.000 inwoners te eten geeft.
Elk jaar worden er zomerfestivals georganiseerd voor vrienden van de meester van over de hele wereld. Dan vinden 20.000 bezoekers onderdak en eten in deze nieuwe stad: Rajneeshpuram.
Net zo snel als in Oregon ontstaan er ook grote communes in alle belangrijke westerse landen en Japan, elk met hun eigen economische bedrijvigheid.
Osho vraagt nu, als religieus leider, een vaste verblijfsvergunning voor Amerika aan. Die wordt hem echter geweigerd door de Amerikaanse autoriteiten. Een van de redenen daarvoor is, dat hij niet meer spreekt in het openbaar.
Rond diezelfde tijd komt Rajneeshpuram onder toenemend vuur te liggen van het bestuur van Oregon en van de overwegend christelijke inwoners van die staat. Oregons wetgeving op het gebied van natuur en landschap, bedoeld om het milieu te beschermen, wordt een van de belangrijkste wapens in een verbeten juridisch gevecht.
Vreemd genoeg tegen een stad, die enorm veel energie stopt in het in een natuurlijke staat terugbrengen van verwaarloosd land, met als doel het milieu juist te versterken – in feite een stad die dient als ecologisch model voor de hele wereld.

1985 Onder vuur
In juli begint Osho weer met het geven van voor ieder toegankelijke toespraken. Elke ochtend richt hij het woord tot duizenden spirituele zoekers, die zich in de grote meditatiehal verzamelen.
In september vertrekt geheel onverwacht zijn privésecretaresse, Ma Anand Sheela, samen met verscheidene mensen die de dagelijkse leiding van de commune hadden. Na hun overhaast vertrek komt een heel scala aan onwettige praktijken aan het licht.
Osho vraagt de Amerikaanse autoriteiten naar Rajneeshpuram te komen om de zaak tot op de bodem uit te zoeken. De autoriteiten maken van deze gelegenheid echter gebruik om hun strijd tegen de commune als zodanig te intensiveren.

Arrestatie

Gevangen
Op 29 oktober wordt Osho gearresteerd, zonder dat er een bevel tot aanhouding uitgevaardigd is. Dat gebeurt in de stad Charlotte, North Carolina, waar hij een aantal dagen rust wil nemen. Geboeid verschijnt hij bij de zitting van de plaatselijke rechtbank, waar de hoogte van een borgsom vastgesteld moet worden. De reis terug naar Oregon, waar hij terecht zal moeten staan – normaal een vlucht van vijf uur – neemt vier dagen in beslag.
Twee dagen daarvan is er geen spoor van hem te vinden. Later maakt hij bekend dat hij in de strafgevangenis van Oklahoma opgenomen is geweest. Daar werd hij ingeboekt onder de naam ‘David Washington’ en in een isoleercel gestopt, samen met een gevangene die aan een besmettelijke vorm van herpes leed, iets wat Osho fataal had kunnen worden.
In totaal duurt deze beproeving van geboeid transport en gevangenissen twaalf dagen. Een uur voor zijn vrijlating komt er een bommelding binnen bij de gevangenis van Portland, Oregon. Iedereen wordt dan geëvacueerd, behalve Osho. Hij wordt tijdens het ingestelde onderzoek binnen de gevangenis gehouden.
Midden november dringen zijn advocaten er op aan dat hij bekent schuldig te zijn aan 2 van 34 hem ten laste gelegde kleine overtredingen van de immigratiewetgeving. Zij willen daarmee voorkomen dat zijn leven opnieuw risico loopt binnen het Amerikaanse juridische systeem. Hij stemt toe en accepteert een ‘Alford plea’, een procedure die alleen in het Amerikaanse rechtssysteem voorkomt, en waarbij iemand wel accepteert dat hij schuld heeft, maar juridisch gezien toch onschuldig is aan wat hem ten laste gelegd wordt.

Weg uit Amerika
Hij krijgt daarop een boete van 400.000 dollar en het bevel Amerika te verlaten, zonder dat hij er de eerstkomende 5 jaar mag terugkomen. Hij vertrekt nog dezelfde dag en vliegt naar India, om daar rust te zoeken in de Himalaya. Een week later besluit de commune in Oregon zichzelf op te heffen.
Op een persconferentie geeft advocaat-generaal Charles Turner drie uiterst interessante antwoorden op de volgende vraag: ‘Waarom werden de aanklachten, ingebracht tegen zijn secretaresse, niet ook ingebracht tegen Osho?’ Turner zei dat de eerste zorg van de regering het verdwijnen van de commune was, en de autoriteiten wisten dat de uitzetting van Osho dit proces zou verhaasten. Ten tweede wilde de regering geen martelaar van hem maken. Ten derde was er geen enkel bewijs dat er op duidde, dat Osho zelf bij criminele activiteiten betrokken was.

Wereldreis

1985 Nepal
Zijn nieuwe secretaresse, zijn dokter en een aantal andere westerse discipelen uit zijn naaste omgeving krijgen in december te horen dat zij India moeten verlaten. Hun visa worden ingetrokken. De Indiase autoriteiten geven geen reden op voor deze actie zonder precedent, behalve ‘jullie zijn hier niet langer gewenst’.
Osho vertrekt daarna eveneens, en voegt zich bij zijn inmiddels in Kathmandu, Nepal, aangekomen discipelen. Daar herneemt hij zijn dagelijkse toespraken.

1986 Griekenland
Hij vertrekt in februari naar Griekenland op een toeristenvisum dat voor 30 dagen geldig is. Op Kreta betrekt hij de villa van een Griekse filmproducent en begint dagelijks tweemaal te spreken. Discipelen komen van overal vandaan om hem te horen. De Grieks-Orthodoxe geestelijkheid dreigt de Griekse autoriteiten dat er bloed zal vloeien, tenzij hij het land uitgezet wordt.
Op 5 maart dringt de politie de villa binnen en arresteert hem zonder over een bevel tot aanhouding te beschikken. Hij wordt naar Athene overgebracht, waar alleen een omkoopsom van 25.000 dollar de autoriteiten er toe kan brengen hem niet op een boot naar India te zetten.

Persona non grata
Op 6 maart vertrekt hij naar Zwitserland, waar zijn visum (voor een week) bij aankomst wordt geannuleerd door gewapende politiemensen. Hij wordt tot ‘persona non grata’ verklaard, vanwege ‘schending van de immigratiewetgeving van de Verenigde Staten’. Hij wordt gevraagd te vertrekken.
Daarop vliegt hij naar Zweden, waar hij op dezelfde manier verwelkomd wordt: door gewapende politieagenten. Hem wordt verteld dat hij ‘een gevaar voor de nationale veiligheid’ betekent en krijgt bevel onmiddellijk te vertrekken.
Hij vliegt verder naar Engeland. Zijn piloten zijn nu wettelijk verplicht om acht uur te rusten. Osho vraagt te mogen wachten in de wachtruimte voor passagiers eerste klas, maar dat wordt niet toegestaan. Ook wordt hem geweigerd in een hotel te overnachten. In plaats daarvan worden hij en zijn medereizigers opgesloten in een kleine, vervuilde cel, die al overvol zit met asielzoekers.
Op 7 maart vliegen hij en zijn gezelschap naar Ierland, waar ze een toeristenvisum krijgen. Ze gaan daarop naar een hotel in de buurt van Limerick. De volgende ochtend arriveert de politie en geeft order tot onmiddellijk vertrek.
Dat is echter niet mogelijk, omdat Canada toen al toestemming geweigerd had om in Gander te landen om brandstof in te nemen voor een voorgenomen vlucht naar het eiland Antigua in het Caribische gebied.
Deze uiterst ongewone schending van het recht om brandstof te tanken werd gedaan ondanks een overeenkomst met Lloyds of London, die zich garant stelde dat Osho het vliegtuig niet zou verlaten.
Op voorwaarde dat er geen publiciteit zou komen die de Ierse regering in verlegenheid zou kunnen brengen, wordt hem nu toegestaan in Ierland te blijven, totdat een andere oplossing gevonden is.
In deze periode trekt Antigua de verleende toestemming voor zijn komst in.

Tolerant land Nederland?
Nederland, toen dat gevraagd wordt, weigert ook Osho toe te laten. Dit leidt tot vragen in de kamer van senator Glastra van Loon: hoe is dit mogelijk in een tolerant land als Nederland, met een historische reputatie voor het opnemen van mensen die om hun ideeën vervolgd worden?
Duitsland heeft inmiddels al ‘preventieve maatregelen’ genomen om te verhinderen dat hij dat land zou binnenkomen. In Italië wordt zijn aanvraag voor een toeristenvisum in de ijskast gezet – pas 2 jaar later wordt het verleend.
Op het laatste ogenblik komt Uruguay over de brug met een uitnodiging. Zo vliegt hij op 19 maart naar Montevideo, via Dakar, Senegal, samen met een aantal discipelen en andere reizigers. Uruguay stelt zelfs de mogelijkheid van een permanente verblijfsvergunning in het vooruitzicht.
In Uruguay wordt ontdekt waarom Osho toegang geweigerd werd tot elk land waar hij naar toe wilde. Telexberichten met ‘geheime diplomatieke informatie’ (Interpol geruchten over ‘smokkel, drugshandel en prostitutie’ die in zijn naaste omgeving plaats zouden vinden) was hem onveranderlijk voorafgegaan naar de landen waar hij naar toe wilde reizen. De bron van dit soort verhalen, zo werd vastgesteld, waren de VS.
De regering van Uruguay besluit op een persconferentie op 14 mei aan te kondigen, dat Osho een vaste verblijfsvergunning zal krijgen.

Opgejaagd door de VS
Nu komt ook Uruguay onder druk te staan. Op de avond van 13 mei krijgt Sanguinetti, de president van Uruguay, een telefoontje uit Washington DC. Daarin krijgt hij te horen, dat als Osho in Uruguay mag blijven, lopende Amerikaanse leningen ten bedrage van 6 miljard dollar ingetrokken zullen worden. In de toekomst zullen ook geen nieuwe leningen meer verstrekt worden.
Daarop wordt Osho verzocht Uruguay uiterlijk 18 juni te verlaten. De dag na zijn vertrek kondigden Sanguinetti en de Amerikaanse president Reagan vanuit Washington een nieuwe lening aan voor Uruguay, groot 150 miljoen dollar.
Jamaica verleent hem nu op 19 juni een visum voor 10 dagen. Enkele ogenblikken nadat hij daar aangekomen is, landt een Amerikaans marinevliegtuig naast zijn privévliegtuig, en twee burgers stappen uit. De volgende ochtend worden de visa van hem en zijn hele reisgezelschap ingetrokken, ‘om reden van nationale veiligheid’.
Hij vliegt via Madrid verder naar Lissabon, en blijft een tijdlang ‘onontdekt’. Na enkele weken worden politiemensen rond de villa, waar hij rust neemt, gestationeerd.

Terug naar India
Osho besluit daarop de volgende dag naar India terug te gaan, op 28 juli. In totaal hebben 21 landen hem of het land uitgezet of hem de toegang geweigerd.
Hij arriveert op 29 juli in Bombay, waar hij zes maanden de persoonlijke gast is van een Indiase vriend. In de beslotenheid van het huis van zijn gastheer herneemt hij zijn dagelijkse toespraken.

Pune 2

1987 Lichamelijk kwetsbaar
Osho betrekt op 4 januari opnieuw het huis in de ashram in Pune, waar hij het grootste deel van de zeventiger jaren woonde. Direct na zijn aankomst sommeert het hoofd van de politie in Pune hem te vertrekken, op grond van het feit dat hij ‘een omstreden figuur’ is, die mogelijk ‘de rust van de stad’ kan verstoren. Het bevel wordt dezelfde dag nog ingetrokken op last van het hooggerechtshof in Bombay.
Dezelfde hindoefanaticus, die in mei 1980 probeerde hem te vermoorden door tijdens een toespraak een mes naar hem te gooien, begint opnieuw agressief te worden. Hij dreigt de ashram binnen te vallen met 200 commando’s ‘bedreven in gevechtskunsten’ – tenzij Osho uit Pune verdreven wordt.
Ongeveer tegelijkertijd beginnen Indiase ambassades over de hele wereld, samen met de immigratiedienst op de luchthaven van Bombay, visa te weigeren aan mensen uit het westen ‘die bekend staan als volgelingen van Acharya Rajneesh’.
Na een ziekte van zeven weken, waarin een eenvoudige infectie op geen enkele behandeling reageert, stellen zijn dokters op 6 november vast dat zijn hele lichamelijke conditie sterk achteruit is gegaan. Dat is te wijten aan een opgelopen vergiftiging: een verdere analyse wijst uit dat het om een thalliumvergiftiging gaat.
Tijdens een toespraak verklaart Osho te geloven dat de Amerikaanse autoriteiten tijdens de twaalf dagen die zij hem onder hun hoede hadden (in september 1985), hem een langzaam werkend gif toegediend hebben.

1988 Opbloei van de ashram
Het optreden van de autoriteiten in de hele ‘vrije wereld’ komt er feitelijk op neer, dat men probeert Osho te isoleren door hem binnen India te houden, als was het een soort verbanningsoord. Maar duizenden discipelen reizen nu naar Pune: ze willen opnieuw de nabijheid van hun meester ervaren.
Er volgen nieuwe series van lezingen, vooral over zen, en Osho ontwikkelt nieuwe meditatieve therapieën, zoals de Mystic Rose en de No Mind. De Osho Multiversity organiseert net als in de jaren van Pune 1 weer een groot scala aan therapiegroepen en cursussen. Er wordt een prachtig park aangelegd vlak achter de ashram, die geleidelijk wordt omgevormd tot Osho’s visie van een resort, een soort Club Meditation waar mensen voor een tijdje kunnen komen mediteren en ontspannen.
1989 De naam Osho
Osho doet afstand van de naam Bhagwan, de naam waaronder hij sinds 1970 bekend staat. Zijn gezondheid gaat steeds verder achteruit, er zijn aanwijzingen dat hij ook radioactief bestraald is tijdens zijn verblijf in de Amerikaanse gevangenissen.

1990 Never born, never died
Osho overlijdt op 19 januari. De urn met zijn as wordt op de ashram bijgezet.
De inscriptie op de aangebrachte gedenkplaat luidt:

OSHO
Never Born
Never Died
Only Visited this
Planet Earth between
Dec 11 1931 – Jan 19 1990

Een uitgebreide biografie van Osho’s leven in India, van Gadarwara via Jabalpur naar Bombay, is te vinden in ‘OSHO Source Book, a bio-bibliography 1931-1974’ van Pierre Evald, een Deense bibliothecaris die discipel van Osho is geworden. Zie OSHO Source Book.